Andere dienstregeling
Meike Geurtsen, 2e-jaars student, is een grensverkenner. Ze gaat het avontuur aan én blogt erover. Deze keer over een treinrit, die haar ogen opende. Achterlopen? Dat kan alleen op een vooraf bedacht programma, niet op je eigen leerproces.
Tijd om mijn jas maar weer eens aan te doen. De week in Nijmegen zit er op, en ik ben op weg naar huis. Over een paar minuten moet ik overstappen op een andere trein. Ik grijp naar de OV-kaart in mijn jas. Check, die heb ik binnen handbereik. Ondertussen is Nijmegen uit het zicht en zijn we net Arnhem-Zuid voorbij gedenderd. Dan voel ik de trein zachtjes afremmen.
Verbaasd kijk ik op, net als de andere mensen in de coupé. Ik zie een stalen constructie en de Rijn met haar oevers. De wolken ogen somber, het regent. De verbazing verandert in een lichte collectieve paniek wanneer de rem nog iets harder wordt ingedrukt. De trein staat stil, op de brug. Dit heb ik niet eerder meegemaakt! Het uitzicht op de Rijn maakt me ongerust. Ik staar de diepte in, en kijk dan weer naar de andere reizigers. De een gaat rustig verder met het lezen van een boek. De ander kijkt mij met dezelfde blik aan. Er is er ook een die dromerig over het water staart. Wat zouden zij nu denken?
De harde lockdown hijgt in mijn nek. Hoewel ik al een nieuwe to-do-lijst heb gemaakt, blijven sommige casussen in mijn hoofd rondzingen.
Een paar dagen later borrelt hetzelfde gevoel op. Met een docent en andere studenten bespreken we de voortgang van onze portfolio’s. De harde lockdown hijgt in mijn nek. Hoewel ik al een nieuwe to-do-lijst heb gemaakt, blijven sommige casussen en onderzoeken in mijn hoofd rondzingen. Allemaal dingen die ik nog graag wil uitwerken voordat docenten mijn portfolio straks gaan beoordelen. Onderzoeken en behandelingen waarvan ik had bedacht ze rond deze tijd te leren. Ik voel alleen maar meer achterstand. Dan haalt de docent het nieuws over de opgelopen leerachterstanden aan. “Je kunt toch niet achterlopen op je leerproces? Dat is net alsof je achterloopt op jezelf”, concludeert ze nuchter. Je kunt alleen maar achterlopen op een vooraf bedacht leerprogramma.
Dan lukt het me ineens de medereizigers van mijn opmerkelijke treinrit te duiden. Het loopt anders dan verwacht en we hebben geen controle over de huidige situatie. Dat gebeurde tijdens mijn treinrit, en nu ook in het onderwijs. Sommige studenten zie ik rustig verder dromend voor zich uit staren. Andere docenten en studenten kijken op, met een lichte paniek in de ogen. “We lopen achter”, en: “Dit hebben we nog niet gedaan”, hoor ik vaak. Er zijn er ook die stoïcijns doorgaan met wat ze al deden. Maar toch, de dienstregeling van de trein loopt anders dan verwacht. Stoppen op een brug boven de Rijn was niet het vooraf bedachte plan. Net zoals we nu het complete onderwijs om moeten omgooien, voor een langere tijd.
Als er iets verandert, dan pas je gewoon je plan aan. Dan noem je dat een aangepaste dienstregeling, en kijk je naar wat er wél kan.
Misschien kunnen we met z’n allen een voorbeeld nemen aan het openbaar vervoer. Als er iets verandert, dan pas je gewoon je plan aan. Je noemt het een aangepaste dienstregeling en je kijkt naar wat er wel kan. In plaats van een spiksplinternieuwe dubbeldekker neem je misschien een oud boemeltje, maar je blijft in beweging. Bovendien is een kleine stop op de brug echt niet erg, zeker niet als je daarna weer verder kunt. Leren is net zo. Onze collectieve dienstregeling mag dan wel zijn veranderd, maar we hebben op andere manieren net zo veel meters in onze ontwikkeling gemaakt. Bijkomend voordeel van die andere dienstregeling: we zijn meteen van de stress af dat we zoveel achterlopen op het leerplan dat voor corona was bedacht.
En mijn treinreis en ik? Een paar tellen na mijn lichte paniek bedacht ik me dat een kwartier geleden de dienstregeling was omgegooid. Dat verklaarde een hoop. Ik haalde mijn overstap en belandde uiteindelijk gewoon op de plek waar ik wilde zijn. Mijn portfolio vult zich overigens ook gestaag. Maar wel met een andere dienstregeling.