Publiek-privaat samenwerken krijgt een fysiek element met Connectr

Vanaf het Industriepark Kleefse Waard in Arnhem werd in juni een programma gelivestreamd vanuit Connectr - Energy Innovation. Kijkers maakten alvast kennis met het innovatielab in wording. In een studio, en de ruimte waar Connectr gerealiseerd wordt, vertelden de oprichters waar het initiatief voor staat. Samengevat: Connectr wordt dé plek waar innovaties op het gebied van new energy ontstaan en groeien.

De kracht van Connectr zit in de samenwerking tussen partijen, die onder één dak kennis en kunde delen in een imposante industriële ruimte. Connectr -  dat een initiatief is van de Gemeente Arnhem, Provincie Gelderland, de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) en het Industriepark Kleefse Waard (IPKW) – roept bedrijven en instellingen op om deel te nemen.

Samenwerken in Connectr gebeurt onder meer aan de hand van een innovatieprogramma. Hier zijn de TU Delft, SEECE, HAN, RijnIJssel en ACE bij betrokken. Het programma richt zich op de rol van het elektriciteitsnet in de energietransitie, energieopslag als flexibele buffer en innovatieve aandrijftechnieken. Onderwerpen die goed passen bij de missie van SEECE: samenwerken aan een duurzame, betrouwbare en betaalbare energievoorziening.

In Connectr wordt straks niet alleen aan technologische innovatie gewerkt, maar ook aan onderwijsinnovatie en voldoende arbeidscapaciteit op hbo-niveau voor de energietransitie. De Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) huurt 2500 vierkante meter van de – in totaal 12.000 vierkante meter grote – ruimte. Hier komen studenten, onderzoekers, bedrijven en andere organisaties samen. Zij werken aan uitdagingen in de energietransitie en stomen tegelijkertijd de energieprofessional van morgen klaar.

Het Sustainable Electrical Energy Centre of Expertise (SEECE) speelt een verbindende rol in Connectr; het brengt de belangen van onderwijs, onderzoek en bedrijven dichter bij elkaar. Bedrijven uit het SEECE-netwerk kunnen bijvoorbeeld een student – of een team van studenten - aan een opdracht laten werken, en tegelijkertijd de expertise van een onderzoeksgroep inschakelen. ‘Wij willen daar werkelijk de driehoek verbinden op de maatschappelijke opdracht van het Klimaatakkoord’, zegt SEECE-programmamanager Tinus Hammink. 

Onderzoeksgroepen en bedrijven zijn hard nodig om goede energieprofessionals op te leiden, vertelt Hammink. ‘In het onderwijs van de toekomst kun je niet in je eentje de doelstellingen halen. Niet als docent, niet als lector en niet als bedrijf.’ Daarom verbindt SEECE partijen; in Connectr wordt dit gefaciliteerd. ‘We moeten meer structurele samenwerking creëren waarbij bedrijven meer én zichtbaarder mede-eigenaar zijn van dat leerproces.’

‘Samenwerken veronderstelt het bewust creëren van afhankelijkheden’, aldus Hammink. En dat is niet altijd gemakkelijk. ‘Dat vinden mensen lastig. Wordt het onderwijs afhankelijk van bedrijven? Ja. Wordt het onderwijs afhankelijk van lectoren? Ja. Samenwerken is spannend, met name omdat je je realiseert dat je elkaar nodig hebt.’

Bedrijven die een concrete bijdrage leveren aan de energieprofessional van morgen, kunnen een student(project)ruimte adopteren. Hammink: ‘Onze partners zijn daar zichtbaar voor alle studenten en bezoekers en kunnen zich daar verbinden met studenten, docenten en onderzoekers rondom een vraagstuk of project van hen. Zo’n ruimte is niet van een bedrijf, maar het heeft wel een soort zorgplicht.’

In de ruimtes kunnen bedrijven bijvoorbeeld studenten laten werken aan een project of een afstudeeropdracht. Daarbij kan gebruik worden gemaakt van alle onderzoeks- en testfaciliteiten die aanwezig zijn, bijvoorbeeld op het gebied van waterstof of de gebouwde omgeving.

Voor studenten is het goed om te ‘botsen’ met de praktijk. ‘Met een kleine moeite kun je studenten in een praktijkopdracht veel verder brengen. Dat hoeft niet alleen via de docent te komen. Een bedrijf kan zeggen: ik neem even een prototype mee of ik nodig studenten uit voor een excursie of een stage-opdracht. We hebben onlangs georganiseerd dat studenten naar ElaadNL gaan en daar een toelichting krijgen bij een laadplein, om te zien hoe dat in de praktijk werkt.’

SEECE-partners doen dit overigens niet alleen voor studenten en een maatschappelijk belang. In Connectr kunnen bedrijven – de gewilde – studenten warm maken voor bepaalde thema’s én voorsorteren op een baan in hun specifieke branche. ‘Studenten hoeven niet een soort traineeship volgen. Als ze straks bij een bedrijf komen, hebben ze een leerroute gehad die bij de organisatie past en daar kan die organisatie nog invloed op uitoefenen ook.’

Studenten van de HAN worden flexibel opgeleid, aan de hand van thema’s die belangrijk zijn voor de energietransitie. Bijvoorbeeld op het gebied van waterstof, energie in de gebouwde omgeving en mobiliteit. Die thema’s zijn geïncorporeerd in Connectr; onder meer door hybride leeromgevingen een plek te geven in het innovatielab. Deze omgevingen waren onderdeel van The O-Zone, waar SEECE initiatiefnemer van was.

De manieren van werken en leren die in Connectr worden toegepast, staan niet op zichzelf. Deze passen bij de werkwijzen van centres of expertise - zoals SEECE - die al jaren bezig zijn om werkveld, onderwijs, onderzoek en overheden bij elkaar te brengen. Vanuit de centres worden gezamenlijke projecten geïnitieerd, die de weg plaveien voor het hoger onderwijs van de toekomst.

Wie het nieuwe Verenigingskader Centres of Expertise erop naslaat, ziet dat deze publiek-private samenwerkingsverbanden een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van het hbo. Succesvolle centres worden op landelijk niveau opgeschaald en doorontwikkeld. Voor SEECE speelt Connectr een rol in die doorontwikkeling. Het is een plek waar het netwerk, dat in zo’n acht jaar tijd is opgebouwd, fysiek tot uiting komt.

SEECE-partners die geïnteresseerd zijn in Connectr kunnen contact opnemen met SEECE-programma-manager.