Skillshubs: voor een slimmere, schonere en socialere regio
De arbeidsmarkt is dynamischer dan ooit. Digitalisering, robotisering, maar ook de energietransitie zorgen voor voortdurende veranderingen in beroepen en taken.
De HAN is met haar onderzoek en onderwijs, in nauwe samenwerking met het werkveld, op zoek naar manieren om mensen snel op een passende werkplek te krijgen.
Actuele skills
Jos Sanders, HAN-lector Leren tijdens de Beroepsloopbaan: “Als we alléén naar diploma’s kijken, kunnen we niet snel genoeg schakelen in een doorlopend veranderende wereld. We moeten méér oog hebben voor de actuele skills-set van mensen. Een gasinstallateur met ervaring hoeft misschien helemaal geen volledige beroepsopleiding te volgen om, zeg, warmtepompen of zonnepanelen te gaan plaatsen. Het zou zomaar kunnen dat hij of zij een groot deel van de daarvoor benodigde skills al in huis heeft. Met gerichte training in modules en in de praktijk kan die man of vrouw sneller aan de slag.”
Veilig samenwerken
Voor een meer op skills gebaseerde arbeidsmarkt is het zaak dat in de regio bekend is wat er al aan skills beschikbaar is. Een slimme regio heeft dat scherp in beeld. Dit vraagt om samenwerking tussen onderwijs, onderzoek en het werkveld. Alleen samen kun je snel extra handen aan het bed krijgen of meer onderwijzers of bouwvakkers aantrekken. Jos werkt daarvoor met de gemeente Nijmegen aan een skillshub voor de regio Arnhem-Nijmegen. Met onder andere de gemeentes Nijmegen, Duisburg en Moers werkt hij aan een skillshub voor de Euregio Rijn-Waal.
Als we behalve naar diploma’s ook naar de actuele skills-set van mensen kijken, kunnen we sneller schakelen in een veranderende wereld.
Onderliggende skills
Een skillshub is een netwerkorganisatie die ervoor zorgt dat menselijk kapitaal beter wordt gezien en benut. Jos: “Met name door te kijken naar de skills van mensen, dus niet alleen naar welk beroep of diploma ze hebben. Dan blijkt bijvoorbeeld dat beroepen op basis van onderliggende skills-sets veel meer overeenkomsten hebben dan je in 1e instantie zou denken. Van stewardessen vraagt de werkgever bijvoorbeeld grotendeels dezelfde skills als van gastvrouwen/-heren in de zorg. Handig om te weten wanneer vliegtuigen noodgedwongen aan de grond staan en de zorgsector veel menskracht te kort komt.”
Goed vestigingsklimaat
Mirjam Derks is strategisch adviseur Human Capital bij de gemeente Nijmegen. Vanuit een samenwerkingsverband met 18 gemeenten is ook zij bezig om de potentie in de regio in kaart te brengen en is ze aangehaakt bij de skillshub. “Zicht hebben op het totaal aantal skills in de regio is goud waard, voor zowel het onderwijs als werkgevers en werknemers. Arnhem-Nijmegen is een groeiregio. We willen studenten graag in de stad houden. We zetten alles op alles om voldoende banen te creëren én een een goed vestigingsklimaat voor werkgevers te behouden.”
Digitaal Skills Paspoort (DSP)
Om skills vast te leggen en bij te houden, werkt Jos samen met onder andere Claudia Klarenbeek aan het Digitaal Skills Paspoort (DSP) voor Vakmensen. Claudia werkt bij de HAN en bij Volandis. Vanuit Volandis begeleidt zij al jaren vaklieden bij het in kaart brengen van eerder verworven competenties. “Met het DSP houdt een vakman/-vrouw de eigen skills bij. Informatie daarvoor komt van diploma’s, maar ook uit urenstaten en werkbriefjes en uit (self)assessments of andere bronnen. Gebruikers bepalen zelf welke onderdelen van het DSP ze openzetten, voor wie en hoe lang.”
Een leven lang ontwikkelen
De sector bouw en infra is bij uitstek een mooie sector voor een proof of concept voor het DSP. Claudia: “Vaklieden in de bouw en infra nemen maar zelden de regie over hun carrière. Ze hebben vaak niet veel diploma’s, maar wel een schat aan ervaring en dus skills. Met het DSP krijgen ze inzicht in die skills-set én de ontwikkeling ervan. Als werknemers en werkgevers weten welke skills er al in huis zijn, is het eenvoudiger om tot vervolgstappen in de loopbaan te komen. Inclusief een tijdige, trefzekere inschatting van de trainings- en scholingsbehoefte.” Jos: “Daarbij komt dat het zien van de eigen ontwikkeling vertrouwen geeft in het eigen groeipotentieel. Dat vertrouwen is belangrijk voor een leven lang ontwikkelen.”
Inclusieve arbeidsmarkt
Mirjam vult aan: "Met een DSP zijn we als regio in staat om sneller in te spelen op groei en krimp. Bovendien zorgt de skillsbenadering ervoor dat mensen flexibeler en duurzaam inzetbaar zijn. Iedereen heeft waarde. Maar dat hebben zowel werknemers als werkgevers niet altijd inzichtelijk." Claudia illustreert: “Iemand uit de bouw van 60 jaar met fysieke klachten die nog geen diploma’s heeft, kan over veel van de skills beschikken die een uitstekende voorman uitmaken. Je zou die skills onafhankelijk moeten kunnen laten testen, zodat ze ook formeel in je DSP komen te staan. Misschien kun je er zelfs alsnog een diploma voor krijgen.”
Zicht hebben op het totaal aan skills in de regio, dat is goud waard voor zowel het onderwijs als werkgevers en werknemers.
Risico durven lopen
Mirjam: “Om bij te dragen aan de juiste skills in de regio, organiseren we samen met het onderwijs en het werkveld het speelveld voor studenten. Zo zien ze in de dagelijkse praktijk hoe iets functioneert, waar het beter of anders kan. Het is mooi om te zien hoe studenten risico durven te lopen en op hun gezicht durven te gaan. Dat is ontzettend leerzaam.” Mirjam besluit resoluut: “De afstemming met het onderwijs is voor ons van cruciaal belang. Vandaar dat we vooraan willen staan bij de ontwikkeling van lesprogramma’s.”