Een huis tussen de bladeren. Duurzaam bouwen.

Studenten Bouwkunde en Civiele Techniek worden opgeleid voor een toekomst waarin onder meer de gevolgen van klimaatverandering een grote rol spelen. Hoe duurzaam wordt gedacht, gedoceerd, samengewerkt en onderzocht? Kortom: wat doen genoemde opleidingen aan het terugdringen van de CO2-uitstoot?

Duurzaam denken en handelen zit in de haarvaten van de opleidingen Bouwkunde en Civiele Techniek. Of studenten nu een ontwerp maken van een rotonde, een huis of een buitenruimte: duurzaam denken is een automatisme. Van lesstof, de manier van lesgeven en stages tot onderzoek en afvalscheiding.

Energietransitie

Duurzaamheid is binnen de Academie Built Environment geen apart vak. Het zit ingebed in de opleidingen. Zo adopteerden de 2e jaarsstudenten Bouwkunde een woning in de Arnhemse wijk Spijkerkwartier. Samen met bewoners kijken zij wat nodig is om van het gas af te komen.
Deze Wijkgericht Energietransitie heeft behalve een technische kant, ook een sociale en financiële kant. Daarom werken verschillende opleidingen en lectoraten samen in diverse minoren om gezamenlijk studenten breder aan te laten sluiten bij dit vraagstuk. Een uniek voorbeeld van een perfecte leerschool voor de student die waardevolle gegevens oplevert voor bewoners en de gemeente Arnhem.

SEE, windmolens landschap

Duurzaamheidsopdracht

Academiedirecteur Built Environment Frank Spuij heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan. Zelf studeerde hij (ooit) milieuhygiëne in Wageningen en heeft jarenlang in de bodemsanering gewerkt. Werken aan een duurzame leefomgeving vormt daarmee een rode draad in zijn werk. Het is niet voor niets dat hij 2 jaar geleden gevraagd is als thematrekker Gebouwde Omgeving van de HAN focus Sustainable Energy & Environment (SEE).

Samen werken aan minder CO₂

Waardevolle kennisuitwisseling

Frank begeleidt ieder jaar een paar stagiairs. Ook daar zit duurzaamheid in verwerkt. Frank vertelt: “Iedere stagiair moet een duurzaamheidsopdracht uitvoeren. Leerzaam voor de stagiairs, maar ook voor de ca. 400 bedrijven waar onze studenten hun stages volgen. De vragen van studenten zetten ondernemers aan het denken en dat zorgt vaak voor waardevolle kennisuitwisseling. Op deze manier zorgen we ervoor dat onze invloed op het duurzaam doen en denken in het werkveld veel groter is dan je wellicht zult verwachten." Samen met andere contacten uit het werkveld zijn deze stagebezoeken volgens Frank een belangrijke bron om het onderwijs continu af te blijven stemmen op wat er in de praktijk leeft.

Materialenlab

Een andere plek binnen de academie die bijdraagt aan het terugdringen van CO2-uitstoot is het Materialenlab in de F-vleugel. Hier doen studenten onderzoek naar het gedrag van materialen en uiteraard ook naar mogelijke duurzame alternatieven voor deze materialen. Zo is beton weliswaar erg sterk en gaat lang mee, maar de productie hiervan is best belastend voor het milieu. Kan dit duurzamer? In het lab wordt bijvoorbeeld ook onderzocht hoe je hout anders kunt verduurzamen of welke isolatiematerialen er zijn.

Een duurzaamheidopdracht tijdens de stage zet ondernemers aan het denken. Dit zorgt vaak voor waardevolle kennisuitwisseling.”

Onderzoek

Binnen de 2 lectoraten die onder de Academie Built Environment vallen, zit natuurlijk ook een duurzame aanpak. Zo heeft het Lectoraat Sustainable River Management de onderzoekslijn ‘Building with Nature’, ‘Klimaatadaptatie’, ‘Plasticvrije Rivieren’. Binnen assetmanagement kijken onderzoekers niet alleen naar veiligheid, maar denken ze vooraf na over toekomstig beheer en onderhoud.
De empathische woning van het Lectoraat Architecture in Health dat op het IPKW in Arnhem staat, is duurzaam gebouwd. Met een batterij aan partners is onderzocht waar een toekomstbestendige woning aan zou moeten voldoen. Frank: “Om studenten mee te nemen in de wereld van mensen met een beperking, laten we ze een keer in een rolstoel, verouderingspak en met een staarbril rondlopen. Zo zetten we ze aan het denken als ze een toekomstbestendig gebouw of een openbare ruimte ontwerpen.”

Duurzaamheidskenmerk

Het is niet voor niets dat de Academie Built Environment al jaren -als 1 van de weinigen in Nederland- het 4-sterren duurzaamheidskenmerk heeft. Belangrijk, want de gebouwde omgeving is de plek waar we wonen, werken en recreëren. Niet alleen nu, maar ook in de toekomst. Dus is een duurzame leefomgeving ontzettend belangrijk voor ons en zeker voor de komende generaties.

Duurzaam denken en doen

De sterren zijn wat Frank betreft geen doel op zich. "Het is een erkenning van het belang dat wij aan duurzaamheid hechten in onze opleidingen en onderzoeken. Iets wat wellicht voor de hele HAN zou moeten gelden. Er is nog een 5e ster te halen. Daar kijken we met een 'schuin oog' naar. Zo hebben we bij de laatste visitatie de commissie gevraagd welke elementen we reeds op dit niveau hebben en welke nog niet. Belangrijker is eigenlijk dat we onze studenten en het werkveld mee blijven nemen in het belang van duurzaam denken en doen. In al je handelen en in het bijzonder in het domein van de gebouwde omgeving."

BE keurmerk 4 sterren Hobeon DHO RGB