Pharos: startpunt bij verschil maken

Ze trekken al langer met elkaar op, HAN en Pharos. “We vinden elkaar in onze ambitie om gezondheidsverschillen terug te dringen”, zegt Gudule Boland, projectleider bij Pharos. “We denken bijvoorbeeld mee met de HAN over inclusief onderzoek: hoe zorg je dat je mensen meeneemt die laaggeletterd zijn, of beperkte gezondheidsvaardigheden hebben? Voor ons is het een must dat deze doelgroep betrokken is. Dat is het voor de HAN gelukkig ook.”

Overleg op beleidsniveau is er ook, bijvoorbeeld over het aanpassen van curricula. “Dat is iets van de lange adem en vergt ook landelijk overleg, tussen de verschillende hoge scholen en universiteiten”, legt Gudule uit. “Maar we vinden het al heel bemoedigend om te zien dat bijvoorbeeld de e-learning Goed begrepen vast onderdeel is van de HAN-opleiding hbo-V. Hierin leren studenten in hun communicatie aan te sluiten bij het niveau van de patiënt. Zo’n aanpassing van het onderwijsprogramma sluit aan bij ons streven om studenten al tijdens hun opleiding kennis te laten maken met sociaaleconomische gezondheidsverschillen en gezondheidsvaardigheden.”

Verder kunnen docenten bijvoorbeeld kant-en-klaar lesmateriaal inpassen in hun colleges. Gudule: “Ik zeg altijd: beter goed gejat dan slecht bedacht. We hebben zoveel in huis!” Dat lesmateriaal is in principe gericht op (para-)medisch onderwijs. “Maar je kunt de powerpointpresentatie over laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden ook binnen een ander vakgebied inzetten, zoals Human Resource Management of Accountancy. Of neus eens in ons onderwijsmateriaal over cultuursensitief communiceren. Heel relevant voor toekomstige professionals die in de dienstverlening zitten.”

Ben je actief als onderzoeker? Dan kun je grasduinen in de infosheet over inclusief onderzoek. Daarin vind je informatie over geschikte screeningsinstrumenten en begrijpelijke onderzoeksformulieren. Ook staan er tips hoe je de doelgroep kunt bereiken en betrekken. Gudule: “Of check onze Kennisbank. Of de 9 principes van Pharos over de duurzame aanpak van gezondheidsverschillen, zoals ‘Zet in op een brede, domeinoverstijgende aanpak’, of ‘Investeer in goede monitoring en evaluatie’. Die kunnen sturing geven aan je onderzoek. Maar ook aan onderwijs, of de (beleids)keuzes die je maakt binnen een opleiding, academie of organisatie.”

Wat als je denkt: al die informatie is niet aan mij besteed? Of die hele focus op sociaaleconomische gezondheidsverschillen is niet relevant voor mijn onderwijs, onderzoek, studie of latere werk? Daar is Gudule heel stellig in: “Dan sluit je 30% van de Nederlanders uit; de meest kwetsbare mensen in onze samenleving. Ik zie het als een kwestie van rechtvaardigheid dat we ons samen hard maken voor hen. En ik ben ervan overtuigd dat ieder z’n steentje kan bijdragen. Dat is nodig, willen we dit enorme maatschappelijke probleem doeltreffend aanpakken.”

Heb je vragen over de manier waarop je de producten van Pharos kunt gebruiken in je onderwijs of onderzoek, stuur een mail naar g.boland@pharos.nl 

Binnen de HAN-opleiding Fysiotherapie wordt ook al materiaal van Pharos ingepast. Wim van Lankveld, hoofddocent fysiotherapie en civic entrepeneur Health: “Ik vind het niet te verkroppen dat bij een derde van de patiënten in de fysiotherapiepraktijk de behandeling niet aankomt. We werpen te veel drempels op voor mensen die de behandelingen juist zo hard nodig hebben om mee te kunnen doen. Zorg moet voor iedereen toegankelijk zijn. Ons doel is dat elke beginnende fysiotherapeut laaggeletterdheid herkent en zijn handelen hierop aanpast. Daarbij ligt de nadruk op communicatie. Voor de 1e-jaars studenten hebben we net een eigen module ontwikkeld, met een verwijzing naar de 4 e-learnings van Pharos. Puur als kennismaking. In het 2e jaar kunnen ze een certificaat behalen, door de e-learnings ook te volgen. Bovendien werken we in elk leermodule met patiëntcasussen, waarvan er bij eentje altijd laaggeletterdheid in het spel is. Ook verwijzen we geregeld naar de filmpjes, tools en factsheets van Pharos. Die zitten zo goed in elkaar, dat kunnen we zelf niet beter doen.”