Monitor Leren met ict voor hele mbo

Dit voorjaar kunnen alle mbo-instellingen in Nederland meedoen. De monitor Leren met ict is een online vragenlijst die docenten van onderwijsinstellingen invullen. Deze monitor is ontwikkeld door het iXperium Centre of Expertise leren met ict.

Onderwijsinstellingen doen als geheel mee (dus niet losse opleidingen of afdelingen). De uitkomsten van de monitor geven een beeld van de competenties die ertoe doen als het gaat om de inzet van ict in het onderwijs. De monitor geeft betrokken besturen en onderwijsorganisaties inzicht in hun uitgangspositie en biedt concrete aanbevelingen voor professionalisering. Bij herhaalde afname biedt de monitor bovendien zicht op de opbrengsten van de professionalisering. De monitor is geoptimaliseerd om in elke onderwijssector en doelgroep af te nemen. Besturen, instellingen en scholen kunnen de monitoruitkomsten ook gebruiken voor een benckmark met andere onderwijsinstellingen.

Onderwijsinstellingen die meedoen met de monitor ontvangen een rapport, toelichting op dat rapport en toegang tot een online portal. De resultaten geven een basis voor een professionaliseringsplan en ook inzicht in voorlopers en good practices binnen de eigen organisatie.

Klaske Smit is contactpersoon voor ROC Rijn IJssel. Ze is blij met de informatie en inzichten die de monitor leren met ict geeft. “Vanuit iXperium Gelders MBO werken we al een aantal jaar samen aan gepersonaliseerd leren met ict. We hebben ons de eerste jaren georiënteerd op de samenwerking en de ontwikkeling van een aantal producten zoals een spel over ict-geletterdheid. Het doel was om inzicht te krijgen op de interne ontwikkelingen, zienswijzen binnen de Gelderse mbo-instellingen met betrekking tot leren met ict en een innovatielab. Het doel was ook van elkaar te leren door hierover in gesprek te gaan. We zijn nu bezig met een volgende fase: hoe zorgen we ervoor dat teams en individuele docenten de inzichten en producten ook gaan gebruiken? En hoe zorgen we ervoor dat docenten met behulp van ict en technologie gepersonaliseerd onderwijs kunnen verzorgen.”

Klaske: “Nadat je een en ander hebt geregeld met e-mail-adressen van medewerkers krijgen alle docenten de uitnodiging om de monitor in te vullen. Hoe meer mensen de monitor invullen hoe meer je aan de data hebt. Het is dus belangrijk dat veel mensen de vragenlijst invullen maar ook dat er in ieder cluster voldoende deelnemers zijn om de data zinnig in te kunnen zetten. En dat betekent dat je als contactpersoon soms wel even je best moet doen om iedereen enthousiast te krijgen. Leidinggevenden moeten weten dat het onderzoek loopt. En daarbij is het dan ook belangrijk dat zij achter nut en noodzaak van het monitoronderzoek staan en de medewerkers in de eigen afdeling enthousiast maken om de vragenlijst in te vullen.”

“De onderzoekers van iXperium/CoE maken een analyse van de data en maken een rapportage op instellingsniveau. Ze maken een overkoepelend rapport over alle mbo-instellingen die mee hebben gedaan met het onderzoek. De onderzoekers geven ook uitleg bij de rapportage. Het mooie is dat je dan meteen een aantal inzichten krijgt waar je organisatie staat. We organiseerden een bijeenkomst met een vertegenwoordiging van het College van Bestuur, de stafdiensten HR, Informatiemagement, onderwijs & examinering en een clusterdirecteur als vertegenwoordiging van de clusters. Juist die multidisciplinaire samenwerking maakt de impact van de monitor sterk."

"We waren bijvoorbeeld blij om te zien dat de meeste docenten achter de visie staan van onze organisatie en de meerwaarde zien van ict voor het onderwijs. Docenten staan achter het idee van gepersonaliseerd leren. En we zagen ook dat de instrumentele en informatievaardigheden van onze docenten best goed waren. Zeker na al het online werken in tijd van lockdowns hebben collega’s enorme stappen gezet. Maar we zagen ook dat docenten nog niet altijd zien dat en waar ze wel moeten professionaliseren. En ze zetten ook nog weinig stappen om dat te doen. Een ander verbeterpunt is dat docenten vaardiger worden in didactisch gebruik van ict. Dit kwam vooral naar boven bij docenten die de monitor invulden tijdens of na de eerste lockdown waarin ze online les gaven. We zien ook dat we meer aandacht moeten hebben voor de ict-geletterdheid van onze studenten. Daar doen docenten nu echt nog te weinig mee. Met dit soort inzichten kunnen we beleid maken en zowel centraal als decentraal gerichte stappen zetten. Dat maakt voor mij de monitor echt tot een krachtig instrument. Het geef ons inzicht en vooral ook bewustzijn van waar we staan en wat de volgende stap moet zijn.”

Klaske: “We kregen vanuit iXperium/CoE toegang tot een dashboard met alle data. Daar kun je op verschillende niveaus informatie uit halen. Dat klinkt mooi maar dat was voor veel collega’s nog wel een lastige stap om te zetten. Ook hier geldt weer, als je enthousiast bent over de mogelijkheden van de data en weet wat je er mee wilt dan stop je er tijd in. Een aantal collega’s vonden het lastig om aan de slag te gaan met de data. Bij een volgend monitoronderzoek willen we daarom meer formats in de rapportage op decentraal niveau maken zodat dat proces makkelijker loopt voor de teams.”

Wat voor ons goed werkt, is dat we deze innovatie integraal oppakken. We kijken nu met de experts vanuit de verschillende afdelingen naar de data. Samen met HR kijken we dan bijvoorbeeld welke interventies we moeten doen. Wat voor trainingen gaan we aanbieden. Gaan we een innovatielab opzetten op de campus waar docenten leren met ict zelf kunnen ervaren en waar ze kunnen experimenteren. En starten we een i-coachprogramma om de docenten te ondersteunen bij het leren & lesgeven. Hoe zetten we de leerlijn op voor onze studenten?”

Klaske: “Mooi is ook dat je in de dashboard de resultaten van eigen organisatie kunt vergelijken met die van andere mbo-instellingen in de brede regio. Je kunt zien wie waarop goed scoort. Vanuit onze samenwerking in iXperium Gelders MBO gaan we nu bijvoorbeeld ook bij collega’s op bezoek. We bereiden dat voor, stellen vooraf gerichte vragen en laten ons inspireren en motiveren door ervaringen van collega’s van andere mbo’s. 

In dit samenwerkingsverband werken we nauw samen op dit thema. We hebben samen producten ontwikkeld zoals een spel. We kijk nu hoe we vanuit inzicht, bewustzijn, onderzoek en ontwikkelde producten docenten deze kennis en producten ook kunnen laten gebruiken. Het gaat erom dat we nu impact maken. Daarbij is bijvoorbeeld ook weer de samenwerking met onze afdeling communicatie belangrijk. iXperium/CoE biedt algemenen middelen, per organisatie kijken wij hoe we die kunnen inzetten. We hopen in 2022 echt stappen te zetten om inzicht en bewustwording ook om te zetten naar inzicht bij en bewustwording van docenten.” 

Lees meer over de monitor Leren met ict

Dit studiejaar laten we vanuit het HAN-brede programma HAN Open Digital Horizons in een serie interviews collega’s aan het woord over leren en werken met ict bij de HAN. HAN Open Digital Horizons is het HAN-brede professionaliseringsprogramma met betrekking tot leren, lesgeven en werken met ict. Digitalisering van het hbo-onderwijs in de richting van meer flexibel, toekomstgericht onderwijs voor een digitale samenleving, is een complexe innovatie. Docenten, leidinggevenden en onderwijsondersteuners spelen hierin een cruciale rol. Op 'leren en werken met ict' vind je alle informatie, zowel over ondersteuning en professionalisering als informatie over het programma.