Toegankelijkheid

Als student betrokken worden bij een start-up die over 5 jaar de nieuwe Tesla kan zijn. Dat is gaaf!”

centrum voor ondernemerschap, stapel boeken

Eric Velleman, toonaangevend expert op het gebied van digitale toegankelijkheid, werkt al jaren met de HAN. Op 25 mei a.s. wordt hij geïnstalleerd tot bijzonder lector Inclusive Digital Design & Engineering voor mensen met een (visuele) beperking. Hij vertelt over de meerwaarde van het lectoraat.

Eric Velleman: “Mijn samenwerking met de HAN is altijd gericht geweest op de digitale toegankelijkheid van websites en mobiele applicaties. Al sinds de jaren 90 worden hiervoor toegankelijkheidseisen opgesteld. Die krijgen ongeveer iedere 8 jaar een update. Voor nieuwe technologieën, bijvoorbeeld virtual reality, augmented reality en mixed reality, bestaat echter nog geen enkele toegankelijkheidsrichtlijn. Dat kan met de komst van de echt interactieve, dynamische metaverse, waarin we straks kunnen opleiden, werken en wonen, nog een probleem worden. Want wat als je niet kunt zien of je armen niet kunt bewegen? Is de metaverse dan ook toegankelijk? Hoewel de vraag al wordt gesteld, is er nog geen antwoord op. Ik vind dat daar een belangrijke taak voor studenten en onderwijsinstellingen ligt. En ik denk dat dat ook de plek is waar die vraag beantwoord moet worden.”

Next Generation Internet

Techreuzen als Meta (Facebook), Microsoft, Apple en Google investeren al volop in de ontwikkeling van de metaverse, die naar verwachting rond 2026 een marktwaarde van 800 miljard dollar vertegenwoordigt. Om de concurrentiestrijd met onder andere de Verenigde Staten en China aan te gaan, heeft de Europese Commissie geld ter beschikking gesteld. Dat geld investeren we in technische innovatie, waarmee we nieuwe kansen creëren. Dit initiatief heet Next Generation Internet (NGI) en heeft als doel ‘to re-imagine and re-engineer the internet for the third millennium and beyond to shape a value-centric, human and inclusive society for all.’

“Als HAN nemen we, samen met een consortium van Europese partijen en open source-initiatieven, deel in een aantal van deze NGI-projecten, de zogenaamde ‘calls’,” vertelt Eric. “De ene partner in deze samenwerking kijkt naar veiligheid, de ander naar privacyaspecten. Als HAN kijken wij naar toegankelijkheid. Op die manier helpen wij al die projecten aan de nodige informatie. Een geweldige kans! Het biedt ons in feite een snoepwinkel aan nieuwe technologieontwikkelingen. In 2 van die calls - NGI Discovery en PET - zitten meer dan 300 projecten en start ups die allemaal bezig zijn met innovatie. Hierdoor hebben we niet alleen direct toegang tot wat iedereen doet, we kunnen ons er ook mee bemoeien. Voor studenten lijkt me dit fantastisch. Je kunt betrokken zijn bij iets wat over 5 jaar misschien het nieuwe Twitter is, of de nieuwe Tesla!”

Wat als je niet kunt zien of je armen niet kunt bewegen? Is de metaverse dan ook toegankelijk? Hoewel de vraag al wordt gesteld, is er nog geen antwoord op."

Kennisdeling in de driehoek

“Wil je experimenteren met nieuwe technologie, dan ligt er met name voor hogescholen een enorm vermogen om dat te doen,” aldus Eric. “Met studenten, docenten en onderzoekers zoeken we, praktijkgericht en samen met de doelgroep en het werkveld, naar oplossingen voor de toegankelijkheid van al die nieuwe technologieën. Dat is ook internationaal gezien interessant.”

“De betrokkenheid van de HAN bij de NGI-projecten biedt daarnaast ook kansen voor kennisdeling. Aan de ene kant zijn er al die partijen die bezig zijn met nieuwe technologie. Aan de andere kant heb je de HAN en haar uitgebreide netwerk. Een aantal projecten is gevestigd in Silicon Valley. Voor het werkveld is het goed om te weten wat ze daar precies doen. Op die manier kan de HAN echt een facilitator zijn op het gebied van samenwerkende kennisdeling in de driehoek onderwijs, onderzoek en werkveld.”

Samenwerking met studenten

“In een van NGI-projecten wordt een beveiligingschip ontwikkeld die - als je 3 keer achter elkaar de verkeerde code van je telefoon intoetst - het geheugen van je telefoon vernietigt,” vertelt Eric. “Dat is voor jou en mij niet handig. Als je journalist in Rusland of Noord-Korea bent, is het dat wél. Niemand kan dan meer zien of jij iets onaardigs over het bewind hebt getypt. Bij Next Generation Internet zitten veel van dit soort projecten. Voor ons als HAN is het interessant om ons af te vragen wat dat betekent voor de toegankelijkheid van een product. Stel bijvoorbeeld dat het invulveld voor jouw telefooncode niet toegankelijk is. Dan heb je een probleem. Je kunt dan niet eens een foute code invoeren. Vanuit de NGI-projecten krijgen we nu al veel vragen om informatie en onderzoek op het gebied van digitale toegankelijkheid. Ook vragen ze of we studenten hebben die daaraan willen meewerken. Zo brengen we op dit moment in kaart hoe de wetgeving op het gebied van digitale toegankelijkheid in de verschillende Europese lidstaten is geregeld. Daarvoor gaan we zelf aan de slag en hebben we collega’s uit ons internationale netwerk ingeschakeld. Ook werken er meertalige Rechtenstudenten van de HAN mee. Zij bekijken de Turkse- en Spaanse wetgeving en vullen die direct aan. Ze schrijven beiden zelfs hun scriptie over dit onderwerp!”

Het bijzonder Lectoraat Inclusive Digital Design & Engineering

Spreken we over mensen met een beperking, dan wordt al gauw gedacht dat het om een kleine groep gaat. Niets is minder waar: ongeveer 1 op de 10 Nederlanders heeft een matige of ernstige beperking. Daarnaast is een grote groep mensen, ongeveer 3,6 miljoen, in mindere mate beperkt. Het gaat niet enkel om mensen die slechtziend, blind, doof, lichamelijk - of verstandelijk gehandicapt zijn. Het zijn ook mensen die een motorische beperking hebben, bijvoorbeeld als gevolg van een ongeluk of amputatie, om mensen met een chronische aandoening of - ziekte en om mensen met ernstige psychosociale problemen. Het bijzonder Lectoraat Inclusive Digital Design & Engineering heeft de ambitie om voor al deze mensen nieuwe media- en technologie-toepassingen toegankelijk te maken, zodat iedereen in staat is volledig te participeren in de moderne, digitale samenleving.

Over Eric Velleman

Naast zijn functie als bijzonder lector is Eric Velleman wetenschappelijk adviseur bij Stichting Accessibility en als innovatiedeskundige verbonden aan Bartiméus, de expertiseorganisatie voor mensen die slechtziend of blind zijn.

dr. Eric Velleman, bijzonder lector Inclusive Digital Design en Engineering; voor mensen met een (visuele) beperking