Focus op inclusief onderwijs en werk

Het zit er diep in, haar gevoel voor sociale rechtvaardigheid. Het heeft ongetwijfeld te maken met het gezin waarin Lineke van Hal – associate lector Arbeid & Gezondheid – opgroeide. In een omgeving van zorgverleners leerde ze hoe belangrijk het is om naar een ander om te kijken. Later, tijdens haar promotieonderzoek na haar master Medische Antropologie en Sociologie, zag ze wat werk hebben betekent. “Het geeft structuur, richting en betekenis aan je leven, net als een studie volgen. Voldoe je niet aan de norm van de ‘ideale’ medewerker – of student – dan heeft dat impact op je leven.”

Lineke staat dan ook goed op haar plek als themaleider van Inclusief onderwijs en werk, 1 van de 4 thema’s van Fair Health. “Die aandacht voor inclusie was er binnen Fair Health de afgelopen jaren al. Door het nu als thema op de kaart te zetten, geven we er een extra boost aan”, licht Lineke toe. “Vanuit de themagroep – die je kunt zien als een thuisbasis voor uitwisseling en reflectie – jagen we onderzoek aan en verbinden we bestaande initiatieven en platforms binnen en buiten de HAN. We creëren focus en massa en belichten het thema vanuit meerdere perspectieven en kennisbronnen. Als hoofddoel willen we op die manier bijdragen aan het verkleinen van sociaaleconomische gezondheidsverschillen, het speerpunt van Fair Health.”

Ze staat met haar team voor een fikse uitdaging, bekent Lineke. “Het is een belangrijk, maar omvangrijk thema. We hebben er daarom bewust voor gekozen ons voornamelijk te richten op mensen met gezondheidsproblemen en beperkingen – zowel praktisch als theoretisch geschoolden. We verwachten dat wat we leren of ontdekken uiteindelijk ook ten goede komt aan mensen die bijvoorbeeld vanwege een migratieachtergrond of gender uitsluiting ervaren.” Daarnaast geeft de tweeledige missie veel richting. “We willen de HAN als opleider en werkgever inclusiever maken. Ook is ons plan om de HAN duidelijker te profileren als samenwerkingspartner in kennisontwikkeling en praktijkverandering rondom inclusief onderwijs en werk.”

“Om met missie 1 te beginnen: je kunt de HAN zien als een mini-maatschappij. Alles wat we hier leren over in- en uitsluiting nemen we mee in onze contacten naar buiten. Dat gaat over van alles, denk maar aan onder meer personeelsbeleid, leiderschap, collegialiteit, en onderwijs en begeleiding. We kijken hoe we in het kader van practise what you preach inclusie op de werkvloer kunnen vergroten. Tegelijkertijd onderzoeken we wat ervoor nodig is om ons onderwijs inclusiever te maken. Denk aan bejegening en ondersteuning, maar ook aan de inhoud van curricula. Zo willen we jonge professionals afleveren die op hun beurt een inclusieve houding hebben en over de juiste vaardigheden beschikken, zoals onbevooroordeeld luisteren.”

Dit najaar werkt het themateam een aantal scenario’s uit om inclusieve competenties van HAN-medewerkers te versterken. Lineke: “Dat kan ‘m zitten in bewustwording, het vergroten van didactische bekwaamheden of het verbeteren van de inwerktrajecten. En wat te denken van duidelijker laten zien wat je als medewerker kunt doen om een student met een gezondheidsprobleem of beperking verder te helpen.” Daarnaast start het themateam een leerkring Inclusief onderwijs en werk. Deze leerkring richt zich op alle HAN-studenten die een afstudeerrichting in onderwijs of de arbeidsmarkt volgen. Ook haalt het team de banden aan met het al bestaande Kennisplatform Diversiteit en Inclusie. “Daarnaast initiëren we dialoogsessies, om te werken aan bewustwording, verbinding en verdieping.”

Bij elkaar is dat een mooie opstap naar de 2e missie, waarbij het themateam meer naar buiten treedt. “Door binnen de HAN verschillende perspectieven bij elkaar te brengen, kennis te ontwikkelen en krachten te bundelen, zijn we een goede samenwerkingspartner voor partijen buiten de HAN. Dat kunnen bijvoorbeeld onderwijsinstellingen, gemeenten, werkbedrijven, mkb’ers, sociaal ondernemers en andere kennisinstellingen zijn. Samen ontwikkelen we kennis en werken we aan praktijkverbetering. Zo zorgen we dat mensen naar wens en vermogen onderwijs kunnen volgen of kunnen werken. Zo zorgen we dat de sociaaleconomische gezondheidsverschillen in de maatschappij zeker niet groter worden.”