"Als je twijfelt, zeg ik: Doen!"

"De samenwerking met VHL ontstond al een flink aantal jaren geleden," vertelt docent Ruud Verstegen. "Het idee was om studenten in een minor aan de slag te laten gaan met een ontwerpproces waarin meerdere vakdisciplines worden betrokken. HAN-docent Jean Hendriks en VHL-docent Adriaan Noortman hebben het idee samen opgepakt en verder uitgewerkt." 

De minor wordt verzorgd door 4 experts. Ruud: "Brechtje Horsten en Adriaan Noortman zijn docent en expert op het gebied van landschapsarchitectuur bij Hogeschool Van Hall Larenstein. Jean en ik zijn dat op het gebied van architectuur bij de opleiding Bouwkunde van de HAN . Samen geven we de minor en begeleiden we de studenten."

De pioniers van de nieuwe minor waren 10 studenten die bij verschillende hogescholen opleidingen volgen op het gebied van Bouwkunde/Architectuur), Stedenbouw en Landschapsarchitectuur. We spreken Eefje Franssen en Jarne van de Klok om te weten te komen wie zij zijn, waarom zij kozen voor deze minor en om uit te zoeken wat hebben zij geleerd.

Eefje (20) is 4e jaars Bouwkunde aan de Hogeschool Zeeland. "De opleiding Bouwkunde bij HZ is ontzettend breed," legt ze uit. "Je duikt er in de rol van verschillende beroepen. Architect, werkvoorbereider, aannemer, enzovoorts. Voor mij was het al vrij snel duidelijk dat ik de richting van Architectuur op wilde. De combinatie van techniek en creativiteit sprak mij altijd al aan."

"In mijn opleiding ben ik ontzettend veel te weten gekomen over het gebouw, over installatietechnieken, prefab bouwen en ook een stukje ontwerpen," vervolgt Eefje,  "Alleen wordt er in de opleiding bij HZ nooit rekening gehouden met invloeden van de bouw op de directe omgeving. In mijn zoektocht naar een minor kwam toen Dutch Architecture meets Dutch Landscape Architecture tevoorschijn. Dit was de perfecte uitdaging om meer van architectuur te weten te komen, maar ook om daarin ook landschap en een stukje stedenbouw mee te pakken."

Jarne van de Klok (26) volgt de minor in het 3e jaar van de VHL-opleiding Tuin- en Landschapsontwerp - Strategisch Ontwerp. Hij startte bij VHL na zijn opleiding Civiele Techniek bij ROC Nijmegen. Jarne: "Ik zocht  een opleiding waarin ik meer verdiepende kennis kon opdoen, maar waarin ik ook mijn creativiteit kwijt kon. Bij Tuin- en Landschapsinrichting leer je hoe het Nederlandse landschap is gevormd en welke uitdagingen er voor de toekomst klaar liggen." 

Jarne komt uit een bouwfamilie en dat verklaart zijn interesse voor architectuur. Jarne: "Architectuur verschuift, net als het landschap, van tijdsperiodes en ontwerpstromingen."

In de minor worden studenten uitgedaagd een ontwerp te maken, waarin zowel gebouw- als landschapselementen zijn verwerkt: een integraal ontwerp voor een locatie in Arnhem. Deze locatie kiezen zij zelf, maar omdat studenten overal vandaan komen en de omgeving vaak niet kennen, worden interessante locaties eerst uitgebreid bezocht. Ruud Verstegen: "Om de omgeving te verkennen, fietsen en wandelen we samen met de studenten door Arnhem. De wandeling gaat specifiek door het centrum. We lichten alle interessante plekken toe vanuit de architectuur en de landschapsarchitectuur." 

Je leert over de geschiedenis van de Nederlandse architectuur en landschapsarchitectuur en hoe deze met elkaar verbonden zijn. En steeds meer verweven raken. Met uitdagingen als klimaatverandering, duurzaamheid en groene steden. Dit leidt tot nieuwe inspirerende uitingen en vormen en het gebruik van andere materialen.  Om ‘cross-over leren’ tussen beide disciplines aan te wakkeren, worden tussendoor excursies naar aansprekende locaties georganiseerd.

En dan komt de minor snel op stoom. Studenten hebben hun ontwerpopdracht gekozen en gaan ermee aan de slag. "We zijn hierin erg vrij gelaten, zegt Eefje. "Je stelt je eigen programma van eisen op en je creatieve kant kan volledig zijn gang gaan. Je krijgt gastlessen over architectuur en de architectuur van het landschap. Door de weken heen krijg je feedback van de docenten en leer je ook ontzettend veel van je medestudenten." Jarne: "Tijdens de begeleiding is er een intensief contact tussen studenten en docenten. Daardoor voelt de minor heel persoonlijk aan."

Praktisch iedere week volgt een leerzaam uitstapje. "Die excursies waren veruit het leukste," zegt  Jarne. "Bijna elke woensdag reisden we naar een stad of omgeving om speciale gebouwen te bekijken. De docenten vertelden ons over de achtergrond van die locaties en over de ontwerpprincipes die de architecten gebruiken."

Uiteindelijk lever je je portfolio en poster in. Jarne koos voor een herontwerp van het Cobercoterrein in Arnhem; de voormalige Melkfabriek. Hij liet zich daarbij inspireren door de Rijn, die vlak langs dit oude industriegebied loopt. Jarne: "Met de ontwerpinspiratie van het vloeien van de Rijn, heb ik een multifunctioneel gebouw ontworpen met verschillende faciliteiten. Restaurants, coffee corners en zelfs een lasergamehall."

Eefje koos voor haar ontwerp ongeveer dezelfde locatie. Zij ontwierp het Trefpark. Een stadspark annex cultuurcentrum, met een gebouw, maar ook veel groen. Cultuur, creatie en de natuur worden hier met elkaar verbonden.

Eefje: "Ik ben door deze opdracht heel anders naar het ontwerpproces gaan kijken. Tijdens je minor krijg je ontzettend veel tijd om een stapje terug te doen en je ontwerp vanuit alle hoeken te bekijken. Met veel input van docenten en gastsprekers en de rest van je groep leer je je ontwerp aanpassen om tot een topontwerp te komen."

Ook Jarne deed nieuwe inzichten op: Ik kijk nu met een andere bril naar gebouwen. Ik let op veel meer details zoals verhoudingen, materialiseren en kleurcombinaties.

"Je krijgt de tijd om écht aan je ontwerpskills te werken. En veel te leren van gastdocenten en andere studenten," zegt Eefje. Daarnaast vond ze de sfeer heel prettig: "Die was ontzettend goed. Iedereen is erg gemotiveerd en wil van elkaar leren. Zo konden we elkaar over en weer helpen. De leukste momenten waren toch wel de onderlinge overleggen en besprekingen met elkaar. Zo kom je toch tot het mooiste resultaat waar je echt trots op kunt zijn." Jarne:: "Grappig hoe de ene persoon een gebouw afschuwelijk kan vinden en de ander het wel iets vindt hebben. Ik vind Trespa boeiborden overigens nog steeds het lelijkste ooit…", grapt hij.

Tot slot heeft Eefje nog een tip voor volgende studenten: "Als je twijfelt over de minor, zeg ik: Doen! Je gaat een heel gaaf halfjaar tegemoet!"

De internationale minor Dutch Architecture meets Dutch Landscapes start weer in februari. 

Ga voor meer informatie naar Kies op Maat.
Inschrijven is mogelijk tot 16 december 2022, 12 uur.