Buur&Zo

Betere zorg door mens en machine

Wat speelt er in de buurt? De Buurtcongiërge weet het!
  • Slim
  • Schoon
  • Sociaal
  • Slim
  • Schoon
  • Sociaal

Als een speer gaat het concept Buur&Zo. Letterlijk. In 3 wijken in Deventer scheuren buurtconciërges af en aan met medicijnen en maaltijden voor kwetsbare buurtbewoners. Ze zijn de spil van wat het wijkservicecentrum van de toekomst moet worden. Alleen: hoe richt je zoiets zo efficiënt mogelijk in?

Buur&Zo werd 3 jaar geleden opgezet als living lab, oftewel als een onderzoeksproject. Het doel is een wijkservicecentrum op te zetten waar buurtconciërges zich als spin in het web begeven tussen bewoners, vrijwilligers, zorginstellingen en de gemeente. Zorgbehoevende bewoners van de wijk kunnen zo langer thuis blijven wonen. Ze krijgen medicijnen en maaltijden thuisgebracht door de buurtconciërges, die ook een praatje met ze maken en en passant een oogje in het zeil houden.

Kwantitatief onderzoek

Daar komt natuurlijk een flinke logistieke component bij kijken. Het is enorm belangrijk dat die logistiek zo efficiënt en soepel mogelijk verloopt? Hoe zorg je daar nu voor? Daar komt Yoram Clapper om de hoek kijken. Hij promoveert aan de Vrije Universiteit en voert kwantitatief onderzoek uit naar het Buur&Zo-concept. Wat houdt dat precies in? “Ik voer onderzoek aan de hand van numerieke data uit, waarbij jouw resultaten ook numeriek van aard zijn. Ik krijg allerlei data binnen óver klanten die geholpen moeten worden, maar ook data ván die klanten. Die data kun je uiteindelijk in een wiskundig model stoppen. Dat model gaat voor jou rekenen en daar volgt dan een resultaat uit. Dat resultaat is concreet te maken naar een doel dat je in de praktijk wil brengen.”

Een logistieke route optimaliseren. Lastig als je ook met de wensen van mensen rekening moet houden.

Routes en reistijd

Juist. We laten Yoram dit even illustreren. “Ik ben nu bijvoorbeeld bezig met het optimaliseren van de te rijden routes van medewerkers in de thuiszorg. Data van de klant waar ik het net over had is bijvoorbeeld de locatie van die klant. Die is bekend, evenals de behandelduur en het tijdsvenster. Met de data aan de medewerkerskant wordt bedoeld: wanneer werken ze? Wat is hun deskundigheidsniveau? Aan al die componenten kun je een getal - data dus - hangen. Door die data in een wiskundig model te stoppen, krijg je een resultaat. Dat resultaat is de meest optimale route en, daarmee, hoe je de reistijd en wachttijd zo kort mogelijk maakt.”

Een computer is emotieloos. Daarnaast zijn mensen gewoontedieren. Een algoritme houdt geen rekening met dingen die in het echte leven kunnen gebeuren: menselijke dingen."

Tijdwinst

Het optimaliseren van de routes is van groot belang, omdat thuiszorgmedewerkers - en in dit geval de buurtconciërges - onder enorme tijdsdruk staan. Wat kan Yoram al zeggen over de resultaten? “Iedere thuiszorgorganisatie heeft zelf ook planners in dienst. Zij krijgen de klanten en een medewerkersbestand binnen. Aan de hand van die data maken ze dan routes met de hand. Ik haal het mensenwerk eruit en laat de computer de planning maken. Wat blijkt: daar kwamen significante verschillen uit. In sommige gevallen kon je wel 30% tijdwinst op een route maken.”

De menselijke maat

Dan laat je voortaan gewoon de computer de routes bepalen. Duidelijk verhaal, toch? “Zo eenvoudig is het niet”, reageert Yoram. “Een computer is emotieloos. Daarnaast zijn mensen gewoontedieren. Een algoritme houdt geen rekening met dingen die in het echte leven kunnen gebeuren: menselijke dingen. Zo zijn er klanten die niet iedere dag een ander gezicht willen zien. Ook zijn er medewerkers die niet elke dag een andere route willen rijden. Dat komt voor. Als je dat echter aan een computer over laat, gebeurt dat wel. Waarom? Omdat het efficiënter is. Je moet dus aan de gang met de wisselwerking tussen mens en efficiëntie. Hoe maak je de slimste routes tegelijkertijd ook prettig voor de mens? Dan ga je knutselen en slimme dingen bedenken. Dat is een uitdaging. Niet voor mij, maar voor Tonos Care. Zij toetsen mijn resultaten binnen de praktijk.”

Over

Buur&Zo

In Buur&Zo werken buurtconciërges samen met vrijwilligers en de voorzieningen in de wijk, het preventie team van de gemeente en zorginstellingen. Een buurtcongiërge is een vertrouwd gezicht voor wijkbewoners, iemand die medicijnen, maaltijden en boodschappen bezorgt én een luisterend oor biedt. Het persoonlijke contact met de buurtconciërge werkt preventief. Wijkbewoners gaan weer meer de deur uit en hebben meer aanspraak. Bij Buur&Zo draait het erom dat de bewoner prettig en lang in zijn eigen leefomgeving kan blijven, en dat het de wijk in zijn geheel verbindt.

Handjeklap

Wat is het uiteindelijke doel van het onderzoek van Yoram? “Ik ben niet op zoek naar een soort utopie. Buur&Zo is een living lab dat waarschijnlijk nog jaren voortduurt. Mijn doel is om de interactie tussen wetenschap en praktijk te bevorderen. Normaal gesproken ben je klaar als je de wetenschap erop loslaat. Binnen Buur&Zo gaat het echter om interactie met het echte leven. Het moet een beetje handjeklap worden tussen wetenschap en werkelijkheid. Dat is nodig om de samenwerking tussen mens en machine binnen dit project zo goed mogelijk te laten verlopen.”

Niet op een eigen eiland

Wat vindt Yoram zelf nou eigenlijk zo leuk aan het werken binnen Buur&Zo? “Het is heel uitdagend om conceptueel na te denken over problemen. Binnen dit project is het vooral leuk dat er veel wordt gepraat met de praktijk. Ik heb veel contact met Carinova, de zorgorganisatie en initiatiefnemer van Buur&Zo, en heb medewerkers betrokken in mijn werk en andersom. Zo kijken we samen naar wat wel en niet belangrijk is. Zo zit ik als onderzoeker niet op mijn eigen eiland. Het is mooi om te zien wat voor resultaten dat op kan leveren, en dat je samen werkelijk een verschil kunt maken.”

Meer weten 

over living lab Buur&Zo?

  • Buurtcongiërge bij de buurtauto voor het project Buur & Zo

    En hup, daar zoeft weer zo’n donkerblauw autootje van De Fontein door de wijk in Deventer. De aanvraag bij het wijkservicecentrum voor medicijnen is nog maar koud verwerkt, of de buurtconciërge springt al achter het stuur om een kwetsbare burger zijn recept te bezorgen.

  • Buurtcongiërge bij de buurtauto voor het project Buur & Zo

    Een buurtconciërge? Wat mag dat zijn? Toegegeven: in Nederland is het nog niet bepaald een vast begrip. Hoe anders is dat in 3 wijken in Deventer. Daar kachelt de buurtconciërge al een paar jaar vrolijk af en aan.

Zwaartepunt
 

Fair Health

Mensen met een laag opleidingsniveau of inkomen leven korter en voelen zich minder gezond. Daar willen we met focusgebied Fair Health verandering in brengen. Hoe? Door in onderwijs en onderzoek aandacht te vragen voor die verschillen. We verbinden alle kennis die de HAN in huis heeft en betrekken partners uit de praktijk. Samen kunnen we verschil maken.

  • Slim
  • Schoon
  • Sociaal
vrouw man diversiteit focus zwaartepunt HAN