Hoe blijven magazijnmedewerkers gezond aan het werk?

Tirza richt zich meer op activiteiten: wat werkt belemmerend, wat kun je wel of niet (meer) uitvoeren? Tim focust vooral op bewegingen en klachten. Samen vormden ze de afgelopen maanden een goede match om bij Spits, een bedrijf voor medicijnuitgifte op maat, onderzoek te doen naar de werkhouding van magazijnmedewerkers. Al kwam er meer bij kijken dan wat er binnen hun vakgebied valt. Tirza: “We ontdekten dat communicatie een grote rol speelt als het gaat om bijvoorbeeld werkvermogen en werkplezier. Niet per se onze expertise, maar wél interessant.”

Het is mei 2022 als Tirza en Tim zich tijdens een bijeenkomst van Praktijkinnovatie Zorg en Welzijn inschrijven op een deelproject van het postdoconderzoek Samen pijn de baas. Tim: “Het leek me aantrekkelijk om buiten mijn eigen opleiding onderzoek te doen. En dan het liefst samen met andere disciplines. Toch een manier om je blik te verruimen. Bovendien vind ik pijn een interessant fenomeen.” Samen kiezen ze ervoor om hun deelonderzoek uit te voeren bij Spits. Daarmee nemen ze het stokje over van een groep studenten van de minor Gedraag je!. Tirza: “Uit hun onderzoek pikten we op dat er bij Spits vooral problemen waren op het vlak van ergonomie en communicatie. Maar hoe dat nu precies zat? Zover ging het onderzoek niet.” 

Met Suzan Mooren, de postdoconderzoeker die het project Samen pijn de baas leidt, komen Tim en Tirza tot de onderzoeksvraag: Hoe kunnen we samen met medewerkers en leidinggevenden van Spits een interventie ontwikkelen die een positieve invloed heeft op het werkvermogen, de zelfeffectiviteit, het werkplezier en de kwaliteit van leven van medewerkers? De eerste stap is dat ze medewerkers vragen op fotosafari te gaan. “We vroegen ze in kaart te brengen wat zij willen veranderen op de werkvloer”, vertelt Tirza. “Zo kregen we al een beeld van hun werkomstandigheden. Ze fotografeerden bijvoorbeeld een stoel die kapot was. Of maakten een kiekje van hoog opgestapelde kratten waar ze met moeite bij kunnen.”

De foto’s bieden een mooi handvat voor interviews met 13 verschillende medewerkers. Ook daarin wordt herhaaldelijk benoemd dat stoelen en tafels aan vervanging toe zijn. Tirza: “Ergonomisch bedoelde stoelen bleken niet meer verstelbaar. Tafels waren niet op hoogte in te stellen. En inderdaad, die hoog opgestapelde kratten waren een ding. Verder viel op dat de productiemedewerkers niet goed weten wat een goede werkhouding is en hoe ze dus nek-, schouder- en rugklachten – en daarmee uitval – kunnen voorkomen.” Veel medewerkers merken op dat de communicatie te wensen overlaat. Tim: “Ze gaven aan een kloof te ervaren tussen de werkvloer ‘beneden’ en het kantoor ‘boven’. Die is in coronatijd ontstaan, toen de magazijnmedewerkers en de kantoormedewerkers gescheiden van elkaar lunchten.”

Vlak voor de kerst vragen Tirza en Tim het ontwerpteam met stickers aan te geven welke interventie hun voorkeur heeft. Is het een idee om voorlichting te krijgen over wat een goede werkhouding is? En als het om communicatie gaat: voelen ze iets voor het voortzetten van het ontwerpteam, als een manier om hun stem te laten horen en ideeën te genereren?

Het plan om voorlichting te krijgen over een goede werkhouding en die werkhoudingen met instructies of foto’s zichtbaar te maken op de werkvloer, valt in goede aarde. Nog voor het afronden van hun onderzoek gaan Tirza en Tim zo’n workshop verzorgen bij Spits. De andere 3 interventies die eruit springen, zijn meer iets voor de lange termijn. Denk aan het vergroten van de connectie binnen de verschillende afdelingen en aan teambuilding doen. Het is aan de opvolgers van Tirza en Tim om die interventies te implementeren en effecten te meten.

Half januari ligt de conceptversie van hun onderzoeksverslag klaar, inclusief aanbevelingen voor een vervolgonderzoek. Alleen de workshop hebben Tirza en Tim nog niet in kunnen plannen. Terugblikken op hun onderzoek kunnen ze al wel. Wat heeft de periode bij Spits hen aan inzichten opgeleverd? Tirza: “Dat je met alleen adviezen over werkhouding er niet bent. Sociale interactie speelt een grote rol in werkvermogen en werkplezier. Ook als je kiest voor een interventie als teambuilding, moet je je goed blijven afvragen wat de motivatie van medewerkers precies is. Waarin zit voor hen de meerwaarde? Daarom geloof ik in de opzet van zo’n ontwerpteam. Een goede manier om in gesprek te blijven met elkaar en wensen en behoeften te verkennen.”

Gaat het om hun eigen vakgebied, wat nemen ze er dan uit mee? Tim: “Ik zie dat we als fysiotherapeut en ergotherapeut van betekenis kunnen zijn in het voorkomen van klachten, zodat werknemers in lichamelijk zware beroepen niet thuis komen te zitten. Ik geloof dan ook dat ons vak steeds meer richting preventie gaat. Als dat nodig is om mensen zo lang mogelijk in goede gezondheid mee te laten doen, dan ben ik voor!”