Met je mbo-4-diploma doorstuderen in de Bouw en Infra
Wat ga je doen na je mbo? Ga je werken of doorstuderen. Of allebei? Kies je een verkorte bacheloropleiding in voltijd? Of een deeltijdbachelor of associate degree? Wat is belangrijk bij die keuze? 5 studenten, zowel voltijd en deeltijd, vertellen over hun opleidingen en studiekeuze.
Wie een hbo-opleiding start met een mbo-4-diploma, begint vanuit een andere startpositie dan een leerling van havo of vwo. Waar een havo- of vwo-leerling uit eindeloos veel mogelijkheden een studierichting moet kiezen, heeft een mbo’er die keuze vaak allang gemaakt. Ze werken al in de branche, of weten door hun opleiding en de stages al zeker dat ze in die sector verder willen.
Leeftijd
Er is nòg iets waar een mbo-student en de havo- of vwo-leerling in verschilt: leeftijd. De aanlooproute naar het hbo via vmbo en mbo is langer dan via havo of vwo. Een mbo-student is daarom meestal ouder dan een havo- of vwo-scholier. Waar een havo- of vwo-leerling bijna altijd kiest voor een voltijdstudie, kan de iets oudere mbo’er aan het begin van een nieuwe levensfase staan. Kies je dan voor werken en daarnaast een deeltijdopleiding? Of toch voor een verkorte voltijdopleiding?
Vrijstellingen en verkortingen in de voltijdopleiding
"Alle studenten met het diploma Middenkaderfunctionaris Bouw krijgen dezelfde vrijstellingen," vertelt docent Bouworganisatie Sandra Severt. Zij is studentbegeleider en coördinator van course 3 bij de voltijdopleiding Bouwkunde. Sandra legt uit dat je met een Middenkaderopleiding 2 basiscourses in de hbo-opleiding kunt overslaan. Sandra: "Daarnaast krijg je vrijstelling voor 2 courses met oriënterende stages." Deze 4 courses samen leveren een heel jaar verkorting op.
Studenten met een diploma Middenkaderfunctionaris Infra krijgen eenzelfde verkorting in de voltijdopleiding Civiele Techniek.
Veel mbo-studenten kunnen in hun mbo-opleiding een deel van de hbo-studie 'naar voren' halen
De vrijstelling geldt niet voor de vakken wiskunde en mechanica. Sandra: "Mbo-ers volgen in 1 jaar tijd het volledige wiskunde- en mechanicaprogramma. Omdat dat best pittig is, kunnen studenten van een aantal ROC's in de regio Arnhem-Nijmegen hier alvast in het mbo mee beginnen. In dit traject Doorlopende Leerlijn worden deze vakken aangeboden en ze kunnen zelfs met tentamens worden afgesloten. Veel studenten kunnen in hun mbo-opleiding dus al een deel van de hbo-studie 'naar voren' halen."
Mbo-studenten die geen gebruik kunnen maken van de Doorlopende Leerlijn, kunnen zich met keuzevakken in hun mbo-opleiding voorbereiden. In de hbo-opleiding moeten ze dan nog wel het hele wiskunde- en mechanicaprogramma doen.
Voltijdopleidingen: vrijstellingen en verkorte studieduur
Andries Mastenbroek (22) volgt de verkorte voltijdopleiding Bouwkunde. Hij haalde in 2021 zijn mbo-4-diploma Middenkaderfunctionaris Bouw bij ROC Tilburg. Hij wil straks de arbeidsmarkt op met een mbo- én een hbo-diploma op zak. Andries: "Tijdens mijn mbo-stage merkte ik dat een bedrijf meer waarde hecht aan iemand die zowel mbo als hbo heeft gedaan, dan een student met alleen mbo, of alleen hbo."
Op het mbo volgde Andries keuzevakken om zich op het hbo voor te bereiden. Andries: "Dat vond ik toen wel gedoe, maar het komt de resultaten in het hbo ten goede. Het heeft echt een toevoegde waarde." Hij ziet ook het voordeel van de Doorlopende Leerlijn, waarvan hij zelf geen gebruik kon maken: "Vraag ernaar bij jouw opleiding, of neem contact op met de HAN om naar de mogelijkheden te kijken."
Je hoeft de basis en de verkennende stages niet opnieuw te doen. Dat zou anders verloren tijd zijn.
Andries ervaart de verkorte opleiding Bouwkunde als erg gunstig. "Je gaat na de 1e helft van jaar 1, verder met de laatste helft van jaar 2. Je hoeft de basis en de verkennende stages niet opnieuw te doen. Dat zou anders verloren tijd zijn. Ik kreeg verder nog vrijstelling voor een practicum Landmeten en voor wat onderdelen van Bouwmaterialen."
Op dit moment doet Andries bij Adviesbureau Lüning B.V. in Velp zijn verdiepende 3ejaarsstage. In 2024 hoopt hij af te studeren.
Meer over Andries en zijn keuzes lees je in dit artikel.
Deeltijdopleidingen: modulair en een vaste lesdag
Deeltijdopleidingen zijn anders opgebouwd dan voltijdopleidingen. De bacheloropleidingen Civiele Techniek en Bouwkunde duren 4 jaar en bestaan uit 8 modules. Een associate degree (ad)-opleiding heeft 4 modules en duurt 2 jaar. Doorstromen van een ad naar debachelor is vaak eenvoudig.
Met een kandidaat-student wordt in een adviesgesprek individueel vastgesteld wat hij of zij aan diploma's en aan aantoonbare kennis en ervaring meebrengt. Dit kan dan leiden tot (gedeeltelijke) vrijstellingen in het studieprogramma.
Bachelor- en ad-studenten in deeltijd combineren werk en studie. De meesten hebben op vrijdag hun vaste lesdag. Alleen de colleges van de ad Gebouwgebonden Installatietechniek worden op donderdag gegeven.
Timo: Soepel doorstromen van de ad naar de bachelor Bouwkunde
Timo Perik was na zijn opleiding Middenkaderfunctionaris Bouw toe aan een nieuwe stap in zijn leven. Hij wilde gaan werken. "Ik was bijna 21 en wel een beetje klaar met 5 dagen in de week naar school gaan." vertelt hij. "Ik wilde mijn tijd graag goed besteden. Daarom besloot ik naast mijn werk de Associate degree-opleiding Bouwtechnisch medewerker in deeltijd te gaan doen. Zo kon ik geld verdienen, werkervaring opdoen en toch naar school gaan."
Timo haalde binnen 2 jaar het ad-diploma Bouwtechnisch medewerker en stroomde door naar de bacheloropleiding Bouwkunde in deeltijd. De overgang naar de volgende 4 modules was naadloos. Timo: "Deze overstap gaf voor mij als student geen enkele vertraging. Als het goed is duurt mijn bachelorstudie na de ad nog maar 2 jaar."
Studeren in deeltijd vraagt de nodige zelfdiscipline en zelfstudie. Timo vertelt erover in dit artikel.
Ieke: Werken en studeren in de Civiele Techniek met Maatwerk Civilion
De associate degree Civiele Techniek Projectvoorbereiding en -realisatie kent 2 varianten. Wanneer je al een passende baan hebt, kun je starten met de reguliere opleiding. Maar heb je nog geen werk in de branche, dan kan opleider Civilion, waarmee de opleiding Civiele Techniek samenwerkt, je naar een passende, betaalde functie bij een leerbedrijf bemiddelen. Je volgt de opleiding in dat geval als Maatwerk Civilion. Dit biedt bijvoorbeeld zij-instromers interessante mogelijkheden.
Ieke Rutten (22) volgt het maatwerkprogramma na haar mbo Middenkaderfunctionaris Infra. Ze werkt als werkvoorbereider bij Vissers Ploegmakers en voelt zich daar als een vis in het water.
"Ik ben ervan overtuigd dat ik door werkervaring op te doen veel meer leer dan in een voltijdopleiding. Dit is voor mij dan ook de reden geweest om voor deeltijdonderwijs te kiezen. En eerlijk is eerlijk, geen Engelse les meer is een fijne bijkomstigheid." Meer lees je in dit artikel.
Na de ad-Projectvoorbereiding en -realisatie kun je soepel doorstromen naar de bachelor Civiele Techniek in deeltijd.
Maja: Gebouwgebonden installatietechniek als stap in haar ontwikkeling
Ook Maja Keukenschrijver (21) koos na haar mbo-opleiding voor een baan. Ze volgde een opleiding Mechatronica en werkt bij Moekotte engineering en installatiegroep. 4 dagen in de week tekent zij installaties uit en pakt ze allerlei andere zaken op. Daarnaast volgt ze de ad-opleiding Gebouwgebonden Installatietechniek. Dit is een opleiding op het snijvlak van bouwkunde, installatietechniek en ICT.
"Ik vind die afwisseling leuk", licht Maja toe. "Gebouwgebonden installaties waren nieuw voor mij. Daarom is deze opleiding ideaal: ik leer in de volle breedte alles over installatietechniek in en om gebouwen en kan er meteen mee aan de slag."
Maja ziet deze opleiding als een stap in haar ontwikkeling. Ze wil hierna nog Bouwkunde doen, maar zich ook bekwamen op het gebied van riolering en cv-leidingen. "Ik wil van álles weten hoe het in elkaar zit. Zodat ik uiteindelijk een manager engineering word, die met iedereen en overal over kan meepraten."
Meer over Maja en haar opleiding lees je in dit artikel.
Aangezien ik toch nog lang moet werken en ik op m'n 20e al klaar was op het ROC, koos ik ervoor de opleiding in voltijd te doen.
Tessa: Jong genoeg voor de voltijdopleiding Civiele Techniek
Tessa Meeuwsen (22) begon in 2020 aan de verkorte voltijdopleiding Civiele Techniek. Tessa: "Ik heb er wel aan gedacht om een deeltijdopleiding te doen, maar deeltijd betekent 4 dagen werken en 1 dag naar school. Daaromheen moet je nog tijd maken voor je huiswerk en tentamens. Aangezien ik toch nog lang moet werken en ik op m'n 20e al klaar was op het ROC, koos ik ervoor de opleiding in voltijd te doen."
Tessa deed bij ROC Nijmegen de opleiding Middenkaderfunctionaris Infra. In het 4e jaar volgde ze de Doorlopende Leerlijn voor mechanica en wiskunde.
Tijd maken voor wiskunde en mechanica
"Ik ben de opleiding gestart met de intentie het in 3 jaar te doen," vertelt Tessa. Bij Civiele Techniek sla je in het verkorte traject het 2e deel van het 1e leerjaar en de stages in jaar 2 over. Die vrijstelling had ze, maar toch ging Tessa al snel twijfelen. Ze kwam tot het besef dat ze zich op het mbo niet goed genoeg had voorbereid. "Mijn motivatie was op dat moment niet zo goed en ik dacht dat ik wiskunde en mechanica wel kon doen, als ik later op de HAN zou zitten." Door te weinig voorbereiding haalde Tessa in het mbo geen van deze tentamens.
"In overleg met mijn studentbegeleider heb ik toen besloten om de opleiding toch in 4 jaar te doen." De extra tijd die hierdoor ontstond, gebruikte Tessa om wiskunde en mechanica op niveau te krijgen. "Ik kon er al mijn tijd en aandacht in stoppen, zodat ik alles op peil had om samen met mijn klasgenoten door te gaan naar het 2e deel van het 2e leerjaar."
Fotografie bij dit artikel:
Rob Gieling, Gerard Burgers, Civilion en Lex Eggink
