Onderwijs in neurorevalidatie

Hoe ‘voedt’ het lectoraat beide programma’s en welke impact hebben de programma’s op de beroepspraktijk?

Naar het interview met Maarten Uijen

Dagelijks lezen we nieuwsberichten over onderwerpen uit de gezondheidszorg die ons allen aangaan: het steeds onbetaalbaarder worden van de zorg, de effecten van de dubbele vergrijzing en de gevolgen van long-COVID, om er maar een paar te noemen. Tegelijkertijd daalt de belangstelling van jongeren om opleidingen in de zorg te kiezen en treden medewerkers in de zorg vroegtijdig uit. Dit laatste vanwege de hoge werkdruk, de te lage beloning én technologische ontwikkelingen om gezondheidsgegevens te registreren.
Het lectoraat onderzoekt deze ontwikkelingen - en de uitdagingen die daarmee gepaard gaan - samen met studenten en werkveld en implementeert onderzoeksresultaten in onderwijs en beroepspraktijk. Zo groeien professionals en verbetert de praktijk van neurorevalidatie continu. 

De uitdaging van het onderwijs is om enerzijds toekomstige beroepsbeoefenaren voor te bereiden op de veranderende praktijk en praktiserende zorgprofessionals te stimuleren in de ontwikkeling van hun veranderde rol binnen het nieuwe zorglandschap. Anderzijds is de uitdaging om onderzoek op het gebied van neurorevalidatie te faciliteren en implementeren samen met het werkveld. Binnen deze uitdagingen is het belangrijk om oog te blijven houden voor cliënt-gecentreerd werken, interprofessioneel samenwerken en het integreren van recente wetenschappelijk inzichten.

Voor het bacheloronderwijs betekent dit dat de studenten leerervaringen moeten opdoen in het samenwerken met verschillende professies in zorg en welzijn rondom casuïstiek binnen de neurorevalidatie. Hiervoor is de minor Neurorevalidatie binnen de Academie Paramedische Studies ontwikkeld.

Voor afgestudeerde beroepsbeoefenaars is een verdere ontwikkeling nodig in het klinisch redeneren, toegepast op de dagelijkse patiëntenzorg, maar ook zijn competenties nodig om de veranderingen succesvol en duurzaam te initiëren en te implementeren binnen een team, organisatie en/of doelgroep. In 2008 is hiervoor de professionele master Neurorevalidatie ontwikkeld in samenwerking met het lectoraat Neurorevalidatie. Die master is vervolgens doorontwikkeld naar de master Neurorevalidatie en Innovatie. Het programma wordt volledig vormgegeven rond vraagstukken uit de praktijk en continu aangepast aan het zich veranderende zorglandschap.

Zoals aangegeven komen uitkomsten van studies van het lectoraat Neurorevalidatie terug in het masterprogramma. Dit programma is gebaseerd op 5 uitgangspunten:
1) client-/ systeemgericht werken
2) interprofessioneel samenwerken
3) handelen volgens principes van practice based evidence en/ of evidence based practice
4) professioneel functioneren
5) leiderschap en initiëren, implementeren en borgen van zorginnovatie.

Op basis van deze uitgangspunten, aangevuld met kritische reflecties vanuit het lectoraat, leren masterstudenten om vanuit hun eigen patiëntengroep en in hun dagelijkse werksetting, de huidige zorg kritisch te beschouwen en analyseren. Van daaruit leren zij te adviseren over de kwaliteit van de neurorevalidatiezorg. Dit leidt tot efficiëntere zorg die wordt ingericht volgens wetenschappelijke en maatschappelijke inzichten.

Andersom voedt het netwerk van de master ook het lectoraat. Via de master heeft het lectoraat toegang tot het werkveld in de neurorevalidatie, krijgt het uit de eerste hand ervaringen over ontwikkelingen in de praktijk, en kan het op basis van deze trends snel en adequaat handelen door het opzetten van een onderzoek of aanvragen van een subsidie. Een cliché maar toch: een win-win situatie.

De afgestudeerde masters in neurorevalidatie vervullen een leiderschapsrol bij veranderprocessen, gericht op verbetering van de neurorevalidatie. Deze professionals hebben concrete zorginnovaties opgezet, uitgewerkt en geïmplementeerd. Denk aan het opzetten van een effectief communicatiesysteem tussen patiënten, mantelzorgers en het behandelteam; het oprichten van netwerken rondom een patiëntendoelgroep; een heldere verwijslijn van het ziekenhuis naar het gezondheidscentrum in de eigen wijk; het adviseren van zorgverzekeraars en beleidsbepalers in de neurorevalidatiezorg.
De afgestudeerde masters hebben in 2 jaar competenties ontwikkeld waarmee ze blijvend een rol en houding hebben van professioneel leiders in de zorg.