Ontdek het echte verhaal van de ander

Als professional in het sociale domein, maar ook daarbuiten, ben je vaak nieuwsgierig naar de wensen en motivaties van de ander. Wat willen de buurtbewoners in de wijk? Wat zijn de drijfveren van jongeren of hoe kan een medewerker zich verder ontwikkelen? De gesprekskaarten Waarde van Welzijn richten zich niet op problemen of een hulpvraag. Ze nodigen uit om de wensen en mogelijkheden van de gesprekspartner zo breed mogelijk te verkennen.

Ieder mens wil een waardig en waardevol leven leiden. Maar wat is dat nu eigenlijk? Voor ieder mens is dat iets anders. Daarbij zijn er persoonlijke en omgevingsfactoren die jou belemmeren of juist helpen om te leven zoals jij wil. Denk hierbij aan de mate van energie die je hebt, de aanwezigheid van voorzieningen, regels of de mening van anderen. De gesprekskaarten Waarde van Welzijn zijn gebaseerd op de Capability benadering. De vraag die in deze benadering centraal staat is: heb jij de mogelijkheden om het leven te leiden zoals jij wil?

HAN-onderzoekers Annica Brummel en Erik Jansen zochten de hulp van werkveldprofessionals om de Capability benadering uit te proberen en toe te passen in de praktijk. Fenna Hendriks van Bindkracht10 nam de uitdaging aan om samen met studenten de wensen en mogelijkheden van verschillende doelgroepen in het sociale domein inzichtelijk te maken. Ook Erik en Annica testten samen met collega-onderzoekers en ervaringsdeskundigen diverse varianten. Na 8 jaar testen zijn de gesprekskaarten Waarde van Welzijn het resultaat.

De kaartenset wordt al in diverse organisaties gebruikt. Zo zetten Anny Huuskes (projectleider) en Lotte Jansen (student Social Work en coach) de kaarten in bij Hope XXL. Deze organisatie biedt jongeren een Maatschappelijke Diensttijd (MDT). MDT is een kans voor jongeren om hun talenten te ontdekken, van betekenis te zijn voor de samenleving, nieuwe mensen te ontmoeten en keuzes te maken voor de toekomst. Anny: “Wij willen weten wat jongeren bezig houdt. Hoe geven we jongeren zelf inzicht in wat ze willen doen, waar ze zich voor willen inzetten? We gebruiken de kaarten met name aan het begin van ons traject.” Veel jongeren hebben nog nooit gepraat over wat ze waardevol vinden. Lotte: “Hope XXL heeft de kaarten echt omarmd. Een jongere gaf aan dat hij nog nooit zo onbevooroordeeld heeft kunnen praten. En een ander benoemde dat met de kaarten zijn hele leven op tafel lag. Hij had daar nog nooit zo bewust naar gekeken."

Ook Willeke Peeters heeft de kaarten met succes gebruikt. Voorheen werkte ze als beleidsmedewerker bij gemeente Beuningen, inmiddels als adviseur leefbaarheid bij woningcorporatie Talis. “In de gemeente maakte ik bijvoorbeeld beleid voor mensen met een psychische kwetsbaarheid die steeds meer zelfstandig in de wijk wonen. Hiervoor kon ik databanken, standaardvragenlijsten en inloopochtenden gebruiken, maar ik wilde niet de standaardwegen bewandelen. Ik zocht verdieping. Ik wilde écht gesprekken voeren met de mensen in de gemeente om te horen wat zij belangrijk vinden. En dat lukte met de kaarten.”

Ook wordt bij Talis de Wijkwaardenkaart ingezet. Deze praatplaat is een kleinere vorm van de gesprekskaarten, wat handig is bij wat kortere gesprekken die gaan over de wensen voor de wijk. Willeke: “Hier komen mooie gesprekken uit voort. Op een positieve manier kom je erachter wat bewoners waardevol vinden in de wijk. We hadden voorheen vooral contact met mensen die een klacht hebben. Zo’n gesprek heeft een negatieve lading. Door de gesprekskaarten te gebruiken, krijgt een gesprek meer diepgang en is de insteek positief. We zetten de kaarten bijvoorbeeld in bij buurtonderzoeken en renovatieprojecten. Hierbij waren er zelfs bewoners die contact met ons opnamen met de vraag of ze ook mee mochten doen met de gesprekken, omdat ze gehoord hadden dat het zo leuk was.”