Blijven werken met psychische klachten: promotieonderzoek toont cruciale rol werkgever aan
Psychische klachten als angst, depressie of stress. Maar liefst 1 op de 5 werknemers krijgt er mee te maken. Het is voor werknemer en werkgever belangrijk dat iemand blijft werken. En met de juiste ondersteuning in een vroeg stadium is dat mogelijk, concludeert Suzanne van Hees in haar onderzoek.
Aan het werk blijven is belangrijk
In juni 2023 promoveerde Suzanne van Hees aan de Universiteit Tilburg met haar onderzoek Supporting employees with common mental health problems at work: a realist approach. Ze voerde haar onderzoek uit vanuit het HAN Lectoraat Arbeidsdeskundigheid. De net genoemde psychische problemen komen niet alleen vaak voor, verzuim hierdoor komt vaker voor en duurt gemiddeld langer. Suzanne onderzocht hoe leidinggevenden de psychische klachten bij werknemers op tijd kunnen signaleren. En hoe ze vervolgens kunnen ondersteunen om toch aan het werk te blijven, wanneer dit nog lukt. Dit voorkomt langdurig verzuim, met bijbehorende kosten en het verlies van arbeidskracht en talent. Aan het werk blijven is ook belangrijk voor de persoon met psychische klachten. Het zorgt bijvoorbeeld voor structuur in de dag, het geeft betekenis en zorgt voor sociale contacten en afleiding.
Leidinggevende kan het verschil maken
Suzanne heeft een praktijkgerichte blik. Ze studeerde Public Health in Maastricht, maar werkte daarvoor jarenlang als ergotherapeut met patiënten met chronische aandoeningen. In de spreekkamer ging het niet alleen over lichamelijke klachten, maar kwamen ook werk gerelateerde problemen aan bod. Patiënten vroegen haar hoe ze hun werk konden blijven doen, welke aanpassingen ervoor nodig waren en hiermee om te gaan richting hun werkgever. Hoe kun je werkgevers aanspreken op hun verantwoordelijkheid als het gaat om werkbehoud van kwetsbare medewerkers?
Praktische handreiking en training
Het promotieonderzoek van Suzanne van Hees was actiegericht en toegepast. Om in de praktijk daadwerkelijk een verschil te maken, ontwikkelde Suzanne een handreiking voor leidinggevenden en arboprofessionals: ‘Blijven werken met psychische klachten’. Dit hulpmiddel biedt 5 handvatten en moedigt leidinggevenden aan om signalen op tijd te herkennen. De handreiking is gratis toegankelijk en wetenschappelijk onderbouwd. Daarnaast biedt Suzanne op de HAN de 2-daagse training Psychisch Verzuim Voorkomen, speciaal voor HR- en arboprofessionals.
Evaluatie en vervolg
Een belangrijk onderdeel van het promotieonderzoek was het evalueren van de aanpak, middels een ‘realist benadering’. Suzanne wilde weten of, hoe en onder welke omstandigheden de interventies werken. Bij de evaluatie koos ze ervoor om het behapbaar te houden en alleen de ervaringen van werkgevers te onderzoeken. De uitkomst was dat het vertrouwen, de vaardigheden en het gedrag van leidinggevenden door de handreiking zo waren veranderd dat ze hun werknemers beter konden ondersteunen. Een breder onderzoek, om ook de ervaringen van werknemers in kaart te brengen, kan volgens Suzanne nuttig zijn in de toekomst.
Bij het promotieonderzoek van Suzanne Hees trad Professor Roland Blonk van de Universiteit Tilburg op als promotor. Copromotoren waren Dr. Shirley Oomens, lector Arbeidsdeskundigheid bij de HAN, en Dr. Bouwine Carlier, senior onderzoeker. Het onderzoek is gesubsidieerd door Instituut GAK.
Bijzonder Lectoraat Arbeidsdeskundigheid
Een inclusieve arbeidsmarkt, waarin zoveel mogelijk mensen betaald werk hebben. Dit is een belangrijk maatschappelijk en economisch doel. een doel waar het bijzonder lectoraat Arbeidsdeskundigheid onderzoek naar doet. In de praktijk is namelijk te zien dat dit ideaal voor een grote groep mensen nog niet haalbaar is. Daar liggen een aantal factoren aan ten grondslag.
