Healthy City Lab: van idee naar werkend praktijkconcept

Het project 'Healthy City Lab' onderzocht hoe logistiek een positieve bijdrage kan leveren aan het leefbaar houden van steden. In het kader van dit project zijn er twee uitgebreide 'Living Labs' opgezet: campus Heijendaal in Nijmegen en Deventer. De eerste richtte zich op de optimalisatie van goederenstromen binnen grote instellingen op de campus, terwijl de laatste zich concentreerde op het efficiënt organiseren van thuiszorgdiensten en de inzet van buurtconciërges.

Een kenmerk van het Healthy City Lab is de nadruk op praktische toepassingen. Onderzoekers en het werkveld werken samen in Living Labs met als doel om impact te maken in de allerdaagse praktijk. De onderzoekers waren dan ook niet alleen bezig met innovatief academisch werk, maar waren continu op zoek naar praktische toepassingen die uit dit academisch werk kunnen ontstaan. Dennis geeft een aantal voorbeelden: “In Deventer hebben we het Buur & Zo-concept ontwikkeld. Buurtconciërges worden ingezet voor het bezorgen van medicijnen, maaltijden en boodschappen en bieden tegelijkertijd een luisterend oor. Op die manier houdt de buurtconciërge een “oogje in het zeil” en signaleert wanneer het minder goed gaat met iemand. Dit concept is inmiddels ondergebracht in een stichting. We zijn van een idee, naar een onderzoek, naar een werkend praktijkconcept toe gegaan. De inzichten die we hebben opgedaan tijdens het onderzoek naar het slimmer plannen van thuiszorgactiviteiten worden ook al ingezet in de praktijk. We zijn nu aan het kijken hoe we deze inzichten ook kunnen vertalen naar praktische bruikbare tools voor zorgorganisaties.”

Dennis beschrijft een Living Lab als een ecosysteem met verschillende partijen die normaal gesproken los van elkaar functioneren. Op het gebied van onderzoek is het gelukt om praktijkgericht en meer fundamenteel onderzoek dichter bij elkaar te brengen. Dennis had de verantwoordelijkheid om de verschillende partijen goed te laten samenwerken. “Ik zorgde ervoor dat ze goed met elkaar door één deur konden. Af en toe bluste ik een brandje.” De samenwerking tussen deze verschillende partijen in het Living Lab ging namelijk niet altijd vlekkeloos. Volgens Dennis zorgde dit voor een sterke band tussen de partijen die het hele project meededen. Zo ontstonden er duurzame samenwerkingsrelaties tussen het lectoraat Logistiek & Allianties en een aantal onderzoeksgroepen van universiteiten. Zo is een aantal onderzoekers inmiddels al bezig met een gezamenlijk vervolgonderzoek.

Een mooi aspect aan de Living Labs is volgens Dennis dat het de meerwaarde van logistiek denken en toegepaste wiskunde bewijst. “We hebben door interdisciplinair samen te werken laten zien wat de meerwaarde is van bepaalde vakgebieden die vaak een beetje in de schaduw staan. We hebben mensen in de zorg meegenomen in andere manieren van kijken naar processen.”

In de Living Labs in het Healthy City Lab ging het om grote vraagstukken en grote transities.  “Je speelt een politiek spel met alle stakeholders. Zo zat ik regelmatig in overleggen over regionaal beleid. Ik was als lector een soort dirigent die zich overal mee moest bemoeien om het project de goede kant op te krijgen. Maar hoe ver moet je daarin gaan? Als je het niet doet, krijg je het project niet van de grond, maar als je er te veel mee bezighoudt, heb je geen tijd meer voor de inhoud.”

Bij een samenwerking tussen partijen met onderling grote verschillen is een gezamenlijke visie essentieel. Een volgende stap is om de kennis, kunde en netwerken van de partijen samen te brengen en zo de visie te realiseren. Een proces dat Dennis omschrijft als een spannende zoektocht. In het Living Lab Heijendaal groeide de gezamenlijke visie tijdens het project steeds verder. Associate lector Bram Kin heeft onder andere naar aanleiding van het Living Lab Heijendaal samen met de Groene Metropoolregio een position paper geschreven over hoe logistiek bijdraagt aan een meer leefbare regio. Zo leidde het Living Lab ook tot verdere visievorming.

Onder de vlag van Healthy City Lab heeft nieuwe associate lector Bram Kin diverse onderzoeksprojecten opgestart op het gebied van Logistiek in een leefbare regio. Ook is er dankzij de samenwerkingen die ontstaan zijn binnen het Healthy City Lab een groot project gestart op het gebied van Intermediate Care concepten, dit project gaat over ziekenhuisverplaatste zorg. Daarnaast is Dennis met zijn lectoraat bezig met een gezamenlijke aanvraag met academies AEA en AIM voor een Interreg-voorstel gericht op adoptie en opschaling van teleoperatie in de logistieke first/last mile. In dit project beogen de onderzoekers te gaan werken in twee nieuwe Living Labs.