WAAN-ZINNIG #3

Succesvol symposium over mentale diversiteit

Hoofdfoto voor congres WAAN-ZINNIG #3, met afgebeeld Jöran voor Zlatan is Gek

Op woensdag 1 november 2023 vond de derde editie plaats van het symposium WAAN-ZINNIG, met als thema ‘Mentale diversiteit in een veerkrachtige samenleving’. WAAN-ZINNIG hoopt om een positieve impuls te geven aan (wederzijds) begrip en (onderlinge) steun in zowel de hulpverlening en de samenleving.

Samen werken aan een veerkrachtige samenleving

Robin Timmers, auteur en ervaringsdeskundige, is initiatiefnemer van WAAN-ZINNIG. Tijdens deze derde editie opende hij het symposium. “We willen met WAAN-ZINNIG graag een impuls geven aan de emancipatie van mentale diversiteit in de samenleving en in de GGZ. Ook willen we graag vormen ondersteuning belichten die persoonlijke en gezamenlijke herstelprocessen kunnen bevorderen. Als iemand mentaal anders in elkaar zit of door of een moeilijke tijd gaat, hoeft de betekenis daarvan niet van te voren ingevuld te worden met een DSM labels. Openstaan voor deze mentale diversiteit kan juist veel ruimte geven. Ruimte waarin mensen gewoon kunnen zijn zoals ze zijn. Ruimte waarin je contact van mens tot mens kunt maken en waarin je samen kunt onderzoeken wat er aan de hand is en hoe je samen met de situatie om wilt proberen te gaan. Zo kan er persoonlijke en gezamenlijke veerkracht vrijkomen die vervolgens benut worden. Net als in de natuur een ecosysteem door biodiversiteit aan veerkracht kan winnen, kan mentale diversiteit juist de samenleving veerkachtiger maken.”

Mentale variatie

Hoogleraar Psychiatrie Jim van Os sprak vervolgens alle bezoekers toe in de zijn keynote getiteld ‘Liefde en menselijkheid als systeemoplossing in de zorg’. Als één van de bekendste psychiaters in Nederland en een grote bondgenoot op het gebied van de herstelbeweging, werkt hij vaak samen aan boeken en onderzoek op dit gebied. Hij geeft aan dat mentale variatie niet zeldzaam is en maar liefst een kwart van de bevolking een ‘significant psychische variatie’ ervaart.

We zijn erg gericht op psychische ziektes, maar niet zo zeer op psychische gezondheid. We geven diagnoses wanneer mensen zich niet goed voelen, maar we hebben geen helder concept van mentale gezondheid.”

Van losse eilandjes naar ecosysteem

“Ondanks dat we in Nederland één van de grootste GGZ’s ter wereld hebben, kunnen we deze aantallen daar niet opvangen. We zullen dus moeten kijken naar een publieke oplossing, want de wortels voor deze psychische variatie is collectivistisch en zit in onze samenleving." Denk hierbij aan andere plekken,  zoals in het sociaal domein, binnen een herstelacademie, bij de POH, maar ook bij informele plekken zoals in de buurt of bij de kerk. "Je moet met elkaar aan de slag om van allemaal losse eilandjes naar één ecosysteem te gaan wat met elkaar in contact staat en samenwerkt."

Ervaringsverhalen, vormen van herstelondersteuning & wetenschappelijke inzichten

Op WAAN-ZINNIG waren veel indrukwekkende herstelverhalen te horen, zoals die van Ewout Kattouw, Anne Martens en Ashely Knipping. Ook werden er mooie documentaires getoond, zoals ‘Buitenstaanders’ over het verhaal van Marco Luyer en ‘Zlatan is Gek’ over het verhaal van Jöran Moerkens.

Verschillende vormen van herstelondersteuning werden belicht, zoals peer-supported Open Dialogue, het gebruik van taperingstrips als manier om veilig en duurzaam medicatie af te kunnen bouwen, housing-first, reflectief samenwerken, non-verbale peer support in stemmenhoordersgroepen en de laagdempelige ondersteuning aan burgers door de WijkGGZ.

Ruimte voor gesprek

Deelnemers konden fysiek aanwezig zijn, maar ook online deelnemen. Tijdens het online programma konden mensen hun vragen in de chat stellen en werden die door een moderator ook gesteld aan de sprekers. Er was veel ruimte voor interactie en vragen vanuit alle hoeken, waardoor mooie gesprekken op gang kwamen.

Over de organisatie

WAAN-ZINNIG #3 is gezamenlijk georganiseerd door RIBW Nijmegen & Rivierenland (RIBW N&R) en de HAN. De drijvende krachten achter deze editie zijn ervaringsdeskundige en auteur Robin Timmers en docent Sociale Psychiatrie Marieke Brok. WAAN-ZINNIG #3 werd mede mogelijk gemaakt door De Kentering.