HAN BioCentre werkt aan biobased lijm voor verduurzaming van de bouw: ‘Er zijn al mooie puzzelstukjes gelegd’

Olifantsgras, vezelhennep, bamboe, houtsnippers. Er zijn steeds meer bedrijven die zich volledig richten op de mogelijkheden van dit soort biobased grondstoffen. En om de ecologische voetafdruk zo laag mogelijk te houden, is het belangrijk dat deze grondstoffen volledig tot waardevolle, duurzame eindproducten leiden.

Bedrijven zoals Hooijer Renkum, Miscancell, Pantanova en het Nijmeegse BambooLogic houden zich daarom bezig met de vraag: hoe kunnen we nóg meer halen uit onze producten, of uit onze nevenstromen? Het afgelopen anderhalf jaar overlegden zij met het lectoraat Biobased Innovations van Center of Expertise HAN BioCentre en enkele bouwbedrijven. Ze concludeerden dat een nieuwe, biobased lijm voor toepassingen in bouwmaterialen zoals CLT een kansrijk doel is.

Een mooie opdracht voor het lectoraat Biobased Innovations van de HAN. Want dat lectoraat is gespecialiseerd in dit soort vraagstukken. In de woorden van projectleider Karin Struijs: “Ons doel is om materialen die nu nog op basis van fossiel worden geproduceerd, te vervangen door biobased alternatieven. Hoe gaaf zou het zijn als we een lijm kunnen ontwikkelen op basis van de genoemde vezelachtige gewassen, waarmee we diezelfde vezelachtige materialen kunnen verlijmen tot 100% biobased bouwmaterialen.”

Het nieuwe project, dat afgelopen november van start ging, heet Connecting Fibers. Het project wordt gefinancierd met een RAAK-mkb-subsidie van Regieorgaan SIA. De komende twee jaar is het aan de onderzoekers van verschillende lectoraten en studenten van de minor Biobased Innovations om te kijken of zij uit de gewassen van de genoemde bedrijven hoogwaardige lijm kunnen produceren.

Om tot resultaten te komen, wordt er in dit project multidisciplinair samengewerkt. Biologie- en chemiestudenten zijn de experts in het lab en ontwikkelen de daadwerkelijke lijm. Om te testen of die lijm ook voldoet aan eisen vanuit de bouw, zijn bouwkundigen nodig. “Maar het kan natuurlijk ook gebeuren dat we een lijm produceren waarmee we niet ons einddoel bereiken, maar die je wel ergens anders voor kunt gebruiken”, zegt Karin. “Daarom betrekken we ook studenten van de opleiding Industrieel Product Ontwerpen.”

Studenten Menno (Chemie) en Stefan (Werktuigbouwkunde) werkten de afgelopen maanden voor hun minor Biobased Innovations mee aan het project. Hun opdracht: een deel van het chemisch proces ontwikkelen voor de productie van de lijm. “Wij keken met name naar viscositeit, de dikte van de substantie”, vertelt Menno. “We hebben aanpassingen gedaan aan het uit de literatuur afkomstige proces om tot een lijm met een bepaalde dikte te komen die, als het goed is, beter plakt.”

Voor Stefan betekende deze opdracht vooral: leren over een ander vakgebied. “Als werktuigbouwkundige ben je niet met chemie bezig, maar je gebruikt wel producten die uit chemische processen voortkomen. Dus het is heel waardevol om te leren hoe dat werkt. In het lab loop ik vooral mee, maar vervolgens gaan we met bamboeteststokjes kijken hoe goed de lijm plakt. Dat is meer mijn terrein.”

Menno en Stefan kozen voor de minor Biobased Innovations, omdat ze met hun studie graag een tastbare bijdrage willen leveren aan verduurzaming in de maatschappij. En wat is er tastbaarder dan een duurzame lijm die overal in de bouw gebruikt zou kunnen worden. Als het lukt, natuurlijk. “Dat weet je nooit van tevoren”, zegt Karin. “Maar we hebben goede hoop dat we tot een mooi eindproduct kunnen komen.”

Het is in dit kader goed om te zien dat de overheid aandacht heeft voor de ontwikkeling van biobased bouwen, benadrukt Karin. “De kans is dus groot dat we dit project in de toekomst kunnen uitbouwen en weer nieuwe projecten kunnen starten.”

Meer info over HAN BioCentre
Meer info over de minor Biobased Innovations
Meer info over het lectoraat Biobased Innovations

Foto David van Haren