Het ABC’tje van de digitale transformatie

En dan op zo’n manier dat de innovatie niet alleen bedacht wordt, maar ook daadwerkelijk op de goede manier geïmplementeerd kan worden in de organisatie. Dit alles terwijl de zaak gewoon doordraait…. 

Maarten ziet hoe het vaak gaat. “Vroeg of laat wordt bij een mkb’er interesse in digitale verandering gewekt. Bijvoorbeeld naar aanleiding van een congres over AI of een bijeenkomst over Smart Industrie. Deze verkenningsfase start en wel met het uitdokteren van de strategie. Daar start de verandering.” Het artikel Van ‘Please, shut up' naar ‘Smart up, please' dat Maarten samen met HAN docent-onderzoeker Steffi Menten schreef, gaat dieper in op deze stap en vertelt hoe je gestolde bedrijven in beweging krijgt.

Maarten licht toe: “Het is belangrijk dat je de tijd neemt om te pionieren voordat je gelijk bijvoorbeeld die 3D-printer koopt die de aandacht trok. Heeft het bedrijf er in deze fase daadwerkelijk behoefte aan? Hoe staan de medewerkers erin? Hoe leid je ze op tot het gebruik?  Deze fase noemen we AMBISI. Deze methode ondersteunt ondernemers om gefundeerde keuzes te maken voor hun transformatie. Wat is je ambitie precies en maak je de stap of niet?” 

Als je vervolgens weloverwogen hebt bepaald wat de innovatie gaat zijn en je de stap wilt zetten, is het slim om een netwerk te zoeken met een gezamenlijk belang, desnoods met concullega’s. De hamvraag is dan: hoe weet je of je de juiste samenwerkingspartners kiest? Kortom: hoe kom je tot een stabiel consortium dat daadwerkelijk samenwerkt aan klantgerichte innovaties?  

Om het succes van het consortium te vergroten, heeft het lectoraat een digitale scan bedacht. Aan de hand van 10 succesfactoren uit het BESSI-model vergroot je de kans op succes. De BESSI-scan is nuttig om in innovatie-consortia ondergesneeuwde en minder concrete aandachtspunten op tafel te krijgen. En om ze direct voor partners te laten vertalen naar doelgerichte verbeteracties. Het artikel Innoveren in consortia: naar een objectief onderbuikgevoel voor ondernemers gaat in op deze digitale scan die het succes van een consortium kan vergroten.

Het lectoraat heeft met AMBISI en BESSI 2 belangrijke stappen bedacht om de mkb’er op weg te helpen om sneller te innoveren, maar vaak staat er tussen het innovatieproces en het reguliere proces een onzichtbare muur. De kunst is om na fase A en B te zorgen dat het geheel geïmplementeerd wordt in de staande organisatie. Daar komt fase C om de hoek kijken. CHARLIE zorgt er met het lemniscaatmodel voor dat de fase van strategie uitdokteren en de coalitievorming gekoppeld worden aan de huidige organisatie.  

Maarten: “Dit model geeft innovatoren een handreiking in hun opdracht om aanjager te zijn van innovatieprojecten en te zorgen voor een goede implementatie in het reguliere proces.” In het artikel Een kijkkader voor innovatieteams in de zorg gaat Maarten hier verder op in.  
In de verbinding tussen de reguliere business en de innovatie kunnen studenten een belangrijke rol vervullen. “Onze taak als hogeschool is niet om bedrijven een beetje verder te helpen, maar om écht het verschil te maken.”  

Je kunt je tijd maar 1 keer besteden en het geld maar 1 keer uitgeven. De wereld verandert en grote stappen zijn nodig. “De HAN is partner van ‘het bedrijfsleven’. In de verbinding tussen de reguliere business en de innovatie kunnen we écht het verschil maken dankzij ons hapklare ABC'tje. Dat betekent langetermijnafspraken in de vorm van estafette-onderzoek”, schetst Maarten. De minor Smart Industry richt zich op pionieren met studenten. Elk semester komen bedrijven terug waardoor ze steeds een stap verder komen. “Van ‘wat zijn er zoal voor technologieën’ tot het daadwerkelijk uitproberen van een bepaalde technologie.” 

Het werkt goed met studenten. Zij worden door organisaties niet gezien als bedreigend. Maarten weet: “Daardoor komen studenten makkelijker binnen dan een lector of adviseur. Zo’n eerste fase vindt vaak plaats tijdens een grootschalige bijeenkomst, maar voor de volgende fase moet je áchter de deur komen en dat is heel moeilijk. Jammer, want we kunnen het mkb écht helpen.” 
Maarten gaat verder: “Een student levert na fase 1 een product op; vaak een rapport of testopstelling. Om te voorkomen dat het product onderin de la verdwijnt, krijgen studenten tijdens de minor de taak om te kijken wie in het team zou moeten zitten als ze zelf weggaan. Ze vormen een coalitie om te voorkomen dat een innovatie stil komt te liggen. Prachtig om te zien.”

Er is een belangrijke rol weggelegd voor publieke organisaties zoals hogescholen om het mkb te laten innoveren. Maarten: “Wij hebben de digitale transformatie naar Slim, Schoon en Sociaal hoog in het vaandel staan, maar hogescholen kunnen dat natuurlijk niet alleen. Een regionaal ecosysteem is onmisbaar in het geheel.” Het artikel Kijk onder de motorkap van het regionale ecosysteem (pdf), beschrijft hoe het hbo kan dienen als innovatiemotor voor het mkb.