‘Waterstof wordt onmisbaar in de energiemix’
Soms is er kritiek te horen op de potentie van waterstoftechnologie in de energietransitie. Het is niet efficiënt genoeg en te duur. Maar op het HAN H2 Event was geen spoor van twijfel te bekennen.
Bedrijven, kennisinstellingen en overheden lieten daar zien dat ze samen grote stappen aan het zetten zijn. “Je ontkomt niet aan een duurzame gasvariant.”
“Als netbeheerder realiseren we ons: alles in Nederland elektrificeren is niet mogelijk. Daarom willen we ook inzetten op het transport van duurzame moleculen, waaronder waterstof.” En dus is Marysia Loots, partner Energietransitie bij Enexis, aanwezig op het HAN H2 Event. "Om waardevolle informatie op te doen. En om te netwerken, natuurlijk.”
Ze is niet de enige: Alliander, Hyster-Yale, de Triodos bank, de provincies Overijssel en Gelderland, mbo-opleider Aventus en natuurlijk de HAN, het is slechts een kleine greep uit de vele partijen die vertegenwoordigd zijn op het jaarlijkse H2 Event aan de Ruitenberglaan 29. Het evenement is een initiatief van het Sustainable Electrical Energy Centre of Expertise (SEECE), het Lectoraat Balanced Energy Systems, de Decentrale Waterstof Sprong, GroenvermogenNL en het Kiemt Waterstofcluster, bestaande uit tientallen organisaties uit de regio.
Gigantische waterstofbatterijen
Terwijl er nog enkelingen binnendruppelen en moeten speuren naar de laatste plekken in de collegezaal, is Guido Dalessi zijn keynote al begonnen. De CEO van Elestor bespreekt de recentste ontwikkelingen van zijn bedrijf in de productie van ‘large scale flow batteries’, grote batterijen die waterstof en broom gebruiken om energie op te slaan en vrij te laten komen door middel van elektrolyse. Hij schetst een toekomstbeeld van gascentrales die zijn vervangen door opslagplaatsen voor gigantische batterijen, en hoe de huidige gaspijpleidingen op termijn waterstof kunnen gaan vervoeren.
Dalessi benoemt ook de twijfels en het pessimisme op het gebied van waterstoftechnologie, maar wat hem betreft ontbreekt het sommige mensen simpelweg aan langetermijnvisie. “Ik zeg altijd: 'de crisis van vandaag is de grap van morgen'. Over een tijdje lachen we erom dat hier moeilijk over werd gedaan. We gaan inzien dat waterstoftechnologie en elektricteitsopslag complementair aan elkaar en beide essentieel zijn voor de energietransitie. De Elestor batterij verbindt beide werelden.”
Mogelijkheden genoeg
Er is al veel mogelijk met waterstoftechnologie, zo is op het H2 Event ook weer te zien. Er staat een fotogenieke racewagen van het HAN Hydromotive team en studenten landbouwtechniek van Aventus zijn naar het evenement gekomen met hun elektrisch aangedreven waterstoftrekker: de hydro-Etac.
HAN-studenten Marcos van den Tol en Viané Bel kregen het certificaat voor de Themaroute waterstoftechniek uitgereikt, voor hun bijdrage aan verscheidene waterstofprojecten tijdens hun studie. Zij ontvingen deze uit handen van Tim Vianen namens de jongerentak van de Nederlandse Waterstof en Brandstofcel Associatie (NWBA) en Herman Jansen, programmamanager van SEECE.
“Marcos en Viané laten zien wat voor mooie projecten je als student allemaal al kunt doen op het gebied van waterstof,” vertelt Herman. “Waterstof- en brandstoftechnologie zijn essentieel voor onze toekomst, daar moeten we jongeren voor klaarstomen. Daarom zou het goed zijn dat er ook bij andere hogescholen en universiteiten vergelijkbare H2 themaroutes komen.”
Nieuwe samenwerkingen
Alle aanwezigen beseffen dat er nog veel nodig is om stappen te zetten richting grootschalige implementatie van waterstoftechnologie. Juist daarom zijn evenementen zoals het H2 Event zo waardevol. Bedrijven, kennisinstellingen en overheden praten elkaar hier bij over recente ontwikkelingen. En misschien nog wel belangrijker: er worden connecties gelegd voor toekomstige samenwerking.
Neem Volta Energy, dat mobiele energievoorziening biedt in de vorm van hybride aggregaten. Deze aggregaten werken op zonne-energie en schakelen over op een batterij wanneer de zon niet schijnt. Het bedrijf heeft nu een waterstof zonne-aggregaat ontwikkeld, wat inhoudt dat ze een waterstof brandstofcel gebruiken als back-up in plaats van een bio-diesel generator.
“Weer een mooie stap in de richting van duurzame energie”, zegt engineer van Volta Energy Thomas Tikken. “En zo’n aggregaat is op dit moment nog wel vrij duur, maar we krijgen genoeg aanvragen van evenementorganisaties en bouwbedrijven. Zij hebben er baat bij om te laten zien dat ze groen bezig zijn, dat ze vooroplopen in de energietransitie.”
Maatschappelijke bereidheid en wendbare organisaties
Daarmee raakt Tikken aan een ander thema dat uitgebreid wordt besproken tijdens het H2 Event. Namelijk de brede maatschappelijke bereidheid die nodig is om de ontwikkeling van waterstoftechnologie snel genoeg te laten verlopen. Carolien Kattenbelt, associate lector bij het lectoraat Balanced Energy Systems van de HAN, leidt de workshoproute die zich met die vraag bezighoudt.
“In een markt die zo snel verandert als die van waterstoftechnologie, heb je wendbare organisaties nodig,” legt Kattenbelt uit. “En samenwerking natuurlijk. Gelukkig zien we dat het aantal deelnemers aan landelijke evenementen en symposia over dit thema jaarlijks meer dan verdubbelt. En in organisaties zoals GroenvermogenNL komen bedrijven samen die laten zien dat ze stappen willen zetten.”
Doel bereikt
Tijdens de netwerklunch kijkt medeorganisator Jochem Garthoff van Kiemt tevreden rond. Overal ziet hij geanimeerde gesprekken tussen bezoekers en sprekers. “Het evenement heeft zijn doel bereikt door veel partijen bijeen te brengen”, zegt hij. “Wat we uiteindelijk moeten bereiken, zijn gesloten waardeketens. Dat we van producent en distributeur tot afnemer partijen hebben die met elkaar willen samenwerken en investeren op het gebied van waterstof.”
“In onze presentatie heb ik drie AI-gegenereerde afbeeldingen gebruikt. Later las ik ergens dat het creëren van één zo’n afbeelding net zo veel energie kost als het volledig opladen van je telefoon. Ons energieverbruik groeit door dit soort ontwikkelingen alleen maar verder en weinig wijst erop dat dat voorlopig gaat veranderen. Dus als we de energietransitie willen versnellen, dan ontkomen we niet aan de noodzaak van een duurzame gasvariant als aanvulling op duurzaam opgewekte elektriciteit.”