Werk aan de winkel, te beginnen met inclusief onderwijs
Wie zorgt ervoor dat de thema’s van Sociaal terugkomen in het onderwijs van alle opleidingen? Onze Fair Health-ambassadeurs. Elke academie heeft er één. Deze nieuwe reeks laat hen aan het woord. De eerste is Saskia Ponten, hoofddocent Human Resource Management en projectleider Inclusief onderwijs.
“Denken we aan werk, dan denken we al snel aan inkomen. Maar werk levert nog zo veel meer op. Het houdt ons fit, geeft zin aan de dag en brengt ons in contact met anderen. Werk is van wezenlijk belang voor onze gezondheid en ons welbevinden. En daar heeft iedereen recht op”, trapt Saskia af. “Bovendien hebben we in de huidige krappe arbeidsmarkt iedereen hard nodig. Maar wat we zien, is dat mensen met een minder goede gezondheid vaak een minder goede positie op de arbeidsmarkt hebben. En andersom: dat veel mensen met een lage opleiding of laag inkomen een minder goede gezondheid hebben. Werk aan de winkel dus. Te beginnen met inclusief onderwijs.”
Saskia is projectleider Inclusief onderwijs (van het themateam Inclusief onderwijs en werk van Sarah Detaille). Wat betekent het veelgebruikte begrip inclusie voor haar? “Inclusie gaat voor mij over het creëren van een context waarin iedereen zich gezien, gehoord en gewaardeerd voelt voor wie die is. Inclusie heeft te maken met sociale veiligheid en kansengelijkheid voor iedereen.”
Saskia kwam ongeveer 20 jaar geleden als docent HRM naar de HAN en is sinds jaar en dag betrokken bij de onderwijsvernieuwing van ‘haar’ academie Organisatie & Ontwikkeling (AOO). Het project ‘Inclusieve basis voor de toekomst’ is hier een mooi voorbeeld van. “Dit is een samenwerking tussen AOO, het lectoraat Human Capital Innovations van Jos Sanders en Sarah Detaille, en organisatieadviesbureau Bureau HoofdZaken. Ook de Regionale Tafel Arbeidsmarkt is betrokken. Samen ontwikkelen we een onderwijsaanbod waarmee we onze studenten – de HRM-professionals van de toekomst – voorzien van de kennis, houding en vaardigheden om te kunnen bijdragen aan een inclusievere arbeidsmarkt. Ondernemers en werkgevers brengen praktijkkennis in, werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt delen hun ervaringen en we doen praktijkonderzoek. En ondertussen leren we allemaal van elkaar.”
TOOLBOX VOOR INCLUSIEF ONDERWIJS
“Studenten opleiden tot maatschappelijk betrokken wereldburgers – ook om die doelstelling uit het HAN-koersbeeld waar te maken, is inclusief onderwijs een must”, vervolgt Saskia. “Het gaat erom dat we onze studenten uitdagen en begeleiden om zich te ontwikkelen tot mensen met empathie voor hun omgeving die openstaan voor de ander.”
Saskia vertelt dat de welwillendheid onder docenten om inclusief onderwijs te geven groot is. “Dat kwam al naar voren uit onderzoek van het themateam Inclusief onderwijs en werk, en ik merk het zelf ook als ik hierover gesprekken met collega’s voer. De intentie is er onmiskenbaar, maar ze missen vaak de handvatten. Daarom hebben we in het project ‘Inclusieve basis voor de toekomst’ een toolbox ontwikkeld.”
De toolbox bevat inclusieve werkvormen die docenten eenvoudig in hun onderwijs kunnen inzetten. “Denk aan een stellingenspel dat studenten laat debatteren over onderwerpen als diversiteit, veiligheid en gelijkheid en aan een test die mogelijke vooroordelen blootlegt. Door studenten – en ook docenten – meer inzicht te geven in hun eigen perspectief en dat van anderen, verruimen zij hun blik. Het helpt hen zich open te stellen voor anderen, een van de voorwaarden voor inclusie.” Goed nieuws: de toolbox komt binnenkort beschikbaar voor docenten van alle opleidingen.
Stagediscriminatie beïnvloedt het zelfvertrouwen van studenten en vergroot de kans op studievertraging en -uitval; we moeten ons ook op dit front hard maken voor gelijke kansen
STOP STAGEDISCRIMINATIE
Medio 2022 ondertekende de HAN het manifest tegen stagediscriminatie in het hoger onderwijs. Saskia: “Heel belangrijk met het oog op inclusief onderwijs, want uit landelijk onderzoek blijkt dat stagediscriminatie structureel van aard is. En helaas krijgen elk jaar ook HAN-studenten ermee te maken.” Zo staat in dit artikel beschreven hoe een verpleegkundestudent vorig jaar tijdens haar stage door een mannelijke patiënt geschoffeerd werd. ‘Kutbuitenlander, ga terug naar je eigen land’, beet hij haar toe.
Saskia: “Stel je de impact van zo’n ervaring eens voor. Stagediscriminatie beïnvloedt het zelfvertrouwen van studenten, vergroot de kans op studievertraging en -uitval en het bemoeilijkt hun start op de arbeidsmarkt. We moeten ons dus ook op dit front hard maken voor gelijke kansen voor ál onze studenten. We gaan stagediscriminatie onder HAN-studenten nader onderzoeken met als doel passende interventies te ontwikkelen om het tegen te gaan. Een manifest is een goed begin, maar willen we echt iets veranderen, dan is concrete actie nodig.”
VERBINDING
Saskia is pas een paar maanden ambassadeur van Sociaal - Fair Health en al enorm enthousiast. “Het is superleuk om HAN-breed met docenten, onderzoekers en studenten in contact te komen, ideeën uit te wisselen en verbindingen te leggen. Zo kreeg ik laatst de vraag van studenten van de minor Intercultureel werken of zij als onderwijsopdracht een workshop over vooroordelen mochten organiseren voor studenten van HRM. Die interactie en verwevenheid tussen mensen en thema’s vind ik geweldig. Ook dát is een mooi voorbeeld van inclusie!”
