Innovaties in inclusief ontwerpen

Waar denk jij aan bij toegankelijkheid? De voorleesfunctie van een website? Of het inzetten van een gebarentaaltolk bij een persconferentie van de regering? Dat toegankelijk zoveel meer omvat dat ervaren onderzoeker Mischa Corsius en lector Eric Velleman, van het Lectoraat Inclusive Digital Design & Engineering, in het project Active Inclusive Design.

Studenten bespreken aan tafel hun slimme rollator project met dr. Eric Velleman

Centraal in het project staat inclusief ontwerpen. “Het betekent dat iedereen gebruik kan maken van het ontwerp, de producten en diensten. Dat dit meer is dan een toegankelijke website bleek wel laatst uit een bijeenkomst. Iemand die slecht ziet deelde toen zijn uitdaging om zelf groente en fruit af te wegen in de supermarkt. Daar had ik ook nog niet eens bij stil gestaan”, vertelt Mischa.

Diverse doelgroep

Samen met de Hogeschool Utrecht, verschillende creatieve bedrijven en de doelgroep wordt er onderzocht hoe er inclusief ontworpen kan worden. De doelgroep is divers; mensen die slecht zien, slecht horen, een beperking hebben en/of minder valide zijn.

Het project is in oktober 2023 gestart, de totale looptijd is 2 jaar. De projectgroep werkt aan verschillende werkpakketten. Van het verzamelen van bestaande richtlijnen en regelgeving, het implementeren in het onderwijs tot het uitwisselen van ervaringen in de gezamenlijke learning community van de HAN, HU, mensen met beperkingen en negen creatieve bedrijven.

Ontwerpproces

Een inclusief ontwerpproces begint bij een inclusieve houding bij een ontwerpteam en de overige projectleden. En daarmee ook een inclusieve brainstorm. Maar hoe doe je dat en wat is een inclusieve houding? “Ga je dan de post-its voorlezen aan de slechtzienden? Wat doet dit met het creatieve brein? En hoe plakken mensen met een beperking post-its? Krijg je dan post-its op kniehoogte en post-its op ooghoogte? Dit soort dingen bespreken we tijdens de bijeenkomsten van de learning community. We testen het ook vaak met elkaar uit”, vertelt Eric. “Want voor iedere beperking werkt het weer anders. Maar wat een alternatief is, dat weten we nog niet. Daar hebben we het met elkaar over”, vult Mischa aan. Gedurende het project komen we als learning community tien keer bij elkaar, met ieder een eigen thema.

“We zijn nu vooral in kaart aan het brengen welke richtlijnen en tools er op het gebied van inclusief ontwerpen al zijn. En als ze er zijn, of ze voldoen. Als ze niet voldoen waar is dan nog verder behoefte aan? Dat kunnen we dan misschien zelf gaan ontwikkelen als output/resultaat van dit project. De bedrijven hebben er al zeker over nagedacht maar zijn net als ons op zoek naar goede oplossingen”, vertelt Mischa.

We hopen dat ook studenten van andere academies straks inclusiviteit meenemen in hun onderzoek en opdrachten

Onderwijs

Een volgende uitdaging is hoe de kennisuitwisseling over inclusief ontwerpen binnen de praktijkcontext en binnen het onderwijs van toekomstige ontwerpers versterkt kan worden. We zijn nu eerst bezig om in kaart te brengen hoe het er bij de verschillende partijen voorstaat. Hoe is dat bijvoorbeeld binnen ons eigen onderwijs bij de HAN? “Toegankelijkheid wordt zeker behandeld binnen ons onderwijs. Zo is het in het curriculum van CMD een vast onderdeel in het tweede jaar. En bij HBO-ICT werken ze nu aan een nieuw curriculum”, vertelt Eric. “We hopen natuurlijk dat ook studenten van andere academies straks inclusiviteit meenemen in hun onderzoek en opdrachten”.

Resultaat

De projectgroep gaat de komende twee jaar alle kennis die wordt opgedaan delen. Als je meer wilt weten, neem dan contact op of kijk op de website van het project Active Inclusive Design van de Hogeschool Utrecht. Zodat inclusief ontwerpen meer en meer het nieuwe normaal is.