“Kritisch denken is niet vanzelfsprekend in onze cultuur”

Glendeline werkt bij de Universiteit van Aruba bij de hbo-opleiding Social Work and Development. "Ik ben als stagecoördinator verantwoordelijk voor het ontwikkelen van het onderwijsprogramma rondom stage. Daarnaast ondersteun ik mijn collega’s, de stagedocenten, en houd ik contact met het werkveld." Ook werkt Glendeline als pedagoog en sociaal werker in een privé psychologisch praktijk. "Daar houd ik mij vooral bezig met opvoedingsondersteuning, ik begeleid ouders en kinderen", legt ze uit.

Glendeline heeft zelf 10 jaar in Nederland gewoond. Ze studeerde aan het ROC Amsterdam en de Hogeschool Rotterdam. "Het was een grote cultuuraanpassing. Tijdens mijn eerste dagen vroegen ze naar mijn mening over een bepaalde problematiek. Mijn mening? Hoezo mijn mening?" Voor de Arubaanse was het niet vanzelfsprekend om haar mening te geven, het is niet iets dat ze kent uit haar cultuur. Ze leerde tijdens de studies hoe ze moest reflecteren en leerde daarmee zichzelf kennen. "Uiteindelijk heb ik een eigen mening durven vormen. Nu zie ik dat de stagiaires van onze Universiteit tegen dezelfde problemen aanlopen. Reflecteren, kritisch denken, een mening geven, het is niet vanzelfsprekend voor ze. Het is niet ingebed in onze cultuur. Als stagecoördinator vond ik dat we hier meer aandacht aan moesten besteden."

In jaar 2 van de Master Social Work werken studenten aan een praktijkverbetertraject. Een verbeterinterventie voor de praktijk waar ze werken. Glendeline vertelt over de hare: "Hoe kunnen docenten het kritisch denken van studenten bevorderen in het lesgeven? Mijn praktijkverbetertraject gaat over reflectieve professionaliteit. Dat is heel belangrijk voor sociaal werkers. Je moet soms even stilstaan bij: hoe handel ik en hoe ben ik bezig met deze zaak. Ben ik neutraal bezig en in hoeverre is mijn eigen overtuiging mijn handeling aan het beïnvloeden?"

Gledeline vertelt verder: "Ik baken het af tot kritisch denken. Je leert eerst kritisch denken, voordat je überhaupt kunt reflecteren. Ik ben benieuwd hoe het komt dat onze studenten het zo moeilijk vinden om kritisch te denken.” Het doel van haar praktijktverbetertraject is een trainingstraject op te zetten voor docenten om het kritisch denken bij studenten te stimuleren. “Ik wil docenten leren hoe ze dit structureel inzetten in de opleiding. Studenten aanmoedigingen om te doen. Welke vragen ga je stellen aan studenten en hoe ga je ermee om als docent? Ik wil aanbevelingen doen voor 3 niveaus: organisatie, opleiding en op curriculum niveau."

“Het is prettig dat ik de geleerde stof van de master, meteen in de praktijk kan toepassen. Het sluit goed aan bij mijn werk. Het is verrijkend en leerzaam”, vertelt ze. Als voorbeeld noemt Glendeline de methode Beschermjassen waar ze onlangs over geleerd heeft. Beschermjassen zijn de veilige omhullingen die je als hulpverlener biedt aan de cliënt. Dat kan familie zijn, maar ook herinneringen aan familie, oude gewoonten, tradities, eten, geuren, kortom het doet denken aan het vertrouwde. Het model is effectief in alle sectoren waar sprake is van diversiteit en uitsluiting, waar interculturele communicatie dus van belang is. “Ik heb dit meteen in mijn lessen geïntegreerd. Eerstejaarsstudenten onderzochten bij organisaties hoe beschermjassen daar geïntegreerd konden worden. We zijn een hele muilticulturele maatschappij, ik zag dit daarom goed passen. Dit project pakten we op met de opleiding Pedagogisch Educatief Professional (PEP) van de HAN.”

Glendeline zit in de groep met studenten van Aruba, Curaçao en Suriname. "We hebben overeenkomsten, maar zien ook verschillen door cultuur en ervaringen. Ik vind het fijn om een kwestie of problematiek vanuit verschillende invalshoeken en perspectieven te bespreken. Het is verfrissend om van anderen te horen hoe ze ermee omgaan. Dat geeft nieuwe inzichten. Ik merk dat ik mezelf steeds verder ontwikkel."