"Mijn kennis is vertienvoudigd"

Ze zitten op verschillende scholen. Volgen verschillende studies. En zitten in verschillende leerjaren. Toch hebben 16 studenten het afgelopen halfjaar samengewerkt in één project: het ombouwen van een dieseltractor naar een ‘waterstoftrekker’. “Het is misschien wel voor het eerst in heel Nederland dat zo’n samenwerking plaatsvindt,” zegt Bert Jimmink. “Het is voor zowel leerlingen als docenten ontzettend leerzaam.”

Jimmink is practor op het ROC Aventus in Apeldoorn en de projectleider. De basis daarvan werd in maart 2023 gelegd, toen 6 Aventus-studenten een grotere uitdaging wilden dan de opdracht was, het maken van een elektrische grasmaaier. Alleen bleek het bouwen van een waterstoftrekker iets te ingewikkeld.

Jimmink had, door zijn rol in het liasonteam Oost voor de Human Capital Agenda binnen waterstofgroeifonds GroenvermogenNL, inmiddels goede contacten met de HAN University of Applied Sciences. Samen met liaison officer Jan Geurts van Kessel van het Sustainable Electrical Energy Centre of Expertise (SEECE),  initieerde hij een gezamenlijk project met mbo- en hbo-studenten. Het afgelopen halfjaar werkten daardoor 12 HAN-studenten Werktuigbouwkunde, Elektrotechniek, Embedded System Engineering en Automotive en 4 studenten van de Aventus-opleiding Technicus Mobiele Werktuigen Agrotronica aan het ombouwen van de tractor.

“We hebben niet alle details van de samenwerking van tevoren kunnen uittekenen,” zegt Jimmink. “Dat hebben we de studenten bij het begin ook verteld. Het is iets nieuws en dan loop je altijd tegen verrassingen aan. Inmiddels hebben we een aantal belangrijke verbeterpunten én is de conclusie dat dit project voor studenten echt extra ‘leeropbrengsten’ oplevert. Ook buiten de techniek. Het project heeft veel aandacht getrokken. Studenten hebben bijvoorbeeld presentaties gegeven op grote evenementen. Dat is super-leerzaam.”

“Mijn kennis is wel vertienvoudigd,” vertelt Stijn Koldenhof, student aan het ROC Aventus. “Je komt er bijvoorbeeld in zo’n project achter dat hbo-studenten gedetailleerder zaken uitzoeken. Ook zie ik in dat wij pro-actiever onze kennis konden delen. En beter hadden kunnen communiceren. Dan kan je elkaar echt goed aanvullen. Want we zijn afhankelijk van elkaar. Wij sluiten de boordcomputer aan en zij programmeren die, bijvoorbeeld.”

Ook was het leerzaam om in een grote groep samen te werken. “Sommigen focussen zich heel erg op hun eigen taken en nemen bijvoorbeeld een afwachtende rol aan als iemand vastloopt, terwijl anderen juist heel proactief zijn,” zegt Tim Roordink, student Embedded System Engineering van de HAN. Die verschillen in betrokkenheid zijn wel één van de redenen van het niet halen van de deadline (10 juni) voor het laten rijden van de trekker.

“Maar die deadline was ook wel heel erg ambitieus,” vindt Roordink. “De veiligheidseisen voor waterstofvoertuigen zijn heel streng. Daaraan voldoen, kost veel tijd en energie. We mogen trots zijn op wat we wel hebben bereikt. En alles is goed vastgelegd, zodat anderen verder kunnen.”

Voor het vervolg van het project hebben ze wel een aantal verbeterpunten. De belangrijkste: meer gemeenschappelijke momenten op een vaste locatie. “Wij hadden maandag en dinsdag tijd voor het project, anderen juist later in de week,” blikt Roordink terug. Koldenhof: “Stel dus dat wij woensdag erachter kwamen iets van anderen nodig te hebben, konden zij daar pas op maandag aan werken. Dat schiet niet op.”

En, zeggen de studenten, ze waren in de beginfase veel tijd kwijt aan het maken van een plan van aanpak. Er lag, bijvoorbeeld, geen planning klaar. Practor Jimmink moet glimlachen om die constatering. “Het idee is juist dat studenten alles doen en docenten op de handen zitten, ” zegt hij. “Daarmee maken we het de studenten heel moeilijk, maar dat is wel leerzaam. Als ze straks gaan werken, hebben ze ook geen docent die ze kan helpen.”

Als bijvangst van het project zijn misschien wel meer mensen verleid om in de energietransitie te gaan werken, want er was veel aandacht. De Apeldoornse wethouder Henk van den Berge kwam langs. Ze verschenen in nationale media. De initiatiefnemers van het project reisden zelfs af naar India, voor een rondleiding bij fabrikant Solis, die het project met interesse volgt.

En begin juli wordt door Jimmink en Geurts van Kessel samen een presentatie gegeven over de manier van samenwerken tijdens de Sustainable Energy Education Conferentie in Valencia. “Die gaat over samenwerkingsinitiatieven vanuit het onderwijs op gebied van energie. Wij vertellen over het ART-concept, Applied Research Team. Daarbij werken een lector, practor, docentonderzoekers en studenten samen aan iets concreets, in dit geval een trekker.”

Na de conferentie, in het volgende schooljaar, moet een grotendeels nieuwe groep studenten ervoor zorgen dat de trekker ook echt gaat rijden. Vervolgens moet de waterstof nog toegevoegd worden als ‘brandstof’ voor de accu. Jimmink: “En zelfs daarna blijven er nog allerlei mogelijkheden over voor optimalisatie. We kunnen hiermee nog zeker 3 à 4 jaar vooruit.”