Innovatieve onderwijseenheid laat studenten impact maken

Hoe laat je studenten samenwerken met impact, en dat over beroepsgrenzen heen? Door het onderwijs flexibel in te richten en samen maatschappelijke vraagstukken aan te pakken. Dat is de gedachte achter de onderwijseenheid Praktijkinnovatie Zorg en Welzijn, een succesvolle pilot binnen de HAN met inspirerende resultaten.

Foto Master Academie Educatie. 3 masterstudenten werken samen en kijken op een laptop.

Eveline Maljers, Academiemanager Paramedische Studies, was de afgelopen 4 jaar betrokken bij deze Praktijkinnovatie Zorg en Welzijn. Op 1 september verlaat ze de HAN voor een nieuwe uitdaging. Maar niet voordat ze het succesverhaal van dit project deelt. Eveline vertelt: “Ik hoop onderwijsprofessionals te inspireren om onderwijs over opleidings- en zelfs academiegrenzen heen te organiseren. We spelen hiermee als HAN in op een snel veranderende maatschappij inclusief het werkveld dat verandert en bieden zo onderwijs voor een slimme, schone en sociale wereld. Deze pilot was een succes en de lessons learned gaan we straks delen binnen de HAN.”

Samen echt impact maken

Thema’s als gezond ouder worden, laaggeletterdheid en zorgtechnologie zijn vaak niet vanuit 1 discipline te benaderen. Om impact te maken is het belangrijk krachten te bundelen, over opleidingsgrenzen heen en in verbinding met de regio. Dit is de belangrijkste gedachte achter deze innovatieve onderwijseenheid. Samen werken is samen leren. Het team werkt voornamelijk interprofessioneel en ieder perspectief is daarbij waardevol. "Onze studenten werken een semester lang aan praktijkgericht onderzoek rondom maatschappelijke vraagstukken. Ook het onderwijs is daarop afgestemd. Vaak zijn bij deze vraagstukken zowel werkveldpartners als onderzoekers van lectoraten betrokken. We zoeken bewust complexere vraagstukken op het gebied van Slim, Schoon en Sociaal", legt Eveline uit. Om inzicht in de werkwijze en het vergroten van de impact te krijgen is tijdens de pilot een gesprekstool ontworpen: Leren(d) Impact Maken. Dit in samenwerking met het Lectoraat Responsief Beroepsonderwijs.

Portretfoto Eveline Maljers

Flexibilisering en interprofessioneel leren

Aan de onderwijseenheid Praktijkinnovatie Zorg en Welzijn zijn 10 HAN-opleidingen verbonden, vanuit 3 academies. Studenten melden zich aan voor de module en selecteren een top 3 van beschikbare vraagstukken. Het lukt dan vaak om een goede match te maken. De vraagstukken komen uit de praktijk of uit de onderzoeksnetwerken van de HAN. Eveline vertelt: “Zo spelen we in op de veranderende arbeidsmarkt, waarin ontwikkelingen elkaar snel opvolgen en steeds meer complexe vraagstukken ontstaan. Deze vragen om samenwerking over de beroepsgrenzen heen. Deze pilot vind ik een geslaagd voorbeeld van het streven van de HAN naar flexibilisering van het onderwijs en interprofessioneel leren. En ook van het bijdragen aan de ontwikkeling van maatschappelijk betrokken en wendbare, toekomstige professionals.”

Randvoorwaarden zijn duidelijk

Een belangrijk doel voor Eveline en haar collega’s was: duidelijk maken wat er nodig is om transparant en betaalbaar onderwijs te bieden, waarin studenten over de beroepsgrenzen heen leren samenwerken. “We kwamen uitdagingen tegen en hebben die vastgelegd. Een belangrijke randvoorwaarde om je onderwijs op deze manier in te richten, is de inrichting van de systemen. Een andere belangrijke randvoorwaarde is het opnemen van innovatiebudget in de begroting. Zonder budget is dit niet te ontwikkelen”, stelt Eveline vast.

Waar wil je samen naar toe, waarom doe je dit?

Werken aan een gezamenlijke ‘why’

Opleidings- en zelfs academieoverstijgend werken, daar zijn veel verschillende mensen voor nodig. Een uitdaging, want hoe zorg je dat al die perspectieven samen komen en benut worden? Wij werkten aan een gezamenlijke taal, kwaliteitsnormen en bijvoorbeeld leeruitkomsten. Versta je allemaal hetzelfde onder ‘onderzoekend vermogen’? Bouw aan een professionele cultuur, hierdoor kun je elkaar ook op zaken aanspreken en kom je echt tot ontwikkeling”, licht Eveline toe.

Zet samen een stip op de horizon en maak ontwikkelingsgericht werken prioriteit.

Onderwijsinnovatie is een gedragsverandering

Er zijn ook andere elementen die eraan bijdragen dat een onderwijsinnovatie slaagt. Eveline vat ze samen: “Er is toewijding en commitment nodig, het vraagt om een lange adem en doorzetten. Ook is het belangrijk dat het team zelf verantwoordelijk is en zelf de regie blijft voeren. Kijk wie expert is en laat diegene dit inzetten. Deze manier van werken kost tijd en is even wennen, maar is het waard. Onderwijsinnovatie is een gedragsverandering, mijn advies is om het ook steeds zo te benaderen. Bij het ontwikkelen van deze onderwijsinnovatie gebruikten we praktijkgericht onderzoek om het onderwijs te onderbouwen en door te ontwikkelen. Hierbij hebben we onder andere samengewerkt met het Lectoraat Responsief Beroepsonderwijs.”

Studenten enthousiast over andere perspectieven

En de studenten zelf? Die zijn enthousiast. Het interprofessionele denken is uitdagend, en ze vinden het leuk om samen aan een doel te werken en zo maatschappelijk impact te maken. “Het bereidt ze voor op hun professionele leven, waarin andere disciplines ook hun eigen perspectief hebben. En ze geven aan dat ze juist in een interprofessionele leersetting ontdekken wat de meerwaarde is van hun eigen beroep. We organiseren ieder jaar een symposium voor de Praktijkinnovatie Zorg en Welzijn, ook daar leggen studenten de verbinding met elkaar, met het werkveld en met bijvoorbeeld lectoraten.” 

Impact maken in de regio

Niet alleen de studenten zelf zijn enthousiast. Ook opdrachtgevers zien dat studenten echt impact maken door vanuit verschillende zorg en welzijn opleidingen concrete maatschappelijke vraagstukken op te pakken. Afgelopen semester waren er meer dan 60 onderzoeksprojecten waar studenten aan werkten. Sommigen daarvan lopen ook komend studiejaar door. “We zijn heel blij met de diversiteit aan onderzoeksopdrachten waar studenten aan werken. Natuurlijk gaan we ook graag nieuwe samenwerkingen aan met opdrachtgevers uit de regio.” Voor semester 2 (februari 2025) in studiejaar 2024-2025 start de werving voor nieuwe opdrachten vanaf het najaar. Heb je interesse om mee te doen? Stuur dan een mail naar praktijkinnovatie.zorgenwelzijn@han.nl of kijk op han.nl/pzw.