Belangrijk de ervaringsdeskundige bril mee te nemen
“Niet alles gaat vanzelf. Er zijn altijd dingen waar je tegenaan loopt, daar leer je alleen maar van”, vertelt STERKstudent Rob Jacobs. Samen met Simone Krijgsman loopt hij stage bij het Lectoraat Ethiek van Verbinding met Mensen met een Verstandelijke Beperking.
Ervaringsdeskundige bril
STERKstudenten hebben een (verstandelijke) beperking en volgen de opleiding tot ervaringsdeskundige. Zij delen hun ervaringskennis. Ze zijn verbonden aan de STERKplaats Nijmegen, een samenwerking tussen de HAN en de LFB (belangenvereniging dóór en vóór mensen met een verstandelijke beperking). Simone is een van de STERKstudenten en werkt als stagiair bij het lectoraat: “Als stagiair ben ik betrokken bij verschillende projecten, zoals bijvoorbeeld Zichtbaar maken wat werkt. Ik vind het belangrijk om de ervaringsdeskundige bril mee te nemen in onderzoek.” Dat laatste is ook wat Rob belangrijk vindt. Rob: “Hoe doen we samen goed onderzoek? Waar zijn de knelpunten als het gaat over gelijkwaardigheid? Hoe gaan we gelijkwaardig met mensen om en hoe begrijpen we elkaar beter? Bijvoorbeeld bij mensen die minder talig zijn, hoe gaat het dan. Dat zijn vragen die ik meeneem in onderzoeken. Ik vind onderzoek doen erg interessant.”
Houd rekening met elkaar. Vraag wat iemand nodig heeft
Moeilijke taal
Rob legt uit dat hij voor het project In Goeden Doen mensen met een beperking heeft betrokken. Hij hield zich bezig met het thema morele reflectie, ook wel het gesprek over goede zorg en ondersteuning. “Ik vroeg ze naar de doelen van het project en legde ze dilemma’s voor uit de zorg.” Dat betekende wel dat Rob zich moest voorbereiden. “Ik moest bijvoorbeeld termen leren die ik nog niet kende en het weer duidelijk uitleggen. Moeilijke taal begrijpelijk maken. Ook moest ik mij inlezen op het onderwerp. Ik heb mensen geïnterviewd en filmpjes gemaakt.” Dat laatste vindt Rob heel leuk om te doen. Op de webpagina van In Goeden Doen zie je ook zijn filmpjes terug. “En ik vond het leuk dat ik vanuit een groter belang mocht meepraten, niet alleen maar mijn eigen verhaal delen. Ik ben ook trots op wat er bereikt is bij In Goeden Doen. Dat ik onderzoek kan doen waar ook echt iets meegedaan wordt, dat de zorgaanbieders er ook iets aan hebben.”
Ervaren
Simone heeft zich voor het lectoraat onder andere beziggehouden met het Zintuigenlabo. De STERKplaats Nijmegen en het Lectoraat zijn het zintuigenlabo opgestart om te onderzoeken hoe mensen vanuit zintuigen contact maken en hoe je die inzichten weer kunt benutten in onderzoek. Simone: “Je leert hier anders beleven, stil staan bij wat we ‘normaal’ vinden. Je leert hoe het is als iemand iets niet kan, zoals zien. Je ervaart het anders, andere emoties door te proeven, te ruiken of bijvoorbeeld te voelen.” Daarnaast is Simone goed in taal. “Ik lees mee met artikelen en stukken en stel vragen: wat bedoel je hier? Dit begrijp ik niet. Of dit is te ingewikkeld geschreven. Het is belangrijk dat teksten begrijpelijk zijn voor iedereen als je het hebt over gelijkwaardigheid.”
Houd rekening met elkaar
Dat gelijkwaardigheid een belangrijk thema is voor de STERKplaats-studenten blijkt ook wel uit het contact met de collega’s van het lectoraat. “Wat ik vooral fijn vind, is dat iedereen heel meegaand en flexibel is”, vertelt Simone. “Het voelt vertrouwd en je voelt je gehoord. We staan ook af en toe stil bij hoe het gaat. We wachten niet tot er iets niet goed gaat.” Simone geeft andere organisaties en lectoraten dan ook een tip als ze stagiairs van de STERKplaats of ervaringsdeskundigen aannemen. “Of eigenlijk geldt dat voor iedereen: heb een open houding.” Rob vult aan: “Houd rekening met elkaar. Vraag wat iemand nodig heeft. De een heeft meer ondersteuning dan de ander. Het afgelopen jaar heb ik wat meer ondersteuning nodig gehad, maar dit jaar hoop ik wat zelfstandiger aan de slag te kunnen.”
Er moet ruimte komen in het budget en in tijd als je een ervaringsdeskundige in dienst neemt
Budget
Ook belangrijk is geld. “Er moet ruimte komen in het budget en in tijd als je een ervaringsdeskundige in dienst neemt.” Als voorbeeld noemen Simone en Rob vervoerskosten. De stagiairs gingen naar evenementen, maar om op de locaties te komen was een hele puzzel, vertellen ze. Simone: “Ik ging met de taxi, dat is lastig te declareren, want het is geen OV, maar je krijgt ook geen kilometervergoeding. Gelukkig was daar ook budget voor vrijgemaakt.”
Netwerken
Simone en Rob bezochten interessante symposia. “Ik bezocht de Christelijke Hogeschool Ede voor een evenement”, vertelt Rob. “Ik was wat eerder dan mijn collega’s op de locatie, maar ik kletste met iedereen. Veel mensen waren daar om te netwerken. Ik vond het wel leuk om verschillende mensen te spreken en daar met collega’s rond te lopen. Het voelde gelijkwaardig. Simone bezocht een evenement van zorgorganisatie Cello en bemande daar een kraam met collega’s. “We lieten onder andere het kletsbordenspel en de ontrafelkaart van Zichtbaar Maken wat Werkt zien. Ik vond dat leuk om te doen. Je mocht ook zelf rondkijken, maar er was niet genoeg tijd om alles te zien. Ik heb wel ervaren hoe een zwaartedeken voelt.”
Over de STERKplaats
Ben je student of docent? Werk dan samen met de STERKplaats. STERKstudenten met een (verstandelijke) beperking volgen de opleiding tot ervaringsdeskundige. Ieder met unieke expertise. Zij delen hun ervaringskennis met jou. STERKplaats Nijmegen is een samenwerking tussen de HAN en de LFB.
Over het lectoraat
In het lectoraat Ethiek van Verbinding met Mensen met een Verstandelijke Beperking onderzoeken wij het verbeteren van een betekenisvolle verbinding met mensen met een verstandelijke beperking en hun naasten. Dit doen we met partijen uit het werkveld en ervaringsdeskundigen. We bekijken hoe normatieve professionalisering van beroepskrachten kan bijdragen aan ondersteuning van mensen met een verstandelijke beperking.
