Marjolein zet leiderschap in de schijnwerper

De wens om anderen te helpen in hun leiderschap, ontdekte Marjolein tijdens haar opleiding MMI. Met een zorgachtergrond en de opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH), stroomde ze bij haar werkgever zorgorganisatie Driestroom door naar een functie van teammanager. Om zich verder te ontwikkelen in die functie, bezocht ze de open avond bij de HAN. “Toen ik die avond bij de MMI binnenkwam dacht ik: wow dit voelt heel anders. De focus op persoonlijke ontwikkeling en het creëren van impact sprak mij erg aan.”

Marjolein leerde zichzelf goed kennen tijdens de opleiding: “Door de MMI werd ik mij bewust van mijn kwaliteiten. Ik ben bijvoorbeeld goed in het leggen van verbindingen en ben op papier best sterk. Ik heb mijn kwaliteiten leren omarmen en durf daarmee naar buiten te treden. En ook af en toe eens buiten mijn comfortzone stappen, hoe spannend ook. ‘Omarm het ongemak, daar ligt je leermoment’, zeiden ze bij de opleiding altijd.”

“De MMI heeft mij ontzettend geprikkeld in mijn eigen leiderschap. Dit wilde ik anderen ook geven. Ik wilde een bijdrage leveren aan leiderschapsontwikkelingen binnen de organisatie en een beweging op gang brengen”, vertelt Marjolein. Met haar afstudeeronderzoek ‘Support je leiderschap’, deed ze precies dat.

Driestroom richt zich op het ondersteunen en begeleiden van mensen met een beperking, waarbij de focus ligt op hun mogelijkheden en betekenis vol leven. Na gesprekken met collega's kwam Marjolein uit op het thema 'supportend leiderschap’. Een begrip uit de 'support nota' van Driestroom. “In basis staat in ons visiedocument onder andere beschreven hoe we met elkaar omgaan, hoe we samenwerken met aandacht voor het Alledaags Geluk model; onze visie op goede ondersteuning", legt Marjolein uit.

Maar wat is supportend leiderschap precies? “Dienend leiderschap komt in de buurt, maar dekt de lading niet volledig”, legt Marjolein uit. “Ik hoorde van collega’s verschillende opvattingen over supportend leiderschap en hoe je het in de praktijk toepast. De vraag ontstond: ‘Hoe kunnen medewerkers betekenis geven aan het visiedocument dat er ligt?’”

In bijeenkomsten spraken medewerkers en leidinggevenden van verschillende teams over leiderschap, gebruikmakend van werkvormen zoals co-creatie en visualisatie. Participatief werken stond centraal, een belangrijk thema uit de opleiding. “Dat is iets wat ook goed bij Driestroom past. We doen het samen. In de 1e bijeenkomst werd een gezamenlijke doelstelling geformuleerd. Deze doelstelling is het toekomstbeeld: ‘De medewerkers van Driestroom hebben een gedeeld en gedragen beeld van supportend leiderschap ontwikkeld en geven er op eigen wijze vorm aan zodanig dat het bijdraagt aan het alledaags geluk van cliënten en medewerkers’.” In de 2e bijeenkomst werd het begrip verder uitgewerkt. Marjolein merkte op dat deelnemers eigenaarschap voelden: “’Het voelt echt als een beetje van mij’, zeiden ze. Dat was heel bijzonder.”

Marjolein verzamelde de uitkomsten en schreef een aantal adviezen voor het managementteam. “Denk aan welk gedrag bijdraagt aan supportend leiderschap, maar ook het creëren van een gemeenschappelijke taal binnen de organisatie.” Deze gezamenlijke taal is inmiddels geïntegreerd in diverse scholingen en gesprekken. Bijvoorbeeld de beoordelings- en voortgangsgesprekken heten nu supportgesprekken.

Daarnaast is er nu, na het onderzoek van Marjolein, een uitgebreid leiderschapsprogramma waarin supportend leiderschap centraal staat. “Alle leidinggevenden volgen verplicht een module van 2 dagen, waarin ze leren hun teams beter te ondersteunen”, vertelt Marjolein. Veel van haar aanbevelingen zijn in het nieuwe leiderschapsprogramma opgenomen. “Kernprincipes zoals krachtige vragen stellen en duidelijk communiceren komen dan terug.”

Hoewel Marjolein trots is op de resultaten, is ze er nuchter onder. “Ik heb geen nieuwe dingen bedacht. Supportend leiderschap was er al, maar heb ik het net op het juiste moment aan elkaar verbonden. Maar het is wel heel gaaf.”

Marjolein kijkt positief terug op de opleiding. “Tijdens het onderzoek kwam de theorie en de praktijk echt perfect samen. En hoewel het echt een master is en dat niveau ook van je wordt gevraagd, is het makkelijk te koppelen aan je dagelijkse werk, al vanaf de eerste module.” Het meest enthousiast denkt ze terug aan de module Strategisch Innoveren in Maatschappelijke Organisaties. “Hier leerde je praktische inzichten door theorie toe te passen op echte vraagstukken. Hoe je kijkt naar context en interventie vond ik interessant: wat als ik dit doe, wat gebeurt er dan, ontdekken we hier een patroon in? Is het een mechanisme dat alleen hier werkt, of werkt het binnen de organisatie op meer plekken? Die doorwerking neem ik nu overal mee in mijn werk.”

Het combineren van werk, privé en opleiding, vond Marjolein pittig, maar: “ik kreeg steun vanuit mijn gezin en werkgever, waardoor ik ruimte kon creëren in lastige periodes. Dat is een tip voor andere studenten: creëer op voorhand ruimte bij je werkgever.”

Inmiddels is Marjolein naast teammanager, ook procescoach bij Driestroom. “Dat is iemand die de strategie verbindt met de praktijk. Dit heeft de MMI aangewakkerd. Ik vind het heel leuk om bijeenkomsten te organiseren, werkvormen te bedenken en samen een veranderopgave uit te diepen. Dankzij de opleiding sta ik steviger in mijn schoenen. Ik ben niet het type leidinggevende die met de vuist op tafel slaat, maar het heeft mij wel geleerd hoe ik op mijn eigen manier toch stevig sta. Als ik ergens voor ga, dan ga ik er ook voor. Ik kan geen half werk leveren”