Prijswinnende toolkit 'Design Your Life' maakt jongvolwassenen zelfredzamer
Hoe help je jongvolwassenen met autisme om creatieve oplossingen te bedenken voor dagelijkse uitdagingen? HAN-lector Maurice Magnée ontwikkelde samen met hen de toolkit Design Your Life. Een hit onder de doelgroep. Nu is het project onderscheiden met de 1e plek van de RAAK-award.
Wanneer Maurice Magnée – lector Technologie voor Gezondheid – voelde dat het project Design Your Life impact heeft? Toen hij op het slotsymposium (april 2024) de trotse deelnemers op het podium zag staan. "Nadat de jongeren hun zelfontworpen oplossingen voor alledaagse problemen presenteerden, stonden hun ouders en familieleden letterlijk op de stoelen te juichen. Zó mooi om te zien. Dan weet je: dit project kan levens veranderen."
Potentieel benutten
Wie had dat kunnen bedenken, op het moment dat Maurice (toen: onderzoeker bij het Lectoraat Volwaardig Leven met Autisme) in 2018 een onderzoeksvoorstel op papier zette, samen met Jelle van Dijk van DesignLab Universiteit Twente. “We wilden de zelfredzaamheid van jongvolwassenen met autisme vergroten. In dit geval via ontwerpgericht onderzoek waarbij de doelgroep vanaf dag één betrokken is. Waarom een focus op deze jongvolwassenen? Ze hebben vaak veel in hun mars en willen graag studeren en werken. Helaas sluit de praktijk niet altijd aan bij wat ze nodig hebben. Daardoor vallen ze relatief vaak uit. Je kunt je voorstellen wat dit betekent voor hun kansen op een gelukkige, gezonde toekomst. Een relevant vraagstuk, ook in het licht van zwaartepunt Sociaal - Fair Health van de HAN.”
We wilden de zelfredzaamheid van jongvolwassenen met autisme vergroten. In dit geval via ontwerpgericht onderzoek waarbij de doelgroep vanaf dag één betrokken is.
Out of the box
Volgens de principes van design thinking ging het onderzoeksteam met duo’s van autistische jongvolwassenen en hun begeleiders of mantelzorgers aan de slag. “Wat helpt hen om hulpmiddelen of oplossingen te ontwerpen waardoor deze jongvolwassenen kunnen meedoen in de maatschappij? Daarnaast onderzochten we wat hun begeleiders of zorgverleners aan competenties of handvatten nodig hebben om de jongeren te ondersteunen. Want waarom moeten mensen met autisme zich aanpassen? Is het niet net zo belangrijk dat wij bij hen aansluiten? Dat kan betekenen dat je als zorgprofessional de protocollen durft los te laten en out of the box denkt. En dat je als zorgorganisatie meer ruimte biedt aan creativiteit en innovatie. In die zin wilden we met het project ook een statement maken.”
Toegankelijke toolkit
Het resultaat is Design Your Life (DYL), een handzame, in cocreatie ontwikkelde en vrij toegankelijke toolkit met activiteiten, ontwerpopdrachten en invulbare canvassen. "Aan de hand van die toolkit kunnen autistische jongvolwassenen samen met hun co-ontwerpers gepersonaliseerde en effectieve oplossingen ontwikkelen." Denk aan een zelfontworpen lasergesneden lamp die ervoor zorgt dat je je thuis voelt in je kamer bij begeleid wonen. Of een stroomschema waarmee je op basis van je energieniveau kunt bepalen wat je die avond kookt. "Door alle stappen te doorlopen – van een omschrijving van je situatie tot aan een gebruikerstest – werk je toe naar die ene oplossing die jouw leven vereenvoudigt."
Voldaan gevoel
DYL heeft al veel losgemaakt. In de eerste plaats bij de deelnemers van het onderzoek. "Het gaf ze veel voldoening om iets te creëren waar ze in hun dagelijks leven of persoonlijke leefomgeving echt iets aan hebben." Ook bij lotgenoten, mantelzorgers en zorgprofessionals komt DYL aan. "Mensen zijn soms echt ontroerd door de manier waarop de toolkit tot stand is gekomen en de mogelijkheden die hij biedt. We gebruiken namelijk nergens de term autisme; er zit geen label aan. Daardoor kun je 'm ook in andere omgevingen inzetten: in je werk, het onderwijs, of thuis in je gezin."
Prijswinnaar RAAK-award
Inmiddels is rondom DYL een online community ontstaan, waar autistische jongeren hun ideeën en toepassingen delen. "Die community is ook de impuls geweest voor de Autvinder, de prijs voor de beste autistische uitvinder van Nederland. Tijdens het slotsymposium van DYL reikten we die voor het eerst uit. Bijzonder hoe zo een podium is ontstaan voor deze doelgroep. Dat we nu winnaar zijn van de RAAK-award, is een extra bevestiging dat we met elkaar iets moois hebben neergezet."
Inzet prijzengeld
Met het prijzengeld van de award (€25.000) wil Maurice de implementatie en borging van de toolkit een boost geven. "We kijken hoe we de toolkit op grotere schaal kunnen produceren, want vooralsnog kun je 'm alleen downloaden en printen." Daarnaast zoekt hij naar manieren om de toolkit, de onderzoeksmethodiek en het gedachtegoed achter de toolkit onder te brengen in het onderwijs. "Het gaat me er vooral om dat toekomstige professionals leren dat je ook samen met cliënten creatief op zoek kunt gaan naar andersoortige oplossingen." Tot slot wil hij het onderhoud, de hosting en de marketing van de communitywebsite ondersteunen.
