Waardevolle waterstofdag voor techneut en leek

"Welke voordelen bieden stacks die onder hoge druk (200 bar) werken en zo de waterstofopslag compacter maken? Hoe integreer je waterstoftechniek in een duurzaam energiesysteem van een monumentaal, multifunctioneel gebouw dat gerenoveerd wordt? Met welke belanghebbenden heb je te maken wanneer je als bewonerscollectief met een aantal dorpswoningen de transitie wil maken van gas naar waterstof?"
 

Het is een greep uit de vragen waarop antwoord werd gegeven tijdens de derde editie van het HAN H2 Event, dat onlangs plaatsvond bij de HAN University of Applied Sciences. Tijdens deze ‘waterstofdag’ deelden allerlei partijen hun kennis en ervaringen met de ruim honderd aanwezigen, die werkzaam zijn in het bedrijfsleven, onderwijs of bij de overheid en op verschillende manieren met waterstof bezig zijn; van de heel technische kant tot de juridische aspecten. 

“Elk jaar ontstaan hier nieuwe samenwerkingen en worden bestaande relaties versterkt”, vertelt Mariska Willems-Jans, organisator van het H2 Event namens SEECE, het expertisecentrum dat werkt aan een duurzaam en betrouwbaar energiesysteem, waarvan waterstof een belangrijk onderdeel kan worden. “Door elkaar tijdens het evenement te ontmoeten, krijg je gezichten bij een verhaal. Daardoor wordt het eenvoudiger om bijvoorbeeld samen aan een project te gaan werken. En op zo’n dag als deze is het een stuk makkelijker om mensen te benaderen, die anders moeilijk te bereiken zijn.”  

Het evenement begon met een lezing van Hans Rienks (Duurzaam Energie Perspectief – DEP) en René Ammerlaan (Firan), beide onderdeel van netbeheerder Alliander. Daarin werd uitleg gegeven over de distributiemogelijkheden van waterstof, gedeeld wat de eerste lessen zijn uit de proefprojecten en welke uitdagingen er zijn op dit moment zijn — er zijn bijvoorbeeld geen regels voor een regionaal waterstofnetwerk en het is nog onduidelijk hoe een lekkage bij het geurloze waterstof wordt ontdekt. 

Vervolgens waren er vier rondes met lezingen. Elke ronde bestond uit drie lezingen waaruit bezoekers konden kiezen, waardoor iedereen zelf de inhoud van de dag kon bepalen. Door de korte duur van lezingen (zo’n 20 minuten), de grote afwisseling in onderwerpen en kleinere groep aanwezigen, bleef het verhaal interessant, goed te volgen én was er voldoende ruimte voor vragen.

Markus Baumeister vertelde bijvoorbeeld over de waterstofambities van cv-ketelfabrikant Bosch. De Techniekfabriek deelde de ervaringen bij de verbouwingen van de monumentale Van Gendt Hallen in Amsterdam en de implementatie van waterstoftechniek in het energiesysteem — onder meer door waterstoftanks op te hangen net onder de nok. Student Lukas Koppejan en Bram Reinders van Energie Almelo deelden het verhaal van een groep bewoners uit Aadorp (bij Almelo) die vijf huizen willen aansluiten op een lokaal waterstofnetwerk. Een studentengroep van Hogeschool Saxion deed hiervoor onderzoek bij alle 26 belanghebbenden. 

En Ellart de Wit van On2Quest vertelde over FlexElec, een project waarin meerdere bedrijven en de HAN samenwerken aan een gedetailleerd ontwerp voor een testopstelling die AEM stacks op 200 bar laat werken. Op z’n zachtst gezegd een vrij technisch verhaal, maar zijn kernboodschap ging vooral over samenwerken. 

“Want vaak wordt de waarde van samenwerken an sich vergeten”, zegt De Wit. “Dit project levert ons geen geld op en nauwelijks kennis, maar we doen mee vanwege de samenwerking en het feit dat er wordt gewerkt aan iets tastbaars. Daardoor breng je de samenwerking een laag dieper in het bedrijf; ook de mensen die vooral binnen het bedrijf werken, raken betrokken. Daardoor wordt de relatie tussen de bedrijven versterkt en zo’n langdurige relatie levert uiteindelijk altijd iets op.”
 

Ook speelt de Human Capital Agenda een rol bij de participatie: het tekort aan technici is nijpend. “En dus moet je als bedrijf de maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen om projecten met studenten te doen”, zegt De Wit. “Bovendien wordt mij steeds meer duidelijk dat als je studententeams formeert rond een concrete uitdaging — dat kan echt van alles zijn — het dan makkelijker wordt om als bedrijven samen te werken.” 

Het HAN H2 Event is voor De Wit vooral een dag om het ‘ecosysteem’ waarin hij actief is te onderhouden. “Ik noem het een ecosysteem, want het is namelijk meer dan een netwerk, omdat je echt samenwerkt. En dat is heel leerzaam. Je ziet namelijk hoe anderen projecten aanvliegen, welke bedrijven goed bij je passen en welke niet.”

Tegelijkertijd waren er aanwezigen die de waterstofwereld vooral beter willen leren kennen, zoals Lia Gort, sinds een halfjaar Young Talent Recruiter van Kiwa. “Ik probeer uit te zoeken welke mensen we op lange termijn nodig hebben en hoe we daarvoor verbinding kunnen leggen met het onderwijs”, vertelt ze. “Ik gebruik dit jaar onder meer om te kijken waar kansen liggen om samen te werken met scholen. Het project van de op afstand bestuurbare raceauto van het Summa College vind ik bijvoorbeeld heel interessant, ook vanwege het internationale karakter. Dus daarover gaan we met elkaar in gesprek.”

Ook waren er mensen die vooral geïnspireerd wilden worden, zoals Hans Jansen. Hij is docent Technische Bedrijfskunde op Windesheim en onder meer bezig met techniek en duurzaamheid. “Wij proberen duurzaamheid en de energietransitie bijvoorbeeld beter in het vakkenpakket te krijgen, want de belangstelling voor meer traditionele vakken is nog groot. Daarom hebben we sinds dit jaar verplicht om een duurzaamheidsvak te volgen.”

Jansen is één van de leden van het waterstofnetwerk voor hbo- en mbo-docenten, het waterstofnetwerk voor hbo- en mbo-docenten waarin kennis en ervaringen worden gedeeld. Zo is hij ook bij het HAN H2 Event gekomen. “Het is een inspirerende dag. Aan het begin van de dag werd bijvoorbeeld het belang van samenwerking benoemd in het kader van de energietransitie. Daar is in mijn ogen nog veel te winnen. Want als we niet bij elkaar komen, dan gaan we het niet redden.”
 

Zo haalde iedere bezoeker wel iets uit het bezoek aan het HAN H2 Event, dat na de lezingen en lunch met demonstraties van Hydromotive en het HAN W@TTS Lab ook nog bestond uit een bezoek aan het Hydrogen Lab & het Mobility Lab bij HAN@Connectr. 

“Het is onze taak om leren en ontwikkelen, technologie en maatschappelijke samenwerking te stimuleren in het kader van een duurzaam en betrouwbaar energiesysteem”, vertelt organisator Mariska Willems-Jans van SEECE. “Die drie pijlers komen heel mooi samen op het HAN H2 Event. Het samen werken met de partners aan technische innovaties en het samen opleiden van de benodigde professionals met de juiste kennis en vaardigheden wordt gedaan vanuit de Themaroute Waterstoftechniek van de HAN, het onderzoeksprogramma Decentrale Waterstof Sprong, het Nationaal Groeifonds programma Groenvermogen en het waterstofnetwerkprogramma voor docenten. Want alleen door samen te werken is het mogelijk om alle uitdagingen in de energietransitie aan te gaan.” 

Wil je op de hoogte blijven van de activiteiten van SEECE? Schrijf je dan hier in voor onze nieuwsbrief of volg ons op Linkedin. Ook zorgen we ervoor dat je dan tijdig op de hoogte bent van het volgende HAN H2 Event.