HAN H2Lab officieel geopend: ruim baan voor waterstofprojecten!

Verschillende sprekers lieten die middag hun licht schijnen over het belang van waterstof, en daarmee van een waterstoflab op het IPKW. Gelukwensen en inhoudelijke bijdragen waren er van Jan van der Meer - gedeputeerde van de provincie Gelderland, Han Feenstra - programmaleider waterstof van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Yvonne de Haan van het College van Bestuur van de HAN.

Mascha Smit, lector Duurzame Energie bij de HAN, liet in haar openingswoord weten ‘ontzettend trots’ te zijn op de opening van het lab. “Het heeft een paar jaar op de planning gestaan, maar nu kunnen we eindelijk ook echt actief aan onderzoek en ontwikkeling rondom waterstof werken.”

Executive director van Fuel Cells and Hydrogen Joint Undertaking (FCH JU) Bart Biebuyck feliciteerde de HAN met de opening van het waterstoflab. “Het is super dat jullie dit doen,” aldus de oud HAN-student. Hij trok het belang van waterstof vervolgens door naar heel Europa, waaruit bleek hoe belangrijk de rol is die waterstof in de toekomst gaat spelen. “We moeten als Europa wereldleider zijn én blijven op dit gebied. We kunnen minder afhankelijk zijn van olie- of gaslanden. Er zijn hele zware targets gezet wat betreft de vermindering van CO2: zonder waterstof gaan we die targets nooit halen.”

Biebuyck trok vervolgens alle registers open en presenteerde het ene na het andere ambitieuze waterstofconcept dat op dit moment aan de gang is. Vooral de zogeheten ‘hydrogen valleys’ vielen tijdens zijn presentatie op. “We willen echt wereldwijde waterstofvalleien gaan opzetten. Er komen daarnaast heel veel Europese wagens op waterstof aan. Dat zijn er nu nog geen 2.000, maar in in het jaar 2030 moeten dat er 1,2 miljoen zijn. We zijn al bezig de eerste waterstoftankstations te bouwen in Europa, er gaan straks waterstofbussen rijden, en zelf vuilniswagens en trucks op waterstof zijn in de maak. Er is zeker nog voor 100 jaar onderzoek te doen: dat kan onder meer mooi in dit nieuwe waterstoflab van de HAN.”

Nigel Holmes, van de Scottish Hydrogen and Fuel Cell Association (SHFCA), liet tijdens zijn presentatie weten hoe ver ze in Schotland al zijn op waterstofgebied. Schotland blijkt zelfs wereldleider op het gebied van renewable energy, waarbij vooral grootse projecten als BIGHIT op de Orkney Islands opvallend zijn. De eilanden worden gezien als een ‘living clean energy lab’, waardoor maar liefst 120 procent van de energiebehoefte komt uit hernieuwbare energie.

Op de Orkney Islands varen ferry’s op waterstof, er worden mensen getraind hoe je omgaat met een truck die vol waterstof zit, en er wordt uitgebreid getest met de HyFlyer: een zespersoons vliegtuigje dat helemaal op waterstof vliegt. Zelfs de Schotse whiskydestilleerders blijken langzaam maar zeker op waterstof over te stappen. Holmes onderstreepte daarbij het belang van multidisciplinair samenwerken. “Je kunt niet alleen maar technisch bezig zijn. Als je niet communiceert en mensen informeert, krijgen we nooit die transitie waarbij mensen de positieve keus voor waterstof zullen maken."

Na het spervuur van internationale ontwikkelingen en initiatieven rondom waterstof sloot Mascha Smit af met waar het die middag toch even écht vooral om ging: het waterstoflab. “We doen vanuit de HAN al langere tijd projecten met waterstof. En die projecten gaan er nog véél meer komen. Een paar jaar geleden begon dit idee met zeventig vierkante meter: nu hebben we er maar liefst vijfhonderd. In die zin biedt het H2Lab enorme kansen en perspectieven, en we zijn al met veel bezig. Van een step die op waterstof rijdt, tot aan het verwarmen van de Eusebiuskerk met waterstof. Daarnaast zijn we ook bezig om een continue ‘waterstofleerlijn’ te ontwikkelen die door al onze onderwijsprogramma’s heen loopt.”

Er gebeurt dus nogal veel tegelijk op waterstofgebied bij de HAN. Maar Smit had ondanks dat een glasheldere toekomstvisie voor ogen. “Over tien jaar willen we op regionaal én internationaal niveau toonaangevend leider zijn voor toegepast onderzoek en ontwikkeling van waterstofsystemen. Maar dit lab moet ook een ontmoetingscentrum worden voor onderzoek, onderwijs en het bedrijfsleven. Studenten moeten hier praktijkgericht kunnen leren in multidisciplinaire teams. Maar zijn er bijvoorbeeld commerciële of gesubsidieerde projecten, of startende bedrijven die een plek nodig hebben om met waterstof te testen? Alles is hier wat dat betreft mogelijk.”