Health-leergemeenschap Ervaringskennis van start gegaan
‘Zet eens een andere bril op’. Kortgezegd is dat de boodschap van de nieuwe Health-leergemeenschap Ervaringskennis. De leergemeenschap is opgericht met als doel de ervaringskennis van klanten en cliënten standaard mee te nemen in onderzoek en onderwijs bij de HAN. “De ervaringen van eindgebruikers zijn een onmisbare kennisbron voor iedereen die als professional verschil wil maken.”
“Laten we eerlijk zijn: hoe vaak proberen we niet als professionals problemen op te lossen waar we weliswaar verstand van hebben, maar die we nooit echt erváren hebben? Het risico bestaat dat we de plank misslaan. Daarom pleiten wij met deze nieuwe leergemeenschap van Health voor de inzet van ervaringskennis en -deskundigheid.” Aan het woord is Mariëtte van Hees, docent en projectleider Ervaringsdeskundigheid. Samen met Léon van Woerden, docentonderzoeker aan het lectoraat Onbegrepen gedrag, Zorg en Samenleving, is zij kartrekker van de leergemeenschap Ervaringskennis.
Waarom maken jullie je hard voor de inzet van ervaringskennis?
Mariëtte: “In onze opleidingen ligt het accent op theoretische kennis en praktijkkennis. We denken vooral vanuit het perspectief van de hoger opgeleide professional. Het klanten- en cliëntenperspectief nemen we incidenteel mee, door een klant of cliënt uit te nodigen in de klas. In lijn met focus Health van de HAN moeten we meer oog hebben voor de diversiteit van de samenleving. Dus ook voor laaggeschoolden, laaggeletterden en mensen met een laag inkomen. Wat is hun kijk op een vraagstuk, product of innovatie? Wat werkt voor hen?”
Léon: “Precies, het is belangrijk dat we uit onze bubbel komen en toekomstige professionals leren kijken naar wat de cliënt, klant of eindgebruiker wil. Waar zit hij? Wat heeft hij nodig? Hoe sluit je aan bij de wensen en mogelijkheden van de einddoelgroep? Dat zijn relevante vragen die we onszelf als onderzoeker, docent en student voortdurend moeten stellen.”
Maar dat is toch vooral iets voor de zorg- en welzijnsopleidingen?
Mariëtte: “Zeker niet! Ook als je onderzoek doet naar bijvoorbeeld een goed leefklimaat, gebouwen ontwerpt of een app ontwikkelt, is het slim om het gebruikersperspectief mee te nemen. Het gaat erom op te letten dat je specifieke groepen niet automatisch uitsluit en zo de sociaal-economische verschillen in de maatschappij onbedoeld vergroot.”
Léon: “We zien graag dat er binnen alle academies van de HAN meer gebruik wordt gemaakt van ervaringskennis. Het moet, naast theoretische kennis en praktijkkennis, als derde kennisbron vaste voet aan de grond krijgen in ons onderwijs.”
Wat kan de leergemeenschap Ervaringskennis hierin betekenen?
Léon: “We werken aan bewustwording, creëren verbindingen en delen aansprekende voorbeelden. En echt niet alleen uit de zorg- en welzijnshoek. Ik weet dat studenten binnen het lectoraat Innovatie in de Care al langer gestimuleerd worden om bij de ontwikkeling van technische tools naar de eindgebruiker te kijken. Of neem het Sparkcentre Spijkerkwartier in Arnhem. Daar zoeken studenten samen met wijkbewoners naar manieren om de wijk te verduurzamen.”
Hoe verliep de kick-offbijeenkomst?
Mariëtte: “Eerst hebben we gekeken wie we voor ons hebben aan docenten, onderzoekers en ervaringsdeskundigen en studenten. Wat kom je als deelnemer brengen? Wat kom je halen? Waar ben je benieuwd naar? Daarna hebben we met elkaar verkend wat ervaringsdeskundigheid nu precies is. Want mag je jezelf al ervaringsdeskundige noemen op grond van een enkele ervaring die je hebt opgedaan? Of komt er meer bij kijken? Wat is eigenlijk het verschil tussen ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid? Het is belangrijk die begrippen met elkaar zuiver te hebben. Van daaruit kunnen we de leergemeenschap samen gaan vormgeven.”
Wanneer is jullie missie geslaagd?
Léon: “Ik zou het heel mooi vinden als over een paar jaar het belang van ervaringskennis is verankerd in de visiedocumenten van de verschillende academies en het onderdeel is geworden van het gehele curriculum.”
Mariëtte: “Misschien is de stip op de horizon dat de leergemeenschap zichzelf op termijn kan opheffen omdat de inzet van ervaringskennis binnen de HAN dan zo vanzelfsprekend is, dat we niet langer nodig zijn.”
Wil je meedenken over hoe het klanten- of cliëntenperspectief binnen de verschillende academies een plaats kan krijgen in onderzoek, onderwijs en in contact met het werkveld? Sluit je aan bij de leergemeenschap Ervaringskennis (stuur een mail naar health@han.nl)
