Opening HAN W@TTS: alles in huis voor energietechnologie

Dat lichtsnoer had zo vlak voor de kerstdagen niet de gebruikelijke rode kleur, maar groen. En daarmee was HAN W@TTS - Infrastructure for Research and Education on Power Systems, officieel een feit.

De HAN heeft een waar arsenaal aan energietechnologie in huis. Opslagsystemen, practicumsets voor elektrotechnieklessen, een zogenaamde ‘smart grid tafel’ en trainingssystemen waarin meerdere energiecomponenten aan elkaar zijn gekoppeld: het is een ware hoorn des overvloeds aan technologie. Die technologie kan door verschillende partijen gebruikt worden voor onderwijs en onderzoek. Om dat allemaal onder één noemer te laten vallen, is HAN W@TTS uitgekozen.

Lector Meet- en Regeltechniek Aart-Jan de Graaf hield voorafgaand aan de lancering een praatje over het belang van state-of-the art energietechnologie. Hij vertelde onder meer hoe het gebouw van het instituut Engineering werd omgetoverd tot een off-grid energiesysteem voor het project Sustainable Off-grid Powerstation for Rural Areas (SOPRA). Daarvoor werden zonnepanelen op het dak van de school gekoppeld aan een slim energiesysteem.

Bij zonnepanelen blijft het in dat systeem niet. Ook laadpalen voor elektrische voertuigen maken er onderdeel van uit. Dit niet alleen om onderzoekers voor nieuwe uitdagingen te stellen, maar ook te laten zien wat er echt gebeurt als voertuigen met zonne-energie worden opgeladen. “Wat betekent het nou als energie niet altijd beschikbaar is? Dit soort opstellingen lokt nieuwe onderzoeksvragen uit,” aldus Aart-Jan.

HAN W@TTS moet voor het onderwijs gaan helpen om lastige energievraagstukken te bevatten, zo zei Bram Steennis, directeur van de afdeling Cursussen, Post-hbo, en Maatwerkopleidingen (CPM). De wereld van energienetten is bijvoorbeeld complex. “De energiewereld is een stuk ingewikkelder geworden. We krijgen bijvoorbeeld te maken met de opwek van zon en wind, waarbij energiestromen ineens alle kanten opgaan en fluctueren,” aldus Bram.

Eerder dit jaar werd al een simulator geïnstalleerd, waardoor kan worden geleerd wat voor invloed de energietransitie heeft op het elektriciteitsnet. Daarmee is veel mogelijk: er kan een kolencentrale uitgezet worden, een windmolen virtueel laten worden gedraaid, en energie opgeslagen. Allemaal acties die effect hebben op het energienet als geheel.

Volgens Bram is een groot voordeel van simulatie dat studenten en cursisten leren systeemdenken. Het hele energiesysteem blijkt moeilijk te overzien, waardoor het nemen van economische en politieke beslissingen daaromheen ook weer lastiger wordt. "De samenhang is ontzettend ingewikkeld. Er zijn best veel deskundigen, maar die zijn opgeleid in een specifiek vakgebied. Dat maakt het bewaken van een totaaloverzicht erg lastig."

Juist daarom moeten er energieprofessionals opgeleid worden die dat overzicht wel hebben. En daar zet de HAN, en dus HAN W@TTS, helemaal op in. De infrastructuur van HAN W@TTS wordt niet alleen gebruikt voor studenten, maar ook voor cursisten, deeltijdstudenten die al een baan hebben in de energiesector en onderzoekers. Daar krijgt de HAN wel een handje hulp bij: vooral van partners van het Sustainable Electrical Energy Centre of Expertise (SEECE). Zij zijn dan ook niet voor niets medefinancier van HAN W@TTS.