Pepper, Paul en Joyce vallen in de smaak tijdens Health webinar

Ze zijn beiden kartrekker van een leergemeenschap Health; Maria Verkampen van die van Laaggeletterdheid en Clark Nowack van Technology for Health. Samen met docenten, onderzoekers en mensen uit het werkveld leren ze hoe taal en technologie kunnen bijdragen aan het verkleinen van sociaal-economische gezondheidsverschillen. De leergemeenschap Laaggeletterdheid leverde onlangs de VR-simulatie laaggeletterdheid op, een trainingstool voor studenten om te oefenen in gespreksvoering met laaggeletterden. Technology for Health is druk met de doorontwikkeling van Pepper, een zorgrobot die gezondheidsvoorlichting kan gaan geven aan laaggeletterden.

“Onze leergemeenschappen treffen elkaar op het snijvlak van taal en technologie”, legt Maria in 1 van de 5 online break-outsessies van het Health webinar uit. “Avatars Paul en Joyce van de VR-simulatie zijn zo voorgeprogrammeerd dat ze passend reageren op de vragen die jij als zorgprofessional, dienstverlener of leraar stelt. Informeer je op een botte manier of iemand misschien niet kan lezen of schrijven, dan kapt de avatar het gesprek snel af. Weet je wel een goede ingang te vinden, dan ‘opent’ de avatar zich.”

Eric Jutten van The Simulation Crew – het bedrijf dat de technische realisatie van de VR verzorgde – vult aan: “Met deze simulatie willen we studenten in de positie brengen om op een praktische en laagdrempelige manier te oefenen in de gespreksvoering met laaggeletterden. Er zijn veel didactische principes ingebouwd, waardoor er ruimte is om fouten te maken, terug te kijken, feedback te krijgen en het een volgende keer beter te doen.”

Na een korte proeve van de simulatie reageren de deelnemers van de breakoutsessie enthousiast. “Die casus van een leerkracht uit het basisonderwijs in gesprek met een laaggeletterde ouder is heel levensecht”, vindt Wilma Lipke, docent-onderzoeker van Hogeschool Windesheim. “Ik zie zeker mogelijkheden om zo’n tool in diverse opleidingen toe te passen.” Ook student Lobke Boekholtz is onder de indruk: “Het is een mooie manier om patiënten of cliënten beter te begrijpen. Door zo’n technologische toepassing kunnen we aan gedragsverandering van (toekomstige) professionals werken.”

“Ik kan me voorstellen dat zo’n VR-training minder spannend is dan een training met een acteur”, vult onderzoeker Anke Strang van Avans Hogeschool aan. “Precies, je kunt de training solo doen of met een groepje”, bevestigt Maria. “We spelen met het plan om een zelfstudiepakket te ontwikkelen zodat je ‘m op een zelfgekozen moment uit kunt proberen, al dan niet samen.”

Dan is het woord aan Clark, die een opname laat zien van zorgrobot Pepper in actie. “In samenwerking met zorgorganisatie Siza hebben we ervaring opgedaan met mensen die een verstandelijke en psychische beperking hebben. Ze lijken Pepper blindelings te volgen. Bij jongeren met autisme zagen we dat zij tegenover Pepper – met z’n neutrale uitstraling – opener zijn dan tegenover mensen. In een volgende stap willen we Pepper gezondheidsvoorlichting laten geven aan laaggeletterden. Daarbij is de aanname dat laaggeletterden tegenover een zorgrobot eerder durven te zeggen dat ze iets niet snappen. Wat is jullie inschatting?”, informeert hij bij de deelnemers.

Het zou zomaar kunnen werken, denkt Snezana Dailoski, coördinator Activiteitenkalender Zorg en Welzijn bij de HAN. “Al hangt het toch ook af van het karakter en de mondigheid van de laaggeletterde, lijkt me. En de woorden die Pepper gebruikt. Want die uit het voorbeeldfilmpje zijn wel moeilijk.” Goed punt, vindt Clark. “We wilden nu vooral laten zien hoe de communicatie met een robot werkt. We hebben zeker nog wat te doen als het gaat om passend taalgebruik.” Daarbij komen de ervaringen van leergemeenschap Laaggeletterdheid van pas.

Nadat Maria, Clark, Eric en de deelnemers nog sparren over het stemgeluid en de intonatie van de VR-avatars en Pepper, de mogelijkheden van non-verbale communicatie en het inpassen van motiverende gespreksvoering, is het tijd om de sessie af te ronden. “Superleuk om te zien welke stappen er inmiddels zijn gezet en wat er mogelijk is op het gebied van taal en technologie”, gaat er rond in de chat. “Deze tools zullen zeker bijdragen aan betere communicatie met laaggeletterden”, reageert een ander. 

Maria: “Goed om zoveel enthousiasme en nieuwsgierigheid te proeven over beide innovaties. Het is duidelijk dat jullie de potentie ervan inzien. Dat stimuleert ons om de producten door te ontwikkelen tot praktische tools die in diverse onderwijs- en praktijksituaties inzetbaar zijn.”