RAAK-subsidie voor onderzoek Formatief evalueren

Tamara: “Steeds meer scholen in het voortgezet onderwijs experimenteren met formatieve evaluatie. Docenten hebben meer en meer de behoefte om toetsen zó in te zetten dat deze het leren stimuleren, in plaats van uitsluitend als afsluiting van een leerproces. De wens is dat leerlingen zich eigenaar voelen van hun eigen ontwikkeling. Toetsen wordt zo een middel om (samen met de docent) van te kunnen leren en om het leren te sturen.”

Formatief evalueren is een hot item. Er is veel onderzoek naar, en er wordt veel mee geëxperimenteerd. Ook komen er steeds meer instrumenten die helpen om formatief te toetsen, zoals de toolkit formatief evalueren. Tamara: “In de praktijk zie je vaak dat docenten formatieve evaluatie inzetten, maar nog niet goed weten hoe ze dit doeltreffend kunnen doen. Hoe krijgen ze de informatie die nodig is om zicht te hebben op de ontwikkeling van de leerling? Wat hebben ze nodig om beslissingen te kunnen nemen over het leerproces? Dankzij deze subsidie kunnen we mogelijke oplossingen voor dit soort vragen gedegen onderzoeken en de docenten helpen bij hun vraagstukken.”

“We gaan docenten ondersteunen bij het maken van een programma van formatieve activiteiten. Een programma dat díe informatie oplevert die ze nodig hebben om beslissingen te kunnen nemen. De onderliggende gedachte is: bedenk eerst welke beslissing je wilt gaan nemen, stel vervolgens vast welke informatie je daarvoor nodig hebt en start dan met het verzamelen van de data.”

“We beginnen met het ontwikkelen van de ontwerpprincipes voor zo’n programma. Vervolgens brengen we in kaart aan welke randvoorwaarden een schoolorganisatie moet voldoen om het programma te kunnen ontwikkelen én implementeren. Denk bijvoorbeeld aan competenties van docenten en leerlingvolgsystemen. De volgende stap is de implementatie. Die volgen we op de voet om de ontwerpprincipes en voorwaarden waar nodig bij te stellen en om de effecten te meten.”

“We krijgen heel veel positieve reacties van scholen én verzoeken om deel te kunnen nemen aan het project. We kunnen niet elk verzoek honoreren, maar we willen op korte termijn wel een netwerk inrichten zodat scholen die niet in het RAAK-project zitten toch gebruik kunnen maken van de (tussentijdse) opbrengsten. We laten hen ook feedback geven op deze opbrengsten.”

Tamara nam het initiatief voor de subsidieaanvraag, samen met Johan Peereboom van de Alberdingk Thijm Scholen. Docenten van het Alberdingk Thijm College, Aloysius College, Beekdal Lyceum en Mondial College zullen de ontwerpprincipes van het programma gaan testen. Aan het project is een promotie-onderzoek gekoppeld van Janneke van der Steen, onderzoeker bij het HAN Samenwerkingsverband Kwaliteit van Leren.

RAAK-PRO bevordert de kwaliteit van het praktijkgericht onderzoek aan hogescholen en versterkt de onderzoekscapaciteit van betrokken lectoraten, in nauwe samenwerking met het nationale kennisnetwerk en de beroepspraktijk. RAAK-PRO is een van de regelingen van het Nationaal Regieorgaan SIA, dat zich inzet voor meer en nog beter praktijkgericht onderzoek door hogescholen.

Het onderzoek van Het Lectoraat Eigentijds Beoordelen en Beslissen is een van de vier onderzoeksvoorstellen van de HAN die zijn gehonoreerd binnen de regeling van Regieorgaan SIA.