Symposium Health: "Samen kunnen we het verschil maken"

"Wat zit er in jouw zakje?" Aan de lunchtafels in de binnentuin van het Albertinum-klooster in Nijmegen ervaren de deelnemers aan het symposium Health meteen de wereld van verschil. Want een derde van lunchpakketjes bevat een sobere lunch, de andere pakketjes zijn luxe lunches. Bedoeld om de deelnemers alvast aan het denken te zetten.

"Een derde komt overeen met het aantal Nederlanders dat een lagere sociale economische status heeft", zegt Lisbeth Verharen, programmamanager HAN Health. En dat heeft gevolgen voor hun gezondheid, vult haar collega-programmamanager Miranda Laurant aan: "Mensen met een lagere opleiding of laag inkomen leven 6 jaar korter en 15 jaar minder in goede gezondheid. De mogelijkheden in Nederland zijn niet voor iedereen gelijk. Onacceptabel."

En daarin staan de programmamanagers niet alleen. Het symposium Health, bewust voor alle HAN’ers, trekt donderdagmiddag zo’n 200 docenten, studenten, leidinggevenden, onderzoekers en ondersteuners vanuit de HAN.

Ook externe partners schuiven aan op het thema ‘Lang zullen we leven! Maar niet even lang’. De programmamanagers zijn blij met de grote opkomst. Laurant: "We hebben als HAN veel expertise in huis. Iedereen kan van betekenis zijn om de kloof in gezondheidsverschillen te overbruggen."

Dat is ook nodig, weet Kees Boele, voorzitter van het College van Bestuur van de HAN. Hij vertelt het verhaal van Gerard die het na een motorongeluk financieel niet breed heeft en al jarenlang spaart voor een Solex.

Boele: "We zijn een welvarend land, maar de toegankelijkheid van zorg is nog erg verdeeld. Daar zijn we ons niet altijd van bewust. Maar als je je ogen en hart opent, kennen we allemaal een Gerard waar we iets voor kunnen betekenen."

Volgens Maria van den Muijsenbergh, huisarts en bijzonder hoogleraar gezondheidsverschillen en persoonsgerichte integrale eerstelijnszorg, is chronische stress het sleutelwoord. "Dat is slecht voor lichaam en geest en leidt tot meer ziekten en een minder gezonde leefstijl." 

De HAN heeft het in huis om daar met een integrale en persoonsgerichte aanpak wat aan te doen, overtuigt Van den Muijsenbergh. "Realiseer je dat er mensen zijn die het minder makkelijk hebben. Betrek de doelgroep altijd bij oplossingen en ga niet voor equality (iedereen krijgt hetzelfde), maar ga voor equity (iedereen krijgt wat hij nodig heeft)", adviseert Van den Muijsenbergh.

• Kijk de keynote speech terug

Receptionisten Elly Scholten en Wilma Hemeling-Aartsen pikken de boodschap snel op. De uitnodiging aan alle HAN’ers gaf hen het zetje om vandaag ook te komen. Scholten: "Wij kunnen ook iets betekenen door ons nog beter in te leven in mensen die bij ons aan de balie komen en zorgen dat we goed verwijzen." Hermeling Aartsen: "Als we allemaal elkaars stress verminderen, gaan we de goede kant op."

Gerichte aandacht voor het individu, de sociale en fysieke omgeving en beleid in de samenleving helpen volgens programmamanagers de kloof te dichten. De onderwerpen van de 10 workshops haken daarop aan. In de gangen van het Albertinum wisselen deelnemers tussen de workshops ‘Financiële en psychische druk bij studenten’ en ‘Succesvol ouder worden in zorg en welzijn’. Vincent Selman, 4e-jaars student Verpleegkunde: "Deze dag geeft inzicht in verschillen waar je in de praktijk veel mee te maken gaat krijgen."

In de workshop ‘Laaggeletterden, zie jij ze?’ vertelt ervaringsdeskundige Rob Weijers zijn persoonlijke verhaal. Jarenlang hield hij verborgen dat hij niet goed kon lezen en schrijven. Weijers: "Ik wist nooit wat ik ondertekende." Nu vertelt hij zijn indrukwekkende verhaal als taalambassadeur om begrip te kweken bij studenten en medewerkers.

Kim Hamers, onderzoeker bij Lectoraat Architecture in Health, neemt ondertussen haar workshopdeelnemers mee op een frisse omgevingswandeling. De blik is gericht op het verbeteren van de gebouwde omgeving om de sociale verbinding tussen mensen te stimuleren. Beleidsmedewerker Maarten Panhuijsen wandelt mee: "Het prikkelt om na te denken waar we als onderwijs nog meer op kunnen inzetten. Een wandeling is ook gewoon prettig."

HAN-docent en stadsdichter Wout Waanders vat de dag aan het eind dichterlijk samen: "Het maakt niet uit wat je wilt veranderen. Of je een kloof wilt dichten of op een Solex rond wilt rijden. Je moet het altijd samen doen. En om het in gang zetten heb je altijd iemand nodig die weet hoe je de motor moet starten." 

Lisbeth Verharen: "Samen met jullie gaan we de boodschap verder brengen: het verschil maken door verschillen te verkleinen."

In de binnentuin van het Albertinum sluit R-chestra een zeer succesvol symposium Health muzikaal af.