Skillspaspoort oplossing voor ‘vrij reizen’ over de arbeidsmarkt?
In het onderzoeksproject ‘Vrij reizen over de Nederlandse arbeidsmarkt: randvoorwaarden voor een succesvol skillspaspoort’ is onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van het skillspaspoort. Dit is een (digitaal) instrument voor het bijhouden van competenties, simpel gezegd. Maar het ontwikkelen en implementeren ervan is een complexe opgave, zo blijkt uit het onderzoeksrapport.
Beroepen veranderen of verdwijnen in hoog tempo door digitalisering, automatisering en robotisering. Om op deze veranderingen in te spelen is het essentieel dat de beroepsbevolking tijdig en regelmatig nieuwe skills aanleert en bestaande verbetert. Een helder overzicht van hun bestaande en gewenste skills kan werkenden, werkzoekenden en studenten helpen bij hun loopbaanontwikkeling en werkgevers bij de werving, selectie en scholing van personeel. Het skillspaspoort kan de oplossing zijn om in te spelen op deze behoefte aan overzicht. Maar de ontwikkeling en implementatie ervan vraagt om visie, brede samenwerking en regie.
Werkgevers, werknemers en onderwijsexperts aan het woord
Werkgevers staan positief tegenover het idee van een skillspaspoort. Uit de onderzoeksresultaten blijkt onder meer dat werkgevers een skillspaspoort vooral willen gebruiken om inzicht te krijgen in de skills van personeel en sollicitanten.
Ook de meeste werknemers staan positief tegenover het skillspaspoort, maar zij zijn niet over alle aspecten even positief. Zij zijn bijvoorbeeld positief over de mogelijkheid om inzicht te krijgen in de skills waar zij zich ‘niet-bewuste’ van zijn. Dit zou ze helpen om zich beter te profileren en een betere match te realiseren. Maar ze geven daarbij ook aan dat ze zelf de controle willen hebben over het delen, corrigeren en verwijderen van de informatie in het skillspaspoort. Privacy en zelfbeschikking zijn dus belangrijke randvoorwaarden.
Onderwijsexperts zijn vrijwel unaniem positief over het skillspaspoort en zien het als een wenselijke aanvulling op diploma’s. Het skillspaspoort kan een actueler en vollediger beeld geven, erkenning van diverse vormen van leren geven, en zorgen voor meer maatwerk in leren en ontwikkelen.
Vanuit alle partijen komt naar voren dat er nog veel onduidelijkheid is over eigenaarschap, beheer en financiering, waardoor ook bij allen twijfel bestaat over de invoering van een skillspaspoort.
Hoe verder?
De ontwikkeling en implementatie van het skillspaspoort vraagt om een integrale visie op de arbeidsmarkt en onderwijs in de toekomst, actieve betrokkenheid van alle actoren en een duidelijke regie. Invoering is daarmee nu nog een ambitieuze stip aan de horizon. Het rapport beschrijft aan de hand van buitenlandse ervaringen de kritische succesfactoren voor het (door)ontwikkelen en inrichten van een skillspaspoort. Ook geven vijf hoogleraren een korte beschouwing, in de vorm van essays, over de onderzoeksresultaten. Het rapport bevat duidelijke aanbevelingen en richtlijnen voor een succesvolle introductie van het skillspaspoort. De stip aan de horizon komt hierdoor duidelijker in beeld.
Dit onderzoek is uitgevoerd met steun van Instituut Gak, en is een samenwerking van de Hogeschool van Amsterdam (dr. Hafid Ballafkih), Hogeschool Arnhem en Nijmegen (dr. Jos Sanders, lector Leren tijdens de Beroepsloopbaan), TNO (dr. Joost van Genabeek) en Hogeschool Saxion (drs. Jouke Post).
Onderzoek naar Skillspaspoorten in Gelderland en Euregio
Het HAN-lectoraat Human Capital Innovations is partner bij het onderzoek naar skillspaspoorten. Bij de HAN in Gelderland en ook in de Euregio Rijn Waal zijn we als lectoraat met steeds meer nationale en internationale partners aan het onderzoeken of en hoe we op basis van de inzichten uit dit onderzoek ook verder kunnen experimenteren met de toepassing van (digitale) skillspaspoorten. Oók om het vrij reizen over de Gelderse én de Euregionale arbeidsmarkt verder te bevorderen. Hoe doen we dat? Onder andere met 25 vijftigplussers met fysiek zwaar werk in het project Help (eigen)wijs grijs op reis, met groepen mbo-leerlingen in de bouw en infra en met ervaren vakmensen met veel skills, maar weinig diploma’s. Daarin zijn we ook een trotse en belangrijke kennispartner van House of Skills in de Metropoolregio Amsterdam. De komende jaren bouwen we met nationale en internationale partners ook in Gelderland en in de Euregio Rijn Waal verder aan een meer op skills gerichte onderwijs- en arbeidsmarkt. Meer weten, meedenken of mee doen? Neem contact op met lector Jos Sanders via Jos.sanders@han.nl.
Jos Sanders
Hoe maken we van een leven lang ontwikkelen iets vanzelfsprekends voor iedereen? Lector Jos Sanders onderzoekt het met zijn team. Hij zet zijn ruime ervaring in het onderzoek naar duurzame inzetbaarheid graag in.
Human Capital Innovations
De meeste mensen houden ervan nieuwe dingen te leren en zichzelf uit te dagen. Maar veel mensen leren liever met hun handen dan met hun hoofd. Ons lectoraat zoekt manieren om een leven lang ontwikkelen vanzelfsprekend te maken.