“Inclusie is geen vinkje zetten”

“We organiseren de werkveldconferentie om onze studenten kennis te laten maken met een inhoudelijk thema, dit jaar inclusie, én met de praktijk.”, vertelt Marieke Jansen, docent in jaar 1 en dagvoorzitter tijdens de online bijeenkomst. “Een thema zoals inclusie leer je pas echt goed kennen met ervaringen uit de praktijk. De professionals van vandaag komen uit verschillende hoeken zoals de kinderopvang, het onderwijs en de jeugdzorg. Via speeddates gaan studenten met hen in gesprek. Daarnaast vindt er een panelgesprek plaats met verhalen van mensen met ervaringskennis rondom inclusie zoals genderdiversiteit, slechthorendheid en migratie.”

Wat vraagt inclusief werken van je als toekomstig professional? HAN-onderzoeker Meike Heessels en ervaringsdeskundige Jaheed Andishmand trappen de bijeenkomst af met deze vraag. Zij werken samen in het project Verbeelding van het goede leven, een project van het lectoraat Ethiek van Verbinding met Mensen met een Verstandelijke Beperking. ‘Inclusie zit in heel veel. Dat begint met het VN-verdrag, maar zit vervolgens in de hele samenleving, in fysieke toegankelijkheid, maar vooral in elkaar écht ontmoeten ”, vertelt Meike. ‘Voor mij is inclusief werken als professional dat je de ander ziet en jezelf laat zien.”

“Ik ben meer dan mijn beperking”, vertelt Jaheed. Jaheed is moeilijk lerend door zuurstofgebrek rond zijn geboorte. Hij volgt in de Sterkplaats op de HAN een opleiding tot ervaringsdeskundige. “Ik ben bijvoorbeeld ook een sporter en een broer.” “Inclusie is als al deze kanten er mogen zijn”, vult Meike aan. Ze vragen zich beide af ‘wie normaal is’. “Niemand is hetzelfde, dus wie is normaal? Laten we de verschillen waarderen.” Als belangrijkste tip aan de studenten geeft Jaheed mee: “Praat niet over mensen met een beperking, maar met ons. Betrek ons bijvoorbeeld vanaf het begin bij het ontwikkelen van beleid.”

Eén van de studenten stelt de kritische vraag hoe het met inclusie op de HAN gaat. Meike: “Er gaat veel goed, maar er kan ook veel beter.” Bijvoorbeeld de lift in deze zaal die soms niet werkt, waardoor een deelnemer niet op het podium kan. Juist bij een bijeenkomst over een Inclusie is dat best ironisch en pijnlijk. Gelukkig werkte de lift wel. “Als HAN pakken we stevige onderwerpen aan zoals het welzijn van studenten en inclusie. Daar moeten we dan ook echt een voorbeeld in zijn. We zijn bezig een project te starten waarin onder andere de Sterkplaats en enkele lectoraten bekijken hoe inclusief de HAN is en wat we daarin kunnen verbeteren. De grond voor meer inclusie is dus vruchtbaar."

Ook Mycha is zicht bewust van zijn voortrekkersrol en hoopt dat bijeenkomsten zoals deze helpen bij het proces om nog meer inclusief te denken. “Inclusie is geen vinkje zetten. Inclusie is dat je mensen echt ziet en de ruimte neemt voor oplossingen zodat iedereen kan meedoen. Dat is een proces, waarbij ook zaken mis mogen gaan. Door samen het gesprek te voeren, leer je van elkaar.”

Tijdens het panelgesprek komt het regelmatig naar voren: Wees nieuwsgierig. Heb je als pedagoog bijvoorbeeld een gesprek met een kind met een migratie-achtergrond? Verdiep je in de cultuur, lees je in. De panelleden zijn het er allemaal over eens: het is beter om vragen te stellen, dan om zaken in te vullen, of nog erger, te staren. Als je vragen stelt vanuit oprechte interesse, dan kan je vraag eigenlijk nooit verkeerd vallen.