Cliënten als mystery guest naar de sportschool

Jolanda Chung is begeleider en SRH-coach bij de Regionale Instelling voor Beschermd Wonen Arnhem & Veluwe Vallei (RIBW AVV). RIBW AVV biedt specialistische begeleiding voor mensen met een psychische kwetsbaarheid vanaf 16 jaar. Ze werken herstelondersteunend met de SRH-methodiek, dat staat voor steunend relationeel handelen, waarmee ze cliënten helpen omgaan met hun kwetsbaarheid. Daarnaast versterken ze de eigen kracht van de cliënt, daar hoort het vergroten van hun sociale netwerk en inzicht krijgen in hun talenten bij. “Het streven is de kwaliteit van hun leven te verbeteren”, vertelt Jolanda. Ze werd samen met 45 andere collega’s van mbo tot hbo-bachelor geschoold en volgden hiervoor de deeltijdopleiding Social Work.

“Ik heb veel geleerd van de opleiding. Bijvoorbeeld dat je niet zomaar iets voor waar moet aannemen, maar eerst zelf moet checken. En ik ben zelfverzekerder geworden”, begint Jolanda. Ze twijfelde eerst over de opleiding. “Ik dacht eerst: ik ben al 51, moet ik nu nog een hbo opleiding gaan doen? Maar later dacht ik: waarom ook niet?”

Aan het eind van de opleiding volgen de studenten de module Onderzoek en Innovatie. Studenten werken aan een praktijkverbeterproject rondom een vraagstuk uit de eigen praktijk. Binnen het onderzoeksprogramma ‘Samen werken aan duurzaam herstel’ dat samen met het HAN Lectoraat Versterken van Sociale Kwaliteit is ontwikkeld, kozen de studenten uit een onderwerp passend binnen de 3 pijlers: van beschermd wonen naar zelfstandig wonen met ambulante begeleiding, participatie en samenwerken met collega-organisaties.

Jolanda werkte met haar collega Fleur de Bruijn van RIBW AVV aan een praktijkverbeterproject over participatie van cliënten. Zij onderzochten de vraag: ‘welke mogelijkheden hebben onze ambulante cliënten (begeleid zelfstandig wonen) om mee te doen aan reguliere activiteiten die aansluiten bij hun wensen en interesses?’ “Het viel ons op dat cliënten voornamelijk naar Wmo-dagbestedingsplekken gingen, niet naar een reguliere dansschool bijvoorbeeld”, legt Jolanda uit. De cliënten participeerden in het onderzoek en wonnen als mystery guest informatie in bij activiteiten zoals een sportschool. “Mijn cliënt was bang dat mensen aan hem konden zien dat hij schizofrenie had. Nu merkte hij dat ze dat helemaal niet konden zien. Een keer vertelde hij de dansschool zelf dat hij een psychische kwetsbaarheid had. Toen zei de persoon aan de balie: ‘Dan is dit een mooi opstapje toch!’ Dat vond hij heel bijzonder.”

Dat zelfstigmatisering zo aanwezig was bij cliënten, had Jolanda vooraf niet verwacht. “Ik schrok dat het zo diepgeworteld zat. In hun hoofd waren zij psychiatrisch patiënt, ze waren bang dat bij reguliere activiteiten, de mensen gingen vragen naar hun werk of leven.” Daar wilden Jolanda en haar collega op in spelen. Ze maakten als innovatief product vragenkaartjes: inzichtvragen aan jezelf en aan een ander. “Uit ons praktijkverbeterproject ‘Doe maar normaal’ bleek dat zelfinzicht belangrijk is om zelfvertrouwen te ontwikkelen. Zelfvertrouwen is belangrijk om deel te nemen aan reguliere activiteiten. Met dit spel krijg je meer inzicht in wie je bent, wat je graag doet en waar je goed in bent. Ik gebruik het zelf nog steeds regelmatig, het maakt duidelijk wat je wilt en wat je tegenhoudt om het te doen.”

Door het mystery guest avontuur én de inzichtvragen, kreeg de cliënten meer zelfvertrouwen. Jolanda vertelt trots over haar cliënt: “Hij heeft zich ingeschreven voor 1 van de activiteiten en zelfs een stukje voorgelezen tijdens onze eindpresentatie van de opleiding.”