Toegang tot wijkgerichte zorg verbeteren

Wijkverpleegkundigen en andere professionals werken met burgers met zorgmijdend gedrag. 'Zorg mijden' wordt als term gebruikt vanuit het perspectief van de professional. 
Vanuit de burger gezien, kun je spreken over het 'missen van zorg'. Bij professionals in de wijkzorg zijn er veel vragen en zorgen over de doelgroep van zorgmijders. Er vindt veel overleg plaats over de zorgen die er zijn bij deze doelgroep.

DementieNet Dukenburg richt zich op verbeteren van zorg voor mensen met dementie en hun naasten in de Nijmeegse wijk Dukenburg. Het is een wijk met veel achterstandsproblematiek en een relatief hoog aantal inwoners met een migratieachtergrond.

Soms wordt laat om hulp gevraagd of wordt zorg afgewezen. DementieNet Dukenburg onderzoekt welke factoren hierin een rol spelen. Wat kan gedaan kan worden om de toegang tot de zorg te verbeteren?

Het doel is om actief te signaleren en aan te sluiten bij wensen en behoeften van kwetsbare ouderen met cognitieve problemen. DementieNet Dukenburg is hiervoor met subsidie van ZonMw met 2 deelprojecten gestart.

Een project is gericht op mensen met dementie en migratieachtergrond. Het andere project op mensen met zorgmijdend gedrag. Met de uitkomsten van de projecten worden professionele hulpverleners in de wijk handreikingen geboden om de wijkgerichte zorg voor mensen met dementie te verbeteren.

''Vanuit het Lectoraat Wijkverpleging voeren we het actieonderzoek uit in dit project,'' zegt Jacqueline Theunissen. ''In de kenniskring van ons lectoraat zitten zo'n 50 wijkverpleegkundigen van diverse thuiszorgorganisaties, docenten en professionals van het sociaal domein en een vertegenwoordiging van het cliëntperspectief. We halen vraagstukken op en delen kennis.''

''In september 2022 hebben we het project van het DementieNet Dukenburg gedeeld in onze kenniskring. We hebben samen alle stappen van het oppakken van het vraagstuk tot het uitvoeren van verschillende acties doorgenomen.''

''Één van de acties van het netwerk in Dukenburg is het retrospectief ontrafelen van casuïstiek van zorgmissers die in beeld zijn (bij de huisarts), om na te gaan welke signalen gemist worden," vervolgt Jacqueline Theunissen. ''Dit levert -naast het in kaart brengen van de risicofactoren van het ontstaan van zorgmissend gedrag- ook nog andere opbrengsten op.'' 

''Het eerste resultaat is dat de huisarts en de betrokken professionals zich beter bewust worden van signalen van zorg missen. Dit bij hun cliënt en in het algemeen. Daarnaast helpt de analyse ook om de vervolgstappen beter te kunnen bepalen voor de betreffende cliënt op basis van de bespreking.''

''Verder blijkt dat in het project het woord 'klantreis' is gebruikt voor de ontrafeling van de casus,'' zegt Jacqueline. ''Maar de cliëntvertegenwoordiger in de kenniskring gaf aan dat dit een niet passend woord is vanuit het perspectief van de cliënt/klant. Zij voelde zich geen 'klant'. En bij een 'reis' heeft zij heel andere associaties dan een reis binnen de gezondheidszorg.''

''Tijdens de bespreking in de kenniskring bleek dat er veel tijd en energie gestoken wordt in de zorgmisser die niet in beeld is of komt, maar waar wel veel zorgen over zijn'', geeft Jacqueline aan "Dat riep de vraag op: waar zou je al in een vroeg stadium deze zorgmisser kunnen ontmoeten?''  

''De wijkprofessionals blijken behoefte te hebben aan casuïstiek bespreking, meer kennis, lef en leiderschap pakken, weten waar je welke organisatie voor kunt benaderen voor vragen, voor zowel professional als burger. En last but not least: aandacht hebben voor de vraag achter de vraag. Voor de vraag die niet gesteld wordt door de zorgmisser. Hoe je dat kunt doen komt onder andere naar voren in de nieuwe V&VN richtlijn Signaleren en omgaan met zorgmijding in de eerste lijn.''

Stuur voor meer informatie of vragen een mailbericht aan:

• Jacqueline.Theunissen@han.nl