"Waar ligt het spraakprobleem bij kinderen nu écht?”

Sanne schetst: “Logopedisten brengen het spraakproces vaak in kaart met het benoemen van een plaatje. Daarmee achterhalen ze waar een kind moeite in spraak mee heeft. Als een kind ‘tat’ zegt in plaats van ‘kat’ weet je niet of het kind het woord nog niet goed heeft opgeslagen in zijn woordenschat of dat het kind het motorische plan om het woord uit te spreken niet goed heeft samengesteld.”

De logopedist kiest na het onderzoek een behandeling die aansluit bij de gestelde diagnose. “Uit mijn onderzoek blijkt dat de helft van de onderzochte kinderen met een spraakprobleem te maken heeft met een combinatie: het taalsysteem is niet op orde en het kind presteert niet goed in de planning van de motoriek waardoor het kind het woord niet goed uitspreekt."

Sanne is mede-ontwikkelaar van het Computer Articulatie Instrument. Hiermee kan een logopedist achterhalen waar het probleem nu echt ligt. Een collega uit het Radboudumc, Leenke van Haaften, beschreef al een aantal taken van dit instrument in haar proefschrift, zoals ‘plaatjes benoemen’ en ‘het uitspreken van onzinwoorden’. Sanne richtte zich tijdens haar promotie op de taak die een beeld geeft van de motorische planning en programmering van de spraak.

Al eerder merkte Sanne dat studenten uit de opleiding Logopedie het lastig vinden om bij kinderen met een vermoeden van en spraakstoornis een diagnose te stellen. “In mijn onderzoek kwam ik erachter dat ook logopedisten hier soms tegenaan lopen. Ik hoop dat we ons in de toekomst minder vastpinnen op een specifieke diagnose, maar meer kijken naar waar een kind in het spraakproces moeite mee heeft. Dat we daar de behandeling op afstemmen.”

Bij alle stappen uit het onderzoek hebben studenten van zo’n beetje alle opleidingen Logopedie in Nederland meegewerkt. “Ze droegen bij met dataverzameling voor normaal ontwikkelde kinderen, namen interviews af bij logopedisten en voerden data-analyses uit.”

Het instrument is inmiddels volledig ingebed in het onderwijs. Eerst in een minor, later in het 2^e jaar van de opleiding logopedie. Zo ook in de post-hbo cursus Computer Articulatie Instrument (CAI). “We hopen dat logopedisten het instrument aan gaan schaffen. Om dit te stimuleren heeft de uitgever de prijs tijdelijk verlaagd.”

Inmiddels lopen 2 vervolgprojecten van het onderzoek bij de onderwijseenheid Praktijkinnovatie Zorg en Welzijn. “Zo willen we nu weten welke specifieke behandelkeuze logopedisten maken als je aan de hand van het instrument het spraakprofiel kent. Daarvoor houden studenten interviews onder logopedisten. We willen de reden achterhalen waar ze welke therapie kiezen,” besluit Sanne.