De toekomst is nu
Nieuwe technologie speelt een cruciale rol in duurzame zorg. Het Lectoraat Technologie voor Gezondheid onderzoekt die rol. Hoe behouden en verbeteren we onze vitaliteit en veerkracht in de eigen leefomgeving? Maurice Magnée stelde in zijn intreerede op 6 juni dat wij die toekomst samen creëren. Nu.
Hoe ziet jouw gewenste toekomst eruit?
''Hoe zien wij ons zelf als (toekomstige) zorgvragers?'' vraagt Maurice Magnée bij de opening van zijn intreerede als lector Technologie voor Gezondheid. Hij toont futuristische projecties van geautomatiseerde zorg rondom een alleenstaande oudere thuis die door een beeldgenerator zijn gemaakt.
Gaat het dan om grotendeels digitale vormen van zorg? Of is een meer actieve sociale woon- en leefomgeving wenselijk? Het publiek in de volle zaal krijgt meteen tijd voor een interactieve vraag. ''Stel je voor ... Hoe ziet jouw gewenste toekomst eruit? Wat zou je zélf graag willen zien ... ?''
''Hoe wij de toekomst zien is afhankelijk van onze verbeelding en begrip van nieuwe mogelijkheden. Tegelijk heeft ons beeld van de toekomst impact op ons denken en handelen in het heden."
Hoe ziet jouw gewenste toekomst van zorg eruit? Wat zou je zélf graag willen zien ... ? Welke actie kun jij deze week al daarvoor nemen?
Gezamenlijke scenario's zorg van de toekomst
''De zorgvraag groeit richting 'zorginfarct' door economische, sociaal-culturele, demografische, technologische en door ontwikkelingen in de gezondheidstoestand,'' licht Maurice vervolgens toe. ''Er worden veel initiatieven ingezet om het zorgsysteem toekomstbestendig te maken. De meeste innovatietrajecten zijn echter instrumenteel ingestoken.''
''De stem van de mensen die het meest gebaat zouden zijn bij de innovatie wordt onvoldoende gehoord. Om gezamenlijk de scenario’s voor de zorg van de toekomst te schetsen en om te zetten naar acties in het nu is meer aandacht nodig voor ieders perspectief.''
Opkomst digitale middelen
Maurice laat zien dat de publicatie 'Radio Doctor' in 1924 de komst van zorg op afstand al voorspelde. ''Die ontwikkeling is de laatste decennia versneld door de introductie van draadloze technologieën. Internet en wifi voorzien bijvoorbeeld in eHealth en mHealth. Kijk maar eens naar de enorme hoeveelheid apps voor gezondheid. Wie heeft die hier?''
Na de vele handen bevestigend omhoog op deze vraag aan het publiek blijkt dat er echter nog maar enkele overblijven na de vraag: ''Wie gebruikt deze zelf ook écht?''
''Het gaat nu ook om Artificial Intelligence (AI), Robotica, Tinybots en Sensortechnologie voor monitoring. En om: Extended Reality (XR) als verzamelterm voor Virtual Reality (VR), Augmented Reality (AR) en Mixed Reality (MR). Technologieën die digitale elementen toevoegen aan de fysieke wereld (AR & MR), een volledig virtuele omgeving creëren (VR) en die de waarneming kunnen beïnvloeden.''
Maurice stelt een volgende vraag aan het publiek: 'Welke actie kan ik deze week nemen richting mijn gewenste toekomst?' Er verschijnt een stortregen aan antwoorden in de projectie van de woordwolk. Maurice zegt dat hij graag later nog een keer op deze mooie opbrengst terugkomt. "Maar agendeer de actie alvast voor jezelf!"
Praktijkgericht participatief onderzoek
''Samen met studenten, professionals uit het werkveld zorg en bedrijven doen we vanuit het lectoraat praktijkgericht onderzoek,'' geeft Maurice aan. ''Wat houdt optimaal zelfmanagement, informele zorg, monitoring, en zorg op afstand bijvoorbeeld voor gebruikers concreet in? Daarbij vragen we ons telkens af:
- Wat doen wij met de technologie?
- Wat doet de technologie met ons?
De laatste vraag is ook urgent. Technologie kan namelijk invloed hebben op wie we zijn, hoe we leven, werken en zelfs op onze cultuur. Niet alle zorgverleners en patiënten zijn zo flexibel om telkens met al die nieuwe technologie mee te bewegen.''
''Ons onderzoek laat zien dat wanneer we (eind-)gebruikers in een vroeg stadium bij een project betrekken en laten participeren de adoptie in de praktijk uiteidelijk verbetert.''
Praktijkgericht programma
In de zorg is een breed scala van toepassingen van XR mogelijk. ''Toch blijken burgers, zorgmedewerkers en -organisaties nog grotendeels handelingsverlegen om nieuwe technologie ook écht efficiënt in te zetten voor bevordering van gezondheid.''
''Dat heeft te maken met de hoeveelheid varianten van digitale zorg en barrières zoals: gebrek aan eigenaarschap bij eindgebruikers, problemen rondom de brede implementatie in de zorgpraktijk en onvoldoende bewijs en onderzoek naar de toegevoegde waarde.''
''Met het lectoraat zetten we ons in om de kloof tussen hooggespannen beloftes van digitalisering van de zorg en de werkelijke situatie te helpen dichten. Dit doen we aan de hand van een praktijkgericht programma van 3 onderzoekslijnen.''
De toekomst is nu
Maurice stelt 3 onderszoekslijnen centraal voor het stimuleren van kennis over:
- De rol van technologie in zelfmanagement van burgers, hun informele netwerk en leefomgeving voor gezondheid en preventie
- Technologie en vaardigheden in (hbo) zorgonderwijs en implementatie in de praktijk
- De adoptie van technologie in de cultuur en werkprocessen van organisaties in zorg en welzijn
Lees de volledige versie van de intreerede via:
Innoveren doe je samen
''Wij zetten in op regionale samenwerking en het delen van kennis en ervaring met partners uit andere sectoren,'' vervolgt Maurice. ''En we betrekken eindgebruikers, onderzoekers en studenten in onze projecten. Want innoveren doe je samen.''
Hij geeft een aantal voorbeelden van projecten en laat daarover de volgende samenwerkingspartners in de zaal aan het woord: Lisette van Gemert, hoogleraar Persuasive Health Technology, Universiteit Twente, Mascha Keller, MA CNIO en PACU verpleegkundige OKC, Rijnstate en Eric Jutten, The Simulation Crew.
Een student vertelt over de voordelen van betrokkenheid in het praktijkgericht onderzoek van het lectoraat: ''Ik leer niet alleen over de zorg van de toekomst maar kan zelf ook echt bijdragen aan het vormen van die toekomst. Een prachtige kans!''
iXperium Health
Maurice Magnée is oprichter van het iXperium Health bij de HAN: "Hierin werken we aan -het omgaan met- nieuwe technologie in zorg en welzijn. We inspireren studenten, opleiders en professionals, en laten ze ervaren wat wérkt. Als netwerkorganisatie zijn we verbonden met kenniscentra binnen de HAN en met veel kennishubs daarbuiten.''
Voorafgaand aan de installatie organiseerde iXperium Health de 5e Technology Talks met als thema: Transformatie van zorg, welzijn, sport en onderwijs. Professionals werken in een omgeving met nieuwe vragen vanuit de samenleving, met technologische zorginnovaties en met veranderende verwachtingen van cliënten en patiënten. Hoe geven we vorm aan die professionele transformatie?
Verduurzamen van zorg
''Zorginnovaties kunnen op verschillende manieren een rol spelen bij het verduurzamen van de zorg in Nederland,'' stelt Maurice tot besluit. ''Bijvoorbeeld door de processen en logistiek te optimaliseren, zorg op afstand te verlenen en het ontstaan van aandoeningen preventief te monitoren. De meest duurzame vorm van zorg is immers het voorkómen van zorg.''
''Wij willen met het praktijkgericht onderzoek van het lectoraat bijdragen aan duurzame zorg. De uitdagingen die ik in deze intreerede noem zijn fors. Ze lokken ook creativiteit en collectieve actie uit. De toekomst is niet iets waar we op wachten, deze creëren we samen. Voor de mens, de zorg en de samenleving. De toekomst is nu.''
Intreerede lector Maurice Magnée
Op 6 juni 2023 is Maurice Magnée geïnstalleerd als lector Technologie voor Gezondheid bij de HAN. Bridget Kievits benoemde hem namens het College van Bestuur en daarna volgde de intreerede van de lector. Kijk hier zijn intreerede terug:
Meer weten?
Neem contact op met het Lectoraat Technologie voor Gezondheid. Stuur voor meer informatie of vragen een mailbericht naar het secretariaat: