Eerste autismeborrel op de HAN succesvol: "Je voelt je toch meer begrepen"

Dit artikel verscheen op 23 juni 2023 in SAM, het onafhankelijke nieuwsmedium van de HAN. Auteur: Olga Helmigh. 

Bij binnenkomst is het even wennen: enigszins verlegen stapt de één binnen en gaat afwachtend zitten, terwijl de ander direct naar voren stapt om een hand te geven. Al snel maken de aanwezigen contact middels een ongedwongen voorstelrondje. Behalve voornaam en functie (docent, student, medewerker), volgt al snel ieders diagnose en wanneer deze is gesteld.

Van ”een half jaar geleden” tot “tien jaar geleden” en van “er is een donkerbruin vermoeden” tot “de psycholoog heeft het laatst geopperd”, het komt allemaal voorbij. Waar voorheen binnen het autismespectrum het soort autisme werd gespecificeerd, zoals Asperger, klassiek autisme en PDD-NOS, wordt nu gebruik gemaakt van de brede diagnose ‘ASS’: Autisme Spectrum Stoornissen.

Bij autisme wordt informatie anders verwerkt in de hersenen dan bij de meeste mensen. Dit geldt ook voor informatie die binnenkomt via de zintuigen. Veel mensen met autisme hebben te maken met sensorische over- of ondergevoeligheid. Volgens psychiater en hoogleraar autisme Wouter Staal is autisme de verzamelnaam voor gedragskenmerken die duiden op een kwetsbaarheid op de volgende gebieden: sociale interactie, communicatie, flexibiliteit in denken en handelen en het filteren en integreren van informatie.

Waarom is deze borrel van belang? “Verbinding met elkaar is het doel”, aldus Joost, die werkzaam is als ondersteuner op de Academie Organisatie & Ontwikkeling en zich als autisme ambassadeur inzet om autisme bespreekbaar te maken binnen de HAN. “Een veilige, vertrouwde plek waar je over autisme kunt praten, zonder oordeel.”

Joost, die zelf ook autisme heeft, wil studenten en medewerkers met autisme bij elkaar brengen om van elkaar te leren, problemen én succesverhalen te delen en tot inzichten te komen. Maar ook om te kletsen over gedeelde interesses en spelletjes te spelen. “Het mag allemaal. Je kunt ook vrij in- en uitlopen, niets moet.” De borrel is kosteloos, maar aanmelding is verplicht. “Zo houd ik goed zicht op hoeveel mensen er komen”, legt Joost uit.

Aangezien te veel prikkels doorgaans lastig zijn voor mensen met autisme, zoals hard geluid en veel mensen, heeft Joost gekozen voor een prikkelarme omgeving: de HRM-studio bij de Academie Organisatie en Ontwikkeling in Nijmegen. “Geen muziek, een rustige hoek van het gebouw. Het verlaagt de drempel. Als je iets niet prettig vindt, kun je dat prima aangeven. Het levert meer begrip op dan bij een ‘gewone’ borrel.”

Een aanwezige student vindt het fijn dat de autismeborrel in het leven is geroepen. “Ik zag er een post over op social media en het leek me een fijne manier om mensen te ontmoeten op de HAN die weten hoe het is om autisme te hebben.” Dat iedereen het op een andere manier heeft en ervaart, is juist interessant. “De gemene deler is er”, aldus een docent, die nu een paar jaar weet dat hij op het spectrum zit. “Je verwerkt informatie en prikkels anders. Daarin herken je elkaar.”

Veel gesprekken tijdens de borrel gaan dan ook over het ‘anders zijn’. Er wordt besproken hoe het is als je samen moet werken met mensen die jou niet snappen, of jij hen niet. Over een sterk analytisch vermogen, oog voor detail, goed zijn in een bepaalde vaardigheid, moeite hebben met bepaalde geuren, texturen, geluiden.

Er wordt ook gepraat over de clichés die heersen over autisme, zoals vaak geportretteerd in films en series. Een aanwezige jongen: “Die kennen we, ja: geen oogcontact, sociaal onhandig, supergoed in wiskunde en dat we tot vervelends toe blijven hangen in onderwerpen.” Soms klopt dit, maar het ligt vaak genuanceerder en complexer dan dat. “Zoals met veel aandoeningen.”

Er wordt volop gelachen, gekletst, gedeeld en gevraagd. “Ik ben nog enorm zoekende”, deelt een docent, die nu op oudere leeftijd ontdekt dat hij hoogstwaarschijnlijk op het spectrum zit. “Ik ga niet liegen: ik vind het enorm pittig. Je leven lang merk je dat je anders bent en anders denkt. Ik ben vaak vastgelopen en heb zelfs een tijd moeten stoppen met werken. Nu ben ik, in de wetenschap dat mijn hersens echt anders werken, op zoek naar een manier om terug te keren op mijn werk. Dat niet alleen: ook in mijn dagelijks leven is het een constante strijd. Het beheerst momenteel alles wat ik doe en denk.”

Hij raakt in gesprek met andere aanwezigen over hoe zij hun diagnose kregen en wat zij erbij voelden. “Opluchting, maar ook overweldiging”, beschrijft iemand het. “Opgelucht dat ik niet ‘gek’ of ‘raar’ ben en nu gerichter kan kijken naar wat werkt voor mij. Overweldigend omdat ik moet accepteren dat sommige dingen voor mij niet mogelijk zijn, of altijd een aanpassing vergen. Sowieso is het vermoeiend om je als ‘neurodivers’ persoon te bewegen door een neurotypische wereld.”

Uiteindelijk zijn de meeste aanwezigen het eens: de borrel is een goede en fijne manier voor HAN’ers met autisme om ervaringen te delen, van positieve tot negatieve. “Daarnaast is het ronduit gezellig”, aldus een student. “Je voelt je toch meer begrepen.”

Joost heeft het voornemen de borrel ieder kwartaal te organiseren. Vooralsnog in Nijmegen maar bij voldoende animo ook in Arnhem. Heb je vragen of interesse? Mail naar joost.wanders@han.nl 

Lees ook het artikel waarin Joost Wanders zijn strijd met autisme beschrijft:
https://sam.han.nl/praat-mee/ingezonden/mijn-autisme-mijn-strijd/

Bron: https://sam.han.nl/nieuws/actueel/eerste-autismeborrel-op-de-han-succesvol/