Burgerinitiatief 'in the lead'
Van burgerinitiatief tot leerkring. Het gaat met vallen en opstaan, leert de ervaring in Rivierenland. Na het wegvallen van Thea als verbindende schakel, raapten professionals de scherven bijeen, blijkt in deze sessie over ervaringskennis op het symposium Sociaal. HAN ondersteunt waar mogelijk.
Het ging niet goed in Tiel-Noord. De wijk Rauwenhof ging gebukt onder overlast door verwarde personen en de politie kreeg veel meldingen. Samenwerkende welzijnsorganisaties startten daarom in 2018 de pilot Buurt in de war. Maar hoe bereik je de doelgroep en krijg je mensen achter de voordeur vandaan? Het antwoord kwam van 20 kilometer verderop, uit Culemborg.
Kopje koffie met herstel
In Culemborg runt ervaringswerker Thea Bergstra al enige tijd ‘Kopje koffie met herstel’ voor mensen met een psychische kwetsbaarheid. Huub Gijberts, projectleider Rivierenland Herstelt: “Samen met Thea en een buurtbewoner is Kopje koffie met herstel gekopieerd naar Tiel. Het ontmoeten was een groot succes. Geen hulpverleners, maar een groepje mensen dat over hun ervaringen sprak en daarin groeide.”
Overlijden
Het bewonersinitiatief ontwikkelt zich tot Stichting Rivierenland Herstelt en er ontstaan nieuwe activiteiten. Mensen worden vrijwilliger, ‘buurtbinders’ gaan op cursus, er is yoga en een maandelijkse eettafel voor 55+. Initiatiefneemster Thea timmert volop aan de weg. Tot haar plotselinge overlijden. Gijberts: “Wat was opgebouwd, liep plots vast. Er was verdriet, rouw. Thea bleek de verbindende schakel. Na haar overlijden haakten mensen af. Van 10 mensen in het burgerinitiatief bleven er 2 over.”
Scherven oprapen
Op een herinneringsbijeenkomst voor ‘hoopverlener’ Thea, enkele maanden later, ontmoeten Marc Horsten, zorgalliantiemakelaar van HAN Zorgalliantie Krachtige Kernen, en Huub Gijberts elkaar. Marc: “We wilden de scherven oprapen en haar werk voortzetten. We zijn gaan netwerken en uitbreiden.”
Een nieuw leven
De professionals blazen het burgerinitiatief nieuw leven in en ontwikkelen de Leerkring Ervaringskennis Rivierenland. Natasja Janssen raakt vanuit HAN Zorgalliantie betrokken op het thema ervaringsdeskundigheid. “Vanuit HAN Zorgalliantie hebben wij gevraagd waarin wij kunnen ondersteunen om de ervaringskennis weer bij elkaar te brengen. Wat hebben jullie nodig? We bieden faciliteiten aan.”
Stages
Er volgen lijnen naar de plaatselijke politiek en de HAN opleiding Ervaringsdeskundigheid in Zorg en Welzijn. Marc: “De leerkring fungeert tegelijk als een ‘leerlab’ voor HAN-studenten. We leren toekomstige professionals om samen te werken met ervaringsdeskundigen. Studenten van de (deeltijd)opleiding doen opdrachten en lopen stage.”
Vanuit Mee Gelderse Poort coördineert Christel Krosse een poule van mensen met ervaringskennis. Huub Gijberts en Taco Jagersma van GB Autisme worden opdrachtgevers voor de leerkring. Taco Jagersma: “Ik ben vanuit mijn ervaring altijd op zoek naar hoe je burgers zelf betrekt. Dat is mijn drijfveer. Het gaat om elkaar ontmoeten en leren van elkaar. Dat is de mooiste leerweg.”
Ixta Noa
Om het burgerinitiatief niet weer te laten ontsporen, is contact gezocht met Ixta Noa, dat vrijwilligers die ervaring hebben met psychische kwetsbaarheid voor randzaken ontzorgt. Ervaringswerker Marion Geraard van Ixta Noa: “We hebben dezelfde wens dat mensen elkaar kunnen helpen met herstellen. Wij werken veel met vrijwilligers. Die doen fantastisch werk. We willen voorkomen dat ze zich druk moeten maken om bijvoorbeeld administratie. Dat is makkelijker in een grotere organisatie.” Huub Gijberts: “Volgend jaar zijn we Ixta Noa Rivierenland, zodat we ons blijvend kunnen verbinden aan het primaire proces.”
Misbaar
Want je moet je altijd blijven afvragen voor wie we dit doen, koestert hij de oorspronkelijke ideeën van Thea. Gijberts: “Ik werd projectleider in een woelige tijd, om te kijken hoe we de situatie weer toegankelijk konden maken. Het is niet de bedoeling dat ik als professional blijf. Ik kan meedenken om de situatie weer vooruit te helpen, maar mij past bescheidenheid. Ik wil me misbaar maken. Het burgerinitiatief is ‘in the lead’. Doel is dat de mensen met ervaring het weer doen. Daar is het door, voor en van.”
Benutten
Jan Jacobs, projectadviseur SWOA, is het daar na afloop mee eens: “Het mooie is dat je kennis van mensen met ervaringen gebruikt. De buurtbewoner en burger heeft zijn eigen kennis en talent. Dat moeten we met zijn allen in de volle breedte benutten.”
Samen sociaal
Mensen met een laag opleidingsniveau of inkomen leven korter en voelen zich minder gezond. Daar willen we met focus Sociaal - Fair Health verandering in brengen. Hoe? Door in onderwijs en onderzoek aandacht te vragen voor die verschillen. We verbinden alle kennis die de HAN in huis heeft en betrekken partners uit de praktijk. Samen kunnen we verschil maken.