Hoe vinden minder vaardige patiënten hun weg?

Met hun verschillende achtergronden vormen Luna, Aemil en Hakan een bijzonder drietal. Samen onderzochten ze de tevredenheid en klantreis van patiënten op een nieuwe opnameafdeling van het CWZ. Daarbij focusten ze vooral op mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Hoe vinden zij hun weg?

(Mis)communicatie in de zorg

Tijdens een observatie op de EOA (electieve-opnameafdeling, waar patiënten voorafgaand aan een operatie of onderzoek verblijven) zagen ze het onder hun neus gebeuren: een patiënt die het wachten onbegrijpelijk lang vond duren en uiteindelijk de afdeling afliep. Zo van, bekijk het maar met die operatie! Luna: “Het was dat de verpleegkundige haar tegenkwam bij de schuifdeuren, met de boodschap dat de patiënt aan de beurt was voor haar ingreep. Anders was ze zo het ziekenhuis uitgelopen.” Het toonde aan wat de impact kan zijn van een te lange wachttijd en ontoereikende informatievoorziening.

Uitgelezen kans

Terug naar een paar maanden daarvoor. Het is half februari als Luna Scherpenzeel (student Facility Management), Aemil Kaethoven (student Gezondheidszorgtechnologie Avans Hogeschool) en Hakan Aslan (student Finance & Control) in hun minor Slim Plannen en Organiseren in de Zorg (SPOZ) kiezen voor een onderzoeksvoorstel van Lidy Okkerman. Lidy houdt zich als postdoc-onderzoeker al langer bezig met logistieke problemen in het ziekenhuis en het effect op patiënten die laaggeletterd of digibeet zijn. Nu ligt er een voorstel klaar om onderzoek te doen naar de EOA, een afdeling van het CWZ die in mei 2022 is geopend. Aemil: “Voor mij was het een uitgelezen kans om ervaring op te doen in een ziekenhuis.” Hakan sloeg vooral aan op de mogelijkheid om procesverbeteringen in de zorg door te voeren. En Luna kon niet wachten zich onder te dompelen in de complexe wereld van een ziekenhuis waar goede zorg staat of valt met een strakke organisatie. 

Prettige ervaring

In overleg met Lidy en de manager van de EOA formuleren ze hun onderzoeksvraag: Hoe kan de patiënttevredenheid verhoogd worden in de patiëntreis van de EOA? Met als deelvraag: In welke mate wordt er in de informatiestroom rekening gehouden met mensen die beperkte gezondheidsvaardigheden hebben? Dit laatste is heel relevant, zo blijkt uit literatuuronderzoek. Aemil: “Patiënten die een prettige ervaring opdoen, zich goed geïnformeerd voelen en begrijpen wat ze zelf kunnen doen, zijn bijvoorbeeld meer geneigd om voorgeschreven behandelingen te volgen en medicijnen op tijd in te nemen. Ook ervaren ze minder stress.”

Lidy Okkerman

Veldonderzoek

Nadat ze de literatuur hebben verkend, volgt hun ‘veldonderzoek’. Daarbij zetten ze een mix van methodieken in. Zo houden ze bijvoorbeeld observaties op de afdeling. Ze zetten een enquête uit onder patiënten en maken een analyse van data uit het dashboard van CWZ dat gekoppeld is aan het elektronisch patiëntendossier. Aemil: “Zo konden we zien dat sommige patiënten berichten in MijnCWZ überhaupt niet openen.”

Ook gaan ze op zoek naar alle touchpoints in de patiëntreis. Op welk moment krijgen patiënten welke informatie? Met behulp van de tool Voorlichtingsmateriaal Beoordelingsinstrument (VBI) van Pharos voeren ze steekproeven uit op folders en informatiefilmpjes. En ze nemen met de manager van de afdeling en een medewerker van Marketing & Communicatie een checklist van Pharos door: in hoeverre houdt het CWZ rekening met mensen die beperkte gezondheidsvaardigheden hebben? 

Ruimte voor verbetering

Begin juni presenteren ze de resultaten van hun onderzoek aan hun medestudenten van de minor SPOZ. De belangrijkste bevindingen? Patiënten hebben onvoldoende zicht op de daadwerkelijke wachttijd. Aemil: “De desinformatie en miscommunicatie om het wachten heen heeft negatieve invloed op de wachtenden in de wachtkamer.” Ook is de patiëntreis vaak niet helder voor de patiënt. Luna: “De patiënt weet vaak niet wat er te wachten staat rondom de ingreep en opname.” En wat betreft de informatievoorziening zien ze ruimte voor verbetering in de timing en manier van informatieverstrekking.

Beeldende informatie

Aanbevelingen hebben ze ook. Denk aan realtime weergave van wachttijden. Een healing environment (een omgeving die herstel, welzijn en beleving ondersteunt). En extra toiletten. “Want je zult maar met darmklachten in je operatiehemdje op je beurt moeten wachten, in de centrale ruimte!”, zegt Luna. Ook adviseren ze een meer gefaseerde informatiestroom met gebruik van filmpjes. Hakan: “Idealiter stuur je de patiënt een week voor opname een filmpje met daarin belangrijke informatie samengevat. Mensen onthouden informatie in beeld immers beter.” En ze stellen voor foldermateriaal op A2/1F-taalniveau te ontwikkelen. B1 is vaak nog te moeilijk voor mensen die laaggeletterd zijn en/of lage gezondheidsvaardigheden hebben. “Uiteindelijk gaat het erom dat iedereen toegang heeft tot de zorg”, zegt Aemil tot besluit. “Dat is een fundamenteel recht.”  

#slimschoonsociaal
 

Samen Sociaal - Fair Health

Mensen met een laag opleidingsniveau of inkomen leven korter en voelen zich minder gezond. Daar willen we met focus Health verandering in brengen. Hoe? Door in onderwijs en onderzoek aandacht te vragen voor die verschillen. We verbinden alle kennis die de HAN in huis heeft en betrekken partners uit de praktijk. Samen kunnen we verschil maken.

  • Slim
  • Schoon
  • Sociaal
vrouw man diversiteit focus zwaartepunt HAN