Hoe wonen ouderen in de toekomst?
Woningen gaan eeuwig mee, maar wonen verandert iedere dag. Hoe kan een woonomgeving bijdragen aan behoud van zelf- en samenredzaamheid? Alleen al gezien de groei van het aantal mensen met dementie die langer thuis blijven wonen is een empathische woonomgeving van belang.
Tijdens het 6e DEEL-Symposium Het Nieuwe Wonen, dat op 11 oktober gehouden werd in de Vasim in Nijmegen, is volop kennis gedeeld en zijn inzichten uitgewisseld tussen experts die zich bezighouden met slim wonen, sociaal wonen en gezond bouwen.
Welbevinden van de woonomgeving
Genoeg inzichten te delen. HAN-onderzoekers, docenten en studenten doen samen met kennisinstellingen (o.a. TU/e), zorginstellingen (o.a. Oktober), woningcorporaties (o.a Woonzorg Nederland, Talis en Wooninc.) en bewoners multidisciplinair onderzoek naar wat wel en niet werkt als het gaat om het beter benutten van technologie en ruimtelijke kennis op het gebied van toekomstgericht en mensgericht wonen.
In Arnhem staat een proefopstelling van een empathische woning die steeds wordt aangescherpt. Momenteel wordt AI geïntegreerd, want ook déze technologie biedt volop mogelijkheden om bewoners te helpen met hun dagelijkse activiteiten op een plek waar mensen graag wonen: thuis.
Open blik
Na het welkomstwoord van dagvoorzitter, Frank Spuij (academie directeur Built Environment) en een kort woordje van lector Masi Mohammadi van het Lectoraat Architecture in Health, zit de sfeer er in deze gezellig ingerichte ruimte direct goed in. Adviseur bij Woonzorg Nederland, Jan Sweben, schetst: “Het is een gemêleerd publiek dat in ontspannen sfeer met elkaar in contact treedt. Van student tot bestuurder, het lijkt of iedereen elkaar kent. Ook leuk hoe iedereen met open blik de workshops bezoekt en verbindingen legt.”
Samenwerking wetenschap en praktijk
Om écht het verschil te maken in het wonen van de toekomst hebben kennisinstellingen, woningcorporaties, zorginstellingen en burgerinitiatieven zo’n zes jaar geleden de handen ineengeslagen. Daaruit is DEEL ontstaan. Hierin zijn onderzoekers en het werkveld aan de slag in diverse Livinglabs door heel Nederland. Dus op plaatsen waar het er écht toe doet zoals bij woningcorporaties of zorginstellingen. Dankzij de samenwerking tussen wetenschap en praktijk sluiten toekomstige woningen veel beter aan op de behoeften van bewoners.
Omslag in denken
Jan Sweben is dagelijks bezig met de vraag hoe vitale ouderen nu en straks willen wonen. Hij vertelt: “De brug tussen wetenschap en praktijk is dankzij DEEL enorm klein. Hierdoor kan wetenschappelijk onderzoek evidence based snel doorvertaald worden naar de livinglabs waar wij er één van zijn.”
Zijn collega Arianne Hendriks is tevens adviseur strategie & innovatie en ziet vooral nog een uitdaging om het nieuwe wonen in de praktijk te brengen. "Qua denken zijn we wel zover, maar nu nog alles intern op elkaar afstemmen."
Primeur
Op het DEEL-Symposium Het Nieuwe Wonen 2023 deken HAN-promovendus Kim Hamers en Arianne een primeur. Zij presenteren hun bevindingen rondom de meerwaarde van geclusterde woonvormen voor het sociaal welbevinden in de woonomgeving. Hierbij hebben ze behalve woonconsulenten natuurlijk ook de bewoners betrokken via onder meer een survey onder zo’n 3.000 bewoners. Ze geven tijdens het symposium mee hoe deze inzichten vertaald kunnen worden naar beleid van een woningcorporatie.
Ook Somaya Ben Allouch (Hogeschool van Amsterdam & Universiteit van Amsterdam) heeft veel aan die korte lijntjes met het werkveld, zo vertelt ze in haar keynote “Shaping Digital Life: Technology that Cares. “Je kunt pas digitale technologie ontwikkelen die een positieve bijdrage levert aan gezondheid, welzijn en participatie als de digitale, sociale en fysieke omgeving van de mens centraal staat.”
Terugblik
Lector Masi Mohammadi, Scientific Director van DEEL, kijkt terug op een zeer geslaagde middag. “Nu is het zaak om nog meer podia te vinden om de kennis door te geven. Steeds kijken we wat al ontwikkeld is en waar we op kunnen doorontwikkelen.”
De empathische woning
Meer inspiratie over dit onderwerp
Een slimme woning begrijpt de mens
Het ontbreekt in onze samenleving aan voldoende zorgpersoneel en mantelzorgers. Niets doen voor bijvoorbeeld dementerend ouderen is natuurlijk geen optie. Gelukkig kan technologie veel dingen makkelijker, beter en fijner maken, maar hoe houd je het menselijk?
Een woning die meedenkt en meevoelt met bewoners
Het mag duidelijk zijn dat er iets groots moet gebeuren in de zorg. De drastische tekorten aan goede mensen zijn in combinatie met een toenemende vraag naar zorg een enorm maatschappelijk probleem. Hoe mooi zou het zijn als mensen met dementie in een intelligent en empathisch huis wonen die bewoners op maat ondersteunt in de dagelijkse activiteiten
Werkveld en onderwijs dragen bij aan woongeluk
Een grote groep ouderen blijft ondanks kwetsbaarheden langer zelfstandig thuis wonen. Dat betekent dat woningcorporaties te maken krijgen met veranderende woonbehoeftes van huurders, maar welke precies? Onderzoeker Kim Hamers doet er in haar promotieproject onderzoek naar.
Deze woninng gidst je liefdevol door de dag
Een huis dat met je meedenkt. Dat je helpt bij het dag- en nachtritme en bij het koken. In de Empathische woning in Arnhem zie je mogelijke oplossingen waarmee beginnend dementerenden langer thuis kunnen wonen.
