"We moeten leerlingen vanaf de brugklas al enthousiasmeren voor techniek"

In de gangen van de HAN zijn tientallen middelbare scholieren van het Johannes Fontanus College in de weer met een medicijnspuitje met water en een waterstofautootje. Wie slaagt erin om het autootje op waterstof te laten rijden? En wie komt er het verst?

“Het is één van de workshops waarmee de HAN onlangs weer heeft laten zien hoe leuk en bijzonder techniek is,” vertelt Jeanette van de Fliert. Ze is docent Onderzoek en Ontwerpen (O&O) op het Johannes Fontanus College, een Technasium in Barneveld. Tijdens de lessen O&O lossen leerlingen voor echte opdrachtgevers problemen op met behulp van techniek en technologie. De lessen zien er daardoor heel anders uit dan bij de andere vakken.

Naast de lessen op school bezoekt Jeanette met haar leerlingen technische bedrijven en volgt ze diverse (technische) workshops bij de HAN. Ook was ze met een grote groep leerlingen aanwezig op de Girlsday. Jeanette is in contact gekomen met de HAN via Energietalent. Dat is een initiatief van expertisecentrum SEECE om jonge mensen te enthousiasmeren voor (energie)techniek door de verbinding te leggen tussen middelbare scholen en de energie-gerelateerde opleidingen van de HAN.

“Er is een groot tekort aan technische mensen, ” zegt Jeanette. “Bij ons hebben alle havo- en vwo-leerlingen het eerste jaar O&O. Hierna kunnen ze kiezen voor het Technasium. We willen ze dus in het eerste leerjaar enthousiasmeren. Dat doen we door meteen langs te gaan bij bedrijven, projecten te doen voor echte opdrachtgevers en door samen te werken met onderwijsinstellingen zoals de HAN.”

Want, zo is de ervaring van Jeanette, leerlingen moeten de techniek beleven. Ze moeten het ruiken, zien en voelen. “Je kan nog zo veel subsidie verstrekken om de keuze voor techniek te bevorderen en zijinstromers op te leiden, maar de basis is: jonge mensen moeten het ervaren. Ze moeten de binnenkant van technisch gerelateerde bedrijven en opleidingen zien en daar enthousiast gemaakt worden. De school waarvoor ze later kunnen kiezen, moet al veilig en vertrouwd voelen, doordat de eerste ervaring goed was.”

“Tijdens Girlsday kregen brugklasleerlingen bijvoorbeeld een workshop mediadesign. In het derde jaar is websites bouwen onderdeel van O&O, alleen miste ik daarin het stukje mediadesign. De HAN denkt direct mee in oplossingen met als resultaat dat volgend schooljaar deze workshop bij ons op school wordt gegeven. Of onlangs hadden we een project waarbij we luchtkwaliteit voor ‘vertical farming’ wilden meten. Toen heb ik de HAN gebeld voor een workshop Arduino. De lijntjes zijn inmiddels heel kort, waardoor we echt samen onderwijs maken. Bij andere instellingen zie je vaak dat je als middelbare school moet betalen voor workshops of krijg je vouchers.”

Jeanette kan zich soms nog verbazen over de ‘normale gang van zaken’ in het onderwijs. Ze is relatief gezien een nieuwkomer en werkt pas enkele jaren fulltime als docent. Twintig jaar lang heeft ze een eigen architectenbureau gehad. Na een keer als expert meegewerkt te hebben aan een O&O-project, liet het onderwijs haar niet meer los. Met hart en ziel zet ze zich nu in om de techniek te promoten. Door contacten te leggen met bedrijven en andere onderwijsinstellingen. En door boeiende projecten voor haar leerlingen vorm te geven.

“Welk vak vond jij vroeger niet leuk? Het vak waarvan de docent niet leuk was. Ik ben ervan overtuigd dat je iedereen ergens enthousiast voor kan maken. Het projectmatig onderwijs dat we geven op het Technasium en het werken voor echte opdrachtgevers bij O&O helpen ook bij het enthousiasmeren van leerlingen.”

Ziet ze in de toekomst daadwerkelijk meer mensen kiezen voor de techniek? “Ik geloof in een aantal dingen. Het imago van het vak doet veel. Als de loodgieter in een dikke BMW rijdt en een vrijstaand huis heeft, wordt het werk vanzelf aantrekkelijker. Ook ouders hebben invloed op de keuze van hun kinderen. Dat begint al met het speelgoed dat ze kopen. Maar het zit ook in het meedenken over de keuzevakken in de bovenbouw, want veel ouders sturen nu nog hun kinderen richting economie in plaats van techniek. En het bedrijfsleven zou meer moeten investeren in onderwijs, misschien moet dat zelfs wel wettelijk verplicht worden. En tot slot moeten de financiële middelen juist worden besteed en terechtkomen bij goede, enthousiaste en creatieve mensen met daadkracht.”

Wil je ook een keer langskomen bij de HAN en jouw school of klas kennis laten maken met technische opleidingen? Neem contact op met SEECE Energietalent (energietalent@han.nl) voor meer informatie over de mogelijkheden.