"Wie wil ik zijn en welke bijdrage kan ik leveren?"
Een vraag die, als het aan associate lector Kim Meijer ligt, meer en meer gesteld mag worden door zowel individuen als organisaties. Sinds september 2024 is ze de nieuwe associate lector Business Ethics van de Academie Financieel Economisch Management.
Haar speerpunten: concrete tools ontwikkelen, zodat bedrijven ethisch handelen bij medewerkers kunnen stimuleren. En een geïntegreerde leerlijn ethiek ontwikkelen in het gehele curriculum van de (financiële) opleidingen van de HAN. We interviewen Kim hierover.
“Ethiek toepassen in het bedrijfsleven wordt vaak gezien als discutabel. Vanuit verschillende hoeken wordt ervoor gepleit om ethiek en bedrijven los van elkaar te zien. Daar ben ik het niet mee eens. In mijn promotieonderzoek onderzocht ik de meest voorkomende kritieken in morele bedrijfsvoering. Vervolgens heb ik vijf centrale problemen van de bedrijfsethiek gecategoriseerd. Uiteindelijk is mijn proefschrift een pleidooi om ethiek wél toe te passen in organisaties en een gedegen vertaalslag te maken naar ethisch handelen in organisaties.”
Morele verantwoordelijkheid
Want ethisch handelen, dat is belangrijk. “Je kunt zeggen dat duurzamere bedrijfsvoering moet en loont [naar voorbeeld van associate lector Fred de Jong], maar vanuit ethisch perspectief kun je ook beargumenteren dat duurzamere bedrijfsvoering hóórt. Anders gezegd: organisaties zijn moreel verantwoordelijk voor hun stakeholders. Morele verantwoordelijkheid is dus niet iets wat je kunt nemen als organisatie, maar iets wat je bent. 'Het moet' en 'het loont' komt vanuit een excentrieke motivatie, 'het hoort' is een intrinsieke drijfveer. Dan kom je snel bij ethiek uit. Je wilt professionals aan het denken zetten over hun rol en over de rol van de organisatie in de samenleving. Je gaat in wezen een laag dieper. Wie wil ik zijn als persoon en welke bijdrage kan ik leveren?”
Praktische tools
Door het associate lectoraat Business Ethics zijn in het verleden verschillende praktische tools ontwikkeld om de financiële professional aan het denken te zetten, waaronder de MoralScan. Kim blijft actief met het ontwikkelen van nieuwe tools die filosofisch geïnspireerd en tegelijk praktisch toepasbaar zijn: “Filosofie is soms abstract. Het is vervolgens de kunst haar te vertalen naar hele concrete casuïstiek. Dit soort tools kunnen organisaties handvatten geven om ethisch handelen bij managers en medewerkers te stimuleren. Deze tools blijven we ontwikkelen. Bovendien vind ik het belangrijk dat ook de studenten die we opleiden ethisch bewustzijn ontwikkelen. Zo kan de HAN studenten een helder moreel kompas voor hun hele loopbaan meegeven.”
Kim Meijer is gepromoveerd op het thema Business Ethics aan Tilburg University. Bovendien verzorgt ze dilemmatrainingen bij Nyenrode Business University in moreel-ethische besluitvorming voor (financieel) professionals.