Ontwerp innovatieve bakfiets voor zero waste workers op Filippijnen

Van een goed en georganiseerd leven in Nederland naar een arme wijk van de stad Dumaguette op de Filippijnen. Dat is wel even een overgang. Ilias Lamari (25), Bas Velings (21) en Maarten Putman (21), studenten Industrieel Product Ontwerpen (IPO) aan de HAN, kiezen er bewust voor door zich aan te melden voor de minor Global Awareness.

"We wisten dat we een half jaar in een ontwikkelingsland terecht zouden komen", zegt Bas. "Daar wilden we graag iets met techniek en de expertise van onze opleiding doen."

Een land in Azië is het doel. Bali lijkt de drie studenten te toeristisch. "We wilden graag met een community werken", zegt Ilias. Via de non-profit organisatie Mother Earth komen ze op de Filippijnen terecht waar in diverse steden zero waste communities zijn. Dat zijn projecten waarbij lokale inwoners afval inzamelen, sorteren en verkopen, zodat ze geld verdienen.

Na een introductieprogramma van twee weken in de hoofdstad Manilla, vertrekken de studenten naar de arme wijk Looc in de stad Dumaguette. Via hun plaatselijke contactpersoon maken ze kennis met een groep zero waste workers. Zij hebben een concrete vraag: help ons met het verbeteren van de bakfietsen waarmee we het afval ophalen.

De HAN-opleiding Industrieel Product Ontwerpen vormt een combinatie van techniek en creativiteit. De studenten doen praktijkonderzoek, analyseren de uitkomsten en ontwerpen dan een nieuw of een verbeterd product.

De volgende stap is het produceren van zo’n product. De opdracht van de 3 IPO-studenten is om samen met de zero waste workers een nieuwe, verbeterde fiets te ontwerpen en lokaal te laten produceren. Ze noemen hun project Pedal Towards Sustainability.

Bas volgde het technasium voordat hij naar het hoger beroepsonderwijs gaat. "We kregen opdrachten en deden technisch onderzoek, voordat we en ontwerp maakten. Dat vond ik leuk."

Hij denkt over de opleiding Werktuigbouwkunde, waarbij je dieper op techniek ingaat als zijn ouders hem wijzen op de opleiding IPO. "De combinatie van techniek, creativiteit en het bedenken van oplossingen, trekt me", constateert Bas. "Je begint met niets, bedenkt iets en eindigt met een product."

Na de havo gaat Ilias naar de HAN-opleiding Automotive. Daar heeft hij het niet naar zijn zin en stopt na driekwart jaar: "We kregen veel wiskunde en moesten constructies maken, dat vond ik niet interessant genoeg. Het ging niet over iets ontwerpen of gebruikersgemak." Daarna denkt hij aan een mbo-hbo-traject om beter te leren sleutelen of Werktuigbouwkunde, maar dat is ook een vrij technische studie.

Op een gegeven moment komt de opleiding Industrieel Product Ontwerpen ter sprake. "Ik wist eigenlijk niet dat deze opleiding bestaat. Bij productontwerp gaat het over techniek, maar moet je ook creatief zijn en zelf iets produceren." Met een glimlach: "Eigenlijk moet je je aan dingen kunnen ergeren en je afvragen: waarom werkt dit zo? Hoe kan dit beter?"

 

Voordat de studenten meegaan met de afvalinzameling, kopen ze handschoenen. "Voor iedereen", benadrukt Bas. Het probleem voor de studenten is, dat de meeste zero waste workers geen Engels spreken. "Door mee te gaan, zagen we hoe ze werken. In de smalle straatjes, waar de fiets niet in past, halen de mensen de zware afvalzakken met de hand op."

Na afloop van deze praktijkdag evalueren de drie studenten hun observaties en brainstormen ze met een aantal afvalophalers. "Via Pinterest hebben we ze andere modellen bakfietsen laten zien, maar ze wilden graag bij hun zijspanmodel blijven met de laadbak aan de zijkant. Liefst met een losse duwkar", vertelt Ilias.

"Daarna hebben we een morfologisch overzicht gemaakt van mogelijke onderdelen van de fiets en de duwkar, waaruit de afvalwerkers konden kiezen. Denk aan drie verschillende modellen sturen en drie verschillende soorten wielen."

Uiteindelijk werken de studenten twee modellen bakfietsen uit in een 3D-tekening en presenteren die aan de afvalinzamelaars. "Het ging om een bakfiets in zijspanmodel met een geïntegreerde duwkar of een bakfiets, die een trailer meetrekt", verklaart Ilias.

De afvalinzamelaars kiezen voor de bakfiets met de trailer. "Dat vonden wij niets, omdat het minder handig is, vooral in smalle steegjes", zegt Bas. Na extra uitleg en de nodige discussie komen zero waste workers toch uit op de bakfiets met de geïntegreerde duwkar. "Het innovatieve daarvan is dat je de duwkar onder de verzamelbak kan schuiven om te vervoeren, maar dat je de duwkar ook los kunt koppelen om te gebruiken", meldt Bas. "Het is waarschijnlijk de eerste bakfiets ter wereld met een geïntegreerde duwkar."

Het project heeft veel indruk gemaakt op de studenten. "Wat mij verbaasde, is de enorme gastvrijheid", zegt Bas. "Ook al zijn de mensen nog zo arm, wat ze hebben, delen ze met je. Deze minor opent je blik op de wereld. Je kijkt op een andere manier naar mensen." Ilias knikt: "De mensen die wij hebben ontmoet, leven van dag tot dag. Wij leven om te werken, zij werken om te leven."

Bron: TechGelderland
Fotografie: Gerard Burgers