5 tips om scholieren optimaal te ondersteunen bij hun studiekeuzeproces

De keuze in studies is reuze, zowel voor scholieren die voor de 1e studiekeuze staan als voor studenten die willen doorstuderen. Maar uit recent onderzoek blijkt dat veel jongeren niet weten wat ze willen of kunnen gaan studeren. Alle reden om hen goed te begeleiden. Daarom 5 tips hoe je dit regelt op je eigen school.

Fotoshoot op het Citadel 2024. De docente kijkt mee op het laptopscherm van een meisje in de klas.

De cijfers uit onderzoek

Eerst even de precieze cijfers: uit recente onderzoeken* van Qompas blijkt dat 30% van de vmbo’ers, 41% van de havisten en 34% van de vwo’ers in december van het eindexamenjaar nog niet weten wat ze willen gaan studeren. Daarnaast lijkt een groot deel van de bachelor- en wo-studenten een onjuist of onvolledig beeld te hebben over de vervolgopleidingen die ze kunnen gaan doen. Zo is 79% van de wo-studenten en 37% van de hbo studenten niet bekend met een hbo-master en verwacht een groot deel ten onrechte dat de hbo-master minder waard is dan een universitaire master. Daarom 5 tips om scholieren goed te begeleiden op weg naar de juiste studie.

1. Hang posters van de hogescholen op de gang, in de aula of in klaslokalen

Door visuele prikkels in de schoolomgeving te plaatsen help je scholieren om na te denken over hun toekomst. Veel onderwijsinstellingen gebruiken posters om studiekeuzeinformatie en open dagen te promoten. Vraag deze op bij de mbo-, hbo- of universitaire onderwijsinstelling uit de regio en hang deze op. Posters van de HAN vraag je zo aan. Uit onderzoek blijkt dat vwo’ers met 4 tot 5 events gemiddeld de meeste voorlichtingsactiviteiten bezoeken, waar havo- en vmbo’ers volgen met gemiddeld 3 tot 4 evenementen. Zorg er dus op je school voor dat je de posters op de juiste plekken posters hangt. 

2. Communiceer open dagen en avonden in de nieuwsbrief en website van jullie school

Veel scholieren en hun ouders zijn zich niet bewust van de open dagen en voorlichtingsavonden. Door voorlichtingen van regionale onderwijsinstellingen actief te communiceren via de nieuwsbrief, de website en social media van je school vergroot je de kans dat scholieren deze belangrijke momenten niet missen. 7 van de 10 studiekiezers wil op locatie zijn geweest voordat ze een definitieve keuze maken.   

3. Organiseer oriëntatiedagen bij vervolgopleidingen

Soms helpt het om niet alleen over een opleiding te horen en te zien tijdens een open dag, maar is het echt van meerwaarde om scholieren een dagdeel mee te nemen het werkveld in of mee te laten helpen bij een praktijkopdracht. Zo kunnen ze een realistischer beeld krijgen van een opleiding. Dit verlaagt de kans op een verkeerde studiekeuze en helpt hen zich beter voor te bereiden op de overstap. 

Studenten Learning and Development in Organisations (Opleidingskunde) lopen in de gang door het gebouw in Nijmegen

4. Wijs scholieren op de studierichting- of studiekeuzetesten 

De HAN heeft een studiekeuzerichtingentest die je kunt doen. Deze geeft met een paar klikken aan welke studieclusters bij iemand passen, oftewel een groepje opleidingen in een bepaalde richting. Hiernaast heeft de HAN in samenwerking met Icares een studiekeuzetest waarbij je in 10 minuten in beeld krijgt welke opleidingen bij jouw interesses aansluiten. Wil iemand weten of haar of zijn persoonlijkheid bij een bepaalde opleiding past? Dan kun je degene wijzen op de persoonlijkheidstest van Studiekeuze123.  

5. Informeer scholieren over de verschillende routes naar een diploma

Veel scholieren denken dat er maar één rechte weg is naar een diploma: na de middelbare school direct naar een voltijd-mbo, hbo of wo-opleiding. Maar er zijn veel verschillende routes die passen bij uiteenlopende leerstijlen, ambities en persoonlijkheden. 

Leg uit dat scholieren hun opleidingstraject flexibel kunnen inrichten. Bijvoorbeeld door:

  • voor een associate degree (Ad) te kiezen. Dit is een 2-jarige hbo-opleiding die praktisch gericht is en een goede opstap kan zijn naar een bachelor;
  • een deeltijd- of duale opleiding te gaan doen. Ideaal voor scholieren die werken en leren willen combineren;
  • in stappen door te stromen: ga van het mbo naar het hbo of van een Ad naar een bachelor. Na de bachelor kun je ook nog een praktische master in het hbo doen of een theoretische master aan de universiteit;
  • Doe waardevolle ervaring op in een tussenjaar door te gaan werken, een tussenjaarprogramma te volgen of een periode in het buitenland te werken of studeren.  

Lees verder

Op zoek naar meer tips of informatie? Kijk dan op de pagina Informatie voor decanen. Of lees de onderzoeken die in dit artikel worden genoemd: