Zorgen in de familie: onderzoek naar pleegzorg

Eind 2022 woonden bijna 18.000 kinderen in een pleeggezin. Hiervan werd 46% opgevangen door familie, zoals een grootouder of tante. Het RAAK-project ‘Zorgen in de familie. Het versterken van familieplaatsingen in pleegzorg’ onderzoekt ervaringen en behoeften bij deze plaatsingen.

hartje in een hand

Familieplaatsingen

Familieplaatsingen bieden voordelen zoals vertrouwdheid en stabiliteit, maar brengt ook uitdagingen met zich mee, zoals spanningen, loyaliteitsconflicten en hoogoplopende emoties. Dit beïnvloedt het welzijn van het kind en de samenwerking tussen pleegzorgwerkers, pleegouders en biologische ouders.

Begeleiding

Familieplaatsingen vragen om gespecialiseerde kennis en vaardigheden van pleegzorgwerkers. Vaak verblijft het kind al bij bijvoorbeeld een tante, voordat een pleegzorgwerker betrokken raakt. Daardoor krijgen de pleegouders vaak niet de steun en begeleiding die zij nodig hebben. De begeleiding van zowel de plaatsing als de familierelaties is daarom van groot belang om deze vorm van pleegzorg duurzaam en stabiel te maken.

Onderzoek pleegzorg

Om beter inzicht te krijgen in de ervaringen, behoeften en uitdagingen rondom familieplaatsingen, start het onderzoeksproject ‘Zorgen in de familie. Het versterken van familieplaatsingen in pleegzorg’. Dit onderzoek richt zich op het versterken van familieplaatsingen en het ondersteunen van alle betrokkenen, zoals pleegkinderen, pleegouders, biologische ouders en pleegzorgwerkers. Vanuit de HAN is het lectoraat Werkzame Factoren in de Jeugd- en Opvoedhulp betrokken.

Doel en aanpak van het onderzoek

Naast inzicht krijgen in de ervaringen, willen onderzoekers interventies ontwikkelen gericht op het versterken van relaties en loyaliteit. Met als uiteindelijk doel: een toolkit met praktische hulpmiddelen en werkvormen om pleegzorgwerkers te ondersteunen bij familieplaatsingen. Belangrijk is dat hier het kind centraal staat, zodat deze loyaal kan blijven aan de belangrijke familieleden.

Samenwerking en startbijeenkomst

De officiële start was 16 januari op de Christelijke Hogeschool Ede. Naast Christelijke Hogeschool Ede, bestaat het onderzoeksconsortium uit de HAN, Jeugdformaat, Entrea Lindenhout, Leger des Heils, de Haagse Hogeschool en de Rijksuniversiteit Groningen. Tijdens de startbijeenkomst werd het onderzoek geïntroduceerd en lezingen gegeven over het perfectief van het pleegkind, het perspectief van het pleeggrootouders en inzichten over loyaliteit.

Interviews

"De komende periode staat in het teken van interviews voeren met jongeren, ouders en pleegouders over hun ervaringen. Dit doen we aan de hand van Photovoice. We werken hierin samen met Entrea Lindenhout", vertelt onderzoeker Floor van Santvoort.

Toekomstige impact

Er is een groeiende behoefte aan kennis en ondersteuning binnen dit thema. "Door het bevorderen van de professionalisering van pleegzorgwerkers en ze beter toe te rusten, verbeter je niet alleen de begeleiding, maar ook het welzijn van de pleegkinderen en hun families. En daar draait het uiteindelijk om", ziet senior onderzoeker Elma Hilbrink.

Lectoraat
 

Werkzame Factoren in de Jeugd- en Opvoedhulp

Dit project wordt uitgevoerd door het HAN Lectoraat Werkzame Factoren in de Jeugd- en Opvoedhulp. Professionals in de jeugdzorg werken elke dag opnieuw met zeer verschillende mensen. Hoe realiseer je dan een goede en dus effectieve samenwerkingsrelatie? En hoe zorg je dat deze goed blijft? Het Lectoraat Werkzame Factoren in Jeugd- en Opvoedhulp focust op samenwerkingsvraagstukken in jeugd- en opvoedhulp.  

in park die hand van ouder vasthoudt